Bisiklet turizmi, son yıllarda bisiklet turlarına çıkan turistlerin sayısının artması ile dikkat çekmeye başladı. Artan talep sonucu yeni gelişen bisiklet turizm sektörünün ihtiyaçları ve eksikliklerinin karşılanması yapılan araştırmalarla ortaya konuyor. Bu araştırmalar sonucu özellikle bisiklet kullananların talepleri baz alınarak çizilen rotasyonların değeri önem kazanıyor. Ülkelerin bu ihtiyaçlara yönelik yaptığı çalışmaların arttırması bu rotasyonların kullanımını arttırmaktadır.
Ulusal ve uluslararası seyahat eden bisikletçiler haricinde, kentlerde yaşayan bireylerin bisikleti günlük yaşantılarına katmaları ve ulaşımlarına dahil etmeleri oldukça önemli. Bölgesel anlamda bisikletin ulaşımda artmasını, kentsel planlama stratejileri ve yapılan çalışmaların gelişimi belirliyor. Bisikletin şehir içinde kullanımının yüksek olduğu Avrupa ülkelerinde olduğu gibi, Türkiye'de de kullanımının artmasını sağlamak amacıyla çalışmalar sürdürülüyor.
Bisikletin sosyo-kültürel, sağlık, çevresel vb. alanda olumlu etkileri olduğu gibi turizme kattığı ekonomik etkiler de göz ardı edilemeyecek seviyelerde. Adventure Cycling Association'ın 2021 verilerine göre, bisikletin sağladığı ekonomik etkilerde artış söz konusu. Avrupa'da ~45 milyar euro, İngiltere'de ~3 milyar sterlin ve Amerika'da 135 milyar dolar olarak hesaplanmış. (ACA, 2021)
Ülkemizdeki sportif ve rekreasyonel alanlarda düzenlenen bisiklet festivalleri de bu değerlerin artışında önem arz ediyor. Bu tür etkinliklerin bisiklet turizmini ve bisikletin kentler içinde kullanımının artışı açısından bireyleri teşvik ettiği düşünülüyor. Bu bağlamda bisiklet turizm motivasyonlarının belirlenmesi de oldukça önemli. Türkmen ve Gökdemir, 2021'de sunulan araştırma yayınında, Çanakkale'de 2018 yılında 24-25 Mart tarihleri arasında düzenlenen Bisiklet Turu Festivali'ne şehir dışından gelen Türk turistlerden elde ettikleri verileri incelemiş. Araştırmada, veri toplama yöntemi olarak 369 katılımcının dahil olduğu anket yöntemi kullanılmış. Elde edilen verilerin analizleri yapılmış.
Araştırma sonucunda bisiklet motivasyonları beş boyutlu bir yapıda ortaya konuyor. Bu boyutlar; doğayı keşfetme ve rahatlama, yetkinlik-ustalık, yeni deneyim ve bilgi, saygınlık kazanma, sosyalleşme olarak karşımıza çıkıyor. Bisiklet turistlerinin gezilerine artan motivasyonları en iyi açıklayan boyutlar; yetkinlik-ustalık, sosyalleşme ve yeni deneyim ve bilgi boyutları olmuş. Turistlerin bu motivasyonlara katılımı; doğayı keşfetme ve rahatlama boyutuna 4,41 ortalama ile en yüksek katılımda oldukları görülüyor. Yetkinlik-ustalık boyutuna katılım 3,73 seviyesinde; yeni deneyim ve bilgi boyutuna katılım 3,70 ; sosyalleşme boyutuna katılım düzeyi ise 3,56 seviyesinde takip ediyor. Bisiklet turizminde saygınlık kazanma boyutu ise 2,65 seviyesi ile en düşük boyut olarak karşımıza çıkıyor. Yapılan araştırma sonucu olarak, bisiklet rotalarının gelişiminin ortaya konan motivasyon unsurlarının yetkililerce dikkate alınmasına bağlı olduğu düşünülüyor.
KAYNAK: Türkmen.,S.ve Gökdemir,S. Volume: 4, Issue: 1, p. 19-32, 20212021, www.adventurecycling.org
