İnsan beynini, en yakın primat akrabalarımız da dahil olmak üzere, diğer tüm hayvanlardan farklı kılan nedir?
Science dergisinde yayımlanan ABD merkezli araştırma raporuna göre, "bizi insan yapan şey" aynı zamanda "psikiyatrik veriler" çerçevesinde gerçekleşiyor.
İnsanların nöropsikiyatrik hastalıklara duyarlı hale getirebileceğini öne süren uzmanlar, tek hücreli bir RNA dizileme tekniği ile, yetişkin insanlar ve bazı maymun türlerinden toplanan yüzbinlerce hücreyi inceleyerek buradan yeni bir gen haritası ortaya çıkardılar.
NÖROPSİKİYATRİ VE YENİ HÜCRE VERİLERİ
Karşılaştırmalı genetik tıp profesörü Yale'de Harvey ve Kate Cushing Nörobilim Profesörü Nenad Sestan, araştırmanın amacına ilişkin için şöyle konuştu;
"Bugün, dorsolateral prefrontal korteksi insan kimliğinin temel bileşeni olarak görüyoruz, ancak bunu insanlarda benzersiz kılan ve bizi diğer primat türlerinden ayıran şeyin ne olduğunu hala bilmiyoruz. Şimdi daha fazla ipucumuz var."
Bunun için araştırmacılar söz konusu hücreleri gruplandırdıktan sonra, 109 ortak primat hücre tipini ve ayrıca tüm türler için ortak olmayan beş primat hücre tipini ortaya çıkardılar.
Bunlar, beyne özgü bağışıklık hücresi olarak yalnızca insanlar ve şempanzeler tarafından paylaşılan ikinci bir türü ortaya çıkardı.
Araştırmacılar, insana özgü mikroglia tipinin gelişim ve yetişkinlik boyunca var olduğunu, hücrelerin hastalıkla mücadeleden ziyade beyin bakımının sürdürülmesinde rol oynadığını öne sürdüler.
Prof. Sestan, "Biz insanlar, diğer primat türlerine göre çok farklı bir ortamda, kendine özgü bir yaşam tarzıyla yaşıyoruz ve mikroglia da dahil olmak üzere glia hücreleri, bu farklılıklara karşı çok hassas. İnsan beyninde bulunan mikroglia türü, çevreye karşı bağışıklık tepkisini temsil edebilir." dedi.
DİL VE HASTALIK ARAŞTIRMALARI İÇİN YENİ GEN SÜRPRİZİ
Mikrogliada gen ifadesinin analizi, insana özgü başka bir sürprizi ortaya çıkardı: FOXP2 geninin varlığı... Sestan ve meslektaşları, bu genin uyarıcı nöronların bir alt kümesinde primata özgü ifade ve mikrogliada insana özgü ifade sergilediğini buldular.
Sestan'ın laboratuvarında doktora sonrası ortak ve baş yazar olan Shaojie Ma, "FOXP2, onlarca yıldır birçok bilim insanının ilgisini çekti, ancak onu insanlarda diğer primat türlerine kıyasla neyin benzersiz kıldığına dair hiçbir fikrimiz yoktu. FOXP2 bulguları bizi son derece heyecanlandırıyor çünkü dil ve hastalık araştırmalarında yeni yönler açıyorlar." dedi.
Kaynak: Sciencedaily
