ADEM EYÜPOĞLU / İSTANBUL
Elektrikli otomobiller tüm dünyada vites yükseltirken, Türkiye'nin komşusu Mısır'dan gelen bir haber, "Biz nerede duruyoruz?" sorusunu akıllara getirdi. Çinli dev GAC International, geçtiğimiz günlerde Mısır'da Abdul Latif Jameel ile dev bir anlaşmaya imza attı. Bu anlaşma, sadece bir işbirliği değil, Ortadoğu ve Afrika için yepyeni bir otomotiv üretim üssünün temellerini atıyor. Peki, Türkiye bu yarışta neden geride kalıyor olabilir?
MISIR'DA FABRİKALAR YÜKSELİYOR, İSTİHDAM ARTIYOR
GAC International ve Abdul Latif Jameel, Mısır pazarına hızlı bir giriş yaptı. Kahire, İskenderiye ve Tanta gibi önemli şehirlerde tam 14 satış ve servis noktası açarak ağlarını hızla genişlettiler bile. Şimdi ise asıl bomba geliyor: Mısır'da kaynak, montaj ve araç test hatları kurulacak. Yani, parçalar halinde gelen otomobiller Mısır'da birleşecek! Seri üretime 2026'nın ikinci yarısında başlanması planlanan bu dev projenin, yıllık 80 milyon dolardan fazla üretim hacmi ve 1.000'den fazla yeni iş imkanı yaratması bekleniyor. Düşünsenize, Mısır'ın sanayisi resmen çağ atlayacak!
TÜRKİYE BU YARIŞI KAYBETMEMEK İÇİN NE YAPMALI?
GAC International'ın dünya genelinde 76 ülkede faaliyet göstermesi ve Trumpchi, AION, HYPTEC gibi markalarını globalde büyütmesi, Türkiye için de önemli bir sinyal veriyor. Komşu ülkelerdeki bu tür dev yatırımlar, bize "Harekete geçmezsek, fırsatları kaçırabiliriz" diye adeta sesleniyor. Türkiye'nin, özellikle elektrikli otomobil dönüşümünde geride kalmaması için acilen harekete geçmesi gerekiyor. Firmaların önünü açmak, cazip yatırım ortamları sunmak, bürokrasiyi azaltmak ve elektrikli araç üretimi, batarya teknolojileri, şarj altyapısı gibi stratejik alanlara odaklanmak artık bir tercih değil, zorunluluk. Eğer bu alanda etkin politikalar geliştirmezsek, sadece üretimden değil, geleceğin teknolojilerinden de uzak kalma riskimiz var.
TOGG TEK BAŞINA YETERLİ Mİ?
Türkiye'nin elektrikli otomobil dönüşümünde en önemli adımı şüphesiz TOGG. Ancak, bu dönüşümün sadece tek bir yerli markayı destekleyen kredi ve finansman politikalarıyla sınırlı kalması, ülkenin genel elektrikli araç ekosistemini geliştirmekte yetersiz kalabilir. Mısır gibi ülkeler, yabancı devleri çekerek bütünsel bir sanayi altyapısı kurarken, Türkiye'nin de TOGG'un ötesine geçen, çok yönlü bir stratejiye ihtiyacı var. Firmaların Ar-Ge'den üretime, batarya teknolojilerinden şarj altyapısına kadar tüm elektrikli otomobil ekosistemini destekleyen teşvikler, yasal düzenlemeler ve bürokratik kolaylıklar sunması şart. Aksi takdirde, komşu ülkelerdeki bu tür stratejik anlaşmalar, Türkiye'nin otomotiv sektöründeki rekabet gücünü olumsuz etkileyebilir ve geleceğin teknolojilerindeki yerini zayıflatabilir. Türkiye'nin bu treni kaçırmamak için daha hızlı ve etkin adımlar atması elzemdir.
Mısır, Otomotiv Üretim Üssü Olma Yolunda
GAC International ve Abdul Latif Jameel, Mısır pazarına Kasım 2023'te girdikten sonra EMKOO, EMPOW, GS3 EMZOOM ve GS4 gibi modelleri hızla piyasaya sürdü. Kahire, İskenderiye ve Tanta gibi kilit şehirlerde 14 satış ve servis noktasından oluşan geniş bir ağ kurdular. Şimdi ise yeni CKD projesiyle kaynak, nihai montaj ve araç test hatları inşa edilecek ve seri üretime 2026'nın ikinci yarısında başlanması bekleniyor. Bu projenin yıllık 80 milyon doların üzerinde üretim ve 1.000'den fazla doğrudan ve dolaylı istihdam yaratması öngörülüyor. Bu durum, GAC'ın yerel üretim ve servis kabiliyetlerini önemli ölçüde artırırken, Mısır'ın otomotiv endüstrisi değer zincirinin yükseltilmesine de katkıda bulunacak.
Yeni Nesil Araçlar ve Stratejik İşbirliği
GAC Group Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Feng Xingya'nın Mısır Sanayi Bakanı Kamel El-Wazir ile yaptığı görüşmelerde, yeni enerji araçları (NEV) sektöründe işbirliğinin derinleştirilmesi konusunda önemli bir mutabakata varıldı. Mısır'ın "Ulusal Endüstriyel Stratejisi" kapsamında yerel üretim, teknoloji işbirliği ve politika desteği gibi konular ele alındı. Bu görüşmeler, Çin-Mısır otomotiv endüstrisi ilişkilerinde yeni bir dönemi başlatan stratejik bir işbirliği çerçeve anlaşmasıyla sonuçlandı.
Feng Xingya, Afrika'nın üçüncü büyük otomobil pazarı olan ve yıllık 170.000 araç potansiyeli bulunan Mısır'ın, COMESA'nın çekirdek üyelerinden biri olarak GAC Group'un küresel genişleme stratejisinde önemli bir rol oynadığını belirtti. GAC Group, Mısır pazarına dört benzinli model sunmuş ve 2024'te 1.000'e yakın satış gerçekleştirmiştir. Şirket şimdi, 600 km'den fazla menzil sunan AION Y ve Mısır'ın sıcak ve tozlu iklim koşullarına özel olarak uyarlanmış HYPTEC HT gibi elektrikli araçların da piyasaya sürülmesini hızlandırıyor.
Türkiye Neden Harekete Geçmeli?
GAC International'ın kendi markaları olan Trumpchi, AION ve HYPTEC'in küresel tanıtımından sorumlu olması ve dünya genelinde 76 ülke ve bölgede varlık göstermesi, Türkiye için bir uyarı niteliği taşıyor. Hong Kong, Ortadoğu ve Meksika'da iştirakleri bulunan şirket, kapsamlı bir küresel satış, servis ve yerelleşmiş operasyon ağı kurmuş durumda.
Türkiye'nin, özellikle elektrikli otomobil dönüşümünde geride kalmaması için firmaların önünü açması ve cazip yatırım ortamları sunması kritik öneme sahip. Mısır gibi ülkelerin bu denli büyük yatırımları çekebilmesi, Türkiye'nin de bu alandaki potansiyelini değerlendirmesi ve elektrikli araç üretimi, batarya teknolojileri ve şarj altyapısı gibi alanlarda aktif politikalar geliştirmesi gerektiğini gösteriyor. Aksi takdirde, komşu ülkelerdeki bu tür stratejik anlaşmalar, Türkiye'nin otomotiv sektöründeki rekabet gücünü olumsuz etkileyebilir ve geleceğin teknolojilerindeki yerini zayıflatabilir. Türkiye'nin bu treni kaçırmamak için daha hızlı ve etkin adımlar atması elzemdir.