Yıllık Kira Artış Oranındaki Üst Sınıra İlişkin Bilgiler
Türkiye'de ev sahipleri, kira artışı yapmadan önce Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 12 aylık ortalama Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) oranını göz önünde bulundurmalıdır. Kira bedeli, kira sözleşmesinde daha düşük bir oran belirlenmemişse TÜFE oranı kadar artırılabilir.
Yıllık Kira Artış Oranının Geçici Olarak %25 ile Sınırlandırılması
Son yıllarda beklenmedik bir şekilde yükselen enflasyon nedeniyle, yüksek TÜFE oranlarından kaynaklanan kira artışlarının kiracılara zarar vermesini önlemek amacıyla, Türk Borçlar Kanunu'na Geçici Madde 1 ile kira artışları %25 oranında sınırlandırılmıştır. Bu düzenleme, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'na konut kira sözleşmelerinde geçici bir sınırlama getirmiştir. Güncel duruma göre, Geçici Madde 2 hükümleri gereğince %25'lik kira artış oranı 1 Temmuz 2024 tarihine kadar uzatılmıştır.
Bu bağlamda, 01.07.2024 tarihine kadar kira bedellerinde %25 oranından daha fazla bir artış talep etmek, kiracı tarafından yasal olarak kabul edilmesi gereken bir durum değildir.
Yasal Üst Sınırdan Fazla Kira Artışıyla Karşılaşan Kiracının Hakları
Kendisinden yasal düzenlemelerin üzerinde yüksek kira artışı talep edilen kiracı, yasal sınırları aşan yüksek kira artışına itiraz etme hakkına sahiptir. Kiracı fazla kira artışını kabul etmeye zorlanamaz. Özellikle vurgulamak gerekir ki Türkiye'de fahiş kira artışı talep eden bir ev sahibine karşı mevcut yasal düzenlemeler çerçevesinde bir şikayette bulunmaya gerek yoktur. Çünkü kiracı, fahiş kira artışını kabul etmedikçe bu artış yasal olarak geçerli olmayacaktır.
Eğer ev sahibi fahiş kira artışında ısrar ediyorsa, kiracı tarafından alınabilecek ilk hukuki önlem, ev sahibine yazılı olarak haksız kira artışına itiraz ettiğini belirten bir bildirimde bulunmaktır. Kiracı, bu bildirimde fahiş kira artışını reddettiğini ve kira bedelinde talep edilen aşırı artışın hukuka uygun olmadığını ifade etmelidir. Kiracının talep ettiği kira artış oranı, yasal düzenlemelere uygun olmadığı için ev sahibinin kiracıyı tahliye davası ile evden çıkarma hakkı bulunmamaktadır ve bu yönde bir yasal dayanağı yoktur. Kiracının hukuki hakları hakkında detaylı bilgi edinmek için cbhukuk.com ziyaret edebilirsiniz.
Kira Uyuşmazlıklarında Zorunlu Arabuluculuk Süreci
Kiradan kaynaklı anlaşmazlıkları çözüme kavuşturabilmek ve taraflar arasında müzakerelerin teşvik edilmesi amacıyla, 1 Eylül 2023 tarihinden itibaren kira uyuşmazlıklarında zorunlu arabuluculuk uygulaması başlatılmıştır. Bu tarihten itibaren, kira uyuşmazlıklarında doğrudan dava açmak mümkün değildir ve zorunlu arabuluculuk sürecinin tamamlanması gerekmektedir.
Ev sahibi-kiracı anlaşmazlıklarının artması, hem kamusal düzeni bozmakta hem de mahkemelerin iş yükünü olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle, yasama organı, kira kaynaklı uyuşmazlıklarda zorunlu arabuluculuk uygulamasını getirerek yargı sürecini hafifletmeyi amaçlamıştır.
Kira hukuku, geniş kapsamı ve usul kurallarıyla dolu bir hukuk dalıdır. Hukuki süreçte yapılan bir hata, geri dönüşü olmayan hak kayıplarına neden olabilir. Bu sebeple, kira uyuşmazlıklarında bir kira hukuku avukatından destek almak, haklarınızı anlamak ve korumak için son derece önemlidir.
