Hal kapısında ekmek kavgası

Sabaha karşı, dört sularında halin önüne gelmeye başlıyorlar. 3-4 saat sonra sayıları 100'ü buluyor. İşçiye ihtiyacı olan Antalyalılar buraya gelerek birer, ikişer bazen beşer onar Suriyelileri topluyor. Suriyeliler, inşaatlarda. bahçelerde, seralarda çalıştırılıyor.

Anlattıklarına göre, aslında hepsinin Suriye'de bir işi vardı. Kimi ticaretle uğraşıyor, kimi taksi şöförlüğü yapıyor, kimi de üniversitede okuyordu. İç savaşın çıkması ile hayatlarını sürdürmek için yeni bir yaşam ve iş imkanlarının peşine düştüler.
Suriyeli işçilerin içinde 17 yaşında olan da var, 50'sine merdiven dayayan da. Şimdi Antalya toptancı halinin önündeki kaldırımda kimi tek başına etrafına bakıp işçi almaya gelen araçları kolluyor, kimi de kendisi gibi bekleyen kalabalık ile hareket ediyor. Bir arabanın yanaşması ile birlikte tüm sohbet sona eriyor ve işi kapma mücadelesi başlıyor.

Yol kenarında az önce derdini dinlediği arkadaşının önüne geçip. yanaşan arabaya binmeye çalışıyorlar.

Hava soğuk ve yağmurlu. Üzerlerinde ise yazlık ayakkabılar, yırtık pırtık kıyafetler. Üşüyorlar.

Endişeli bekleyiş

Antalyalılar sabah 7-8 gibi bu cadde üzerinden işçi almaya geliyor. Suriyeliler iş umuduyla akşama kadar bekliyor. Zaman zaman polislerin yanlarına gelip 'Burada beklemeyin, uzaklaşın' dediklerini anlatıyorlar.

Antalya Valiliği geçen ay Suriyelilerin şehri 15 gün içinde terk etmeleri için bir tebligat yayımlamıştı.

Suriyeliler'in Antalya'da kalıcı olmamasının planlandığını belirten Vali Muammer Türker'in açıklaması ardından Antalya'da yaşayan 10 bine yakın Suriyeli kendilerine ne olacağını düşünmeye başladı. Hal önündeki işçiler de, kimi endişe ile 'Bizi gönderecekler mi, pasaportumuz olsa da bizi gönderirler mi?' diye soruyorlar.

Kimi 'Beni zorla gönderene kadar ben gitmem' diyor.

Adının Muhammed olduğunu söyleyen 23 yaşındaki Suriyeli genç Halep’ten bir sene önce geldiğini anlatıyor. Önce Gaziantep’e gittiğini, daha sonra bir arkadaşı vasıtasıyla Antalya’ya geldiğini anlatıyor. 13 kişilik ailesiyle yaşıyor. Evde onunla birlikte üç kişi çalışıyor. Ayda 400 lira kira ödüyorlar.

Suriye’deyken fabrikada çalıştığını söylüyor. 'Memlekette savaş var iş yok, çalışmaya geldik’ diyor ve ekliyor:

'Ne iş olsa yaparım. Bazen inşaatta çalışıyoruz, bazen bahçede. Günde 40 lira alıyoruz ama herkes 40 lira vermiyor. 35-30 lira veren de oluyor.'

Ancak her zaman iş olmuyor. Bazen akşama kadar beklese de iş çıkmadığını söylüyor. Antalya Valiliği’nin Suriyelileri şehirden göndermesi ile ilgili tebligatını sorunca "Dün iki araba polis geldi bize 'Burada beklemeyin' dedi. Polis geldiğinde burada 100 kişi vardık. Ne zaman polis herkesi gönderirse biz de o zaman gideriz. O zamana kadar bekleyeceğiz" diyor.

“Yaşamak için çalışmaya mecburuz”

24 yaşındaki İsmail Kudu ise yaklaşık bir buçuk sene önce Rakka’dan Türkiye’ye geldiğini söylüyor. O da 12 kişilik ailesiyle yaşıyor. Ailede iki kişi çalışıyor. Bazen boyacılık yaparak, bazen inşaatlarda çalışarak hayatlarını kazanıyorlar. İsmail Kudu burada çalışmaya mecbur olduğunu söylüyor:

“Ayda 20 gün kadar çalıştığım oluyor kimi zaman. 35-40 lira günlük veriyorlar. Ama Türklere daha fazla veriyorlar. Bize daha az ücret veriyorlar. Ben burada çalışmaya mecburum. Yaşamak için çalışmaya mecburuz.“

Mısır’da El Ezher Üniversitesi’nde İslami İlimler okuduktan sonra 12 yıldır Suriye’de bir camide imamlık yaptığını söyleyen 31 yaşındaki Muhammed Şerif de Antalya toptancı hali önünde iş için bekleyenlerden.

Evli ve beş çocuk babası Muhammed Şerif ailesini İdlip’te bırakarak üç gün önce Antalya’ya geldiğini belirtiyor:

'Önce burada da hocalık yapmak için iş aradım ama yasaktı şimdi burada iş bekliyorum. İnşaatlarda çalışırım her şeyi yaparım. Ama şimdiye kadar iş çıkmadı. 3 gündür burada beliyorum. Hiç iş çıkmadı. Kendi işimi yapmayı daha çok isterim ama iş yok. Bekliyorum.'

SÜMEYYE ERTEKİN / AL JAZEERA