Baluken: Koruculuğun sicili temiz değil

Çözüm sürecinin başlangıcında yani 2013 yılı Nevruz'undan bu yana Halkların Demokratik Partisi ile hükümet arasında gündeme gelen başlıklardan biri de koruculuk sisteminin kaldırılması oldu. HDP heyeti yaptığı görüşmelerde "Bölgede silahlı tüm güçlerin devreden çıkarılması" başlığı altında koruculuk sisteminin tamamen kaldırılmasını gündeme getirdi.

Al Jazeera'nin sorularını yanıtlayan HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken, bölgenin silahlardan arındırılmasını çift taraflı değerlendirdiklerini, askerin ya da polisin silahsızlandırılmasını değil bölgedeki korucular ve diğer silahlı güçlerin devreden çıkarılmasını istediklerini belirtti:

"Devletin Kürt meselesini daha çetrefilli hale getiren ve çözümsüzlüğü derinleştiren para militer yapıları tasfiye ile ilgili bazı adımlar atması gerekiyordu. Bunun içinde koruculuk sistemi var, JİTEM gibi bir takım yapılanmalar var. Devlet içinde farklı isimlerle biraraya getirilmiş yasadışı fiili bir takım örgütlenmeler var. Bu silahlı unsurların sürecin başından bu yana devreden çıkması önemli ölçüde rahatlama sağlayabilirdi."

'Kötü bir hafızayla anılıyor'

Baluken, koruculuk sisteminin bölgede kötü bir hafızayla anıldığı görüşünde.

"Devasa bir güçten bahsediyoruz. 80 bini aşan silahlı bir güç. Bu silahlı gücün 30 yıllık çatışma içinde de sicili kötü bir hafızayla anılıyor. Neredeyse savaş hukukunu ayaklar altına alan keyfi cinayetler, tecavüz, taciz, işkence bölge halkının hafızasında canlılığını hala koruyor."

Koruculuk sisteminin kaldırılması talebini hem hükümet ile temaslarında dile getirdiklerini hem de bu doğrultuda bir yasa teklifi verdiklerini belirten HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken, nasıl bir sistem talep ettiklerini de anlattı:

"Biz çözüm süreci sürerken hükümetin bir adım atması gerektiğini bunu yaparken de koruculuk sisteminin feshinin önünü almasını, silahların tamamen ortadan kaldırılmasını istedik. Savaş sürecindeki travmaların giderilmesi için de yüzleşme mekanizmalarının oluşturulması, suça bulaşmış unsurların adalet önüne çıkarılmaları, suçla ilişkilenmeyen çevrelerin de toplumsal kucaklaşma ile topluma dahil edilmesi gerekiyordu. "

'Hükümetin tutumu çözüm ruhuna aykırı'

HDP tüm bu talepleri hükümete iletti ancak net yanıt alınamadı. HDP'li Baluken Hükümetin yanıt vermek yerine bu süreçte yeni korucu kadroları ihdas ettiğini söyledi. "Sadece benim seçim bölgem olan Bingöl'e 1100 yeni korucu kadrosu gönderildi." diye konuşan Baluken, hükümetin bu tutumunun çözüm sürecinin ruhuna aykırı olduğu görüşünde.

Baluken, sadece korucuların değil bölgede devlete bağlı başka silahlı gruplar olduğunu da söyledi:

"Biz hala bölgede devlet içinde devletin yasal mevzuatına aykırı örgütlenmiş olan diğer paramiliter grupların da örgütlü olduğunu düşünüyoruz. Yerelde yaşanan bazı olgular var. JİTEM ve benzeri gibi bir takım para militer güçlerin hala aktif çalışıyor olması Hükümetin niyetiyle ilgili bizde kuşkular uyandırıyor. Korucular ile birlikte hükümetin bu yapılar konusunda da bir adım atması gerektiğini düşünüyoruz. "

GONCA ŞENAY / Al Jazeera