Çözüm süreci Kobani'ye takıldı

1 Eylül Dünya Barış gününde İmralı ile devlet arasında müzakere sürecine geçileceğine dair Öcalan'ın çağrısı bekleniyordu. Ancak hem İmralı ile Ankara arsında anlaşmanın sağlanmamış olması hem de yeni hükümetin kurulma aşamasında olması nedeniyle beklenen çağrı gelmedi. Ankara ile İmralı arasındaki anlaşmazlığın temel nedeni, hükümetin PKK'nın silahlı güçlerinin sınırdışına çıkmasını istemesi, Öcalan'ın talebi ise müzakere geçiş süreciyle igili somut yol haritasının belirlenmesi idi.

Ağustos ayında o zamanki görevi Başbakan Yardımcılığı olan şimdi de AK Parti Genel Başkan Yardımcısı olan Beşir Atalay, “devlet kendine düşeni büyük oranda yaptı. Bundan sonrası iyi çizilmiş bir yol haritası” demiş, son adımların belirlenmesi safhasında olunduğunu duyurmuştu:

Eylül ayı içerisinde somut adımların atılması gerektiğini ilk Atalay şu sözlerle gündeme getirmişti. "Sonbahar, Eylül sonu dediğimiz genel belirlemedir. Parlamento açılmadan bu yaz dönemini değerlendirelim eylem planının somutluğunu ortaya koyalım. Kimin ne yapacağı belirlensin."

Atalay, Eylül sonunu genel bir belirleme olarak ifade etse de, Kandil ile görüşen HDP heyetinden Grup Başkenvekili Pervin Buldan, 19 Eylül’deki açıklamasında, “Beklenti, 30 Eylül tarihine kadar yol haritasının kamuoyuna açıklanmasıdır. Bizim de beklentimiz budur ama aynı zamanda bu tarihe kadar sayın Öcalan'ın koşullarının acilen değişmesi gerekiyor" açıklaması yaparak, 30 Eylül’ü işaret etti.

Kobani, süreci etkiliyor

Eylül ayının başından beri IŞİD’in, ağırlıklı olarak Kürtlerin yaşadığı Suriye’nin kuzeyindeki Rojava bölgesine yönelik saldırılarını arttırması barış süreciyle ilgili tartışmalara yeni bir boyut kazandırdı. Türkiye’yi, IŞİD'in Rojava'da ilerlemesi karşısında 'net tutum’ almamakla suçlayan Kürt tarafı, çözüm sürecini bu bölgedeki gelişmelerle ilişkilendiriyor. Hükümet ise, bu iki konunun birbirleriyle doğrudan ilintili olmadığını ifade ediyor.

Silahlı unsurlar çekilsin şartı

Çözüm sürecinde tarafları karşı karşıya getiren başka bir konuda kış başlamadan silahlı unsurların tamamının Türkiye dışına çıkması.

İçişleri Bakanı Efkan Âlâ 5 Eylül’de yaptığı açıklamada silahlı güçlerin ülke dışına çekilmesinin tamamlanmasının önemine dikkat çekmişti. Âlâ’nın altını çizdiği çekilme konusuna Kandil sıcak bakmıyor.

Öcalan müzakere istiyor

22 Eylül’de Öcalan ile görüşen avukatı ve vasisi Mazlum Dinç’in anlatımlarına göre Öcalan, 'Kürt sorununun demokratik çözümü için her türlü adımı atmaya hazır olduğunu ancak hükümetin ve devletin bir türlü müzakere sürecini başlatmadığını, başlatmaya yanaşmadığını' söyledi.

Müzakereden kasıt, hükümetin somut adımlar atması, müzakerelerin takibi için bir sekreterya oluşturulması, Öcalan’ın koşullarının düzeltilmesi, PKK yöneticileriyle doğrudan iletişim kurabilmesi, sivil toplum örgüt temsilcilerinin yanısıra gazetecilerinin de İmralı’ya gidebilmesi. İkinci bir konu ise, sürecin sağlıklı ilerleyebilmesi için İzleme Kurulu’nun oluşturulması.

KCK'dan 'Süreç tıkandı' açıklaması

Bütün bu gelişmeler yaşanırken, PKK’nın çatı örgütü KCK 24 Eylül de çatışmasızlığın bittiğini duyurdu. KCK, IŞİD'in Kobani'ye saldırmasından dolayı hükümeti suçladı. Açıklamada, "Türk devleti ve AKP hükümeti IŞİD’i saldırtıp Kürdistan'ı insansızlaştırmak istediği gibi, sınırı geçerek akrabalarının yanına gelen insanları bahane edip tampon bölge oluşturmayı hedeflemektedir" denildi.
KCK’nın bu açıklamasından sonra, Öcalan ile görüşmeleri yapan HDP’li milletvekilleri İdris Buluken, Pervin Buldan ve Sırrı Süreyya Önder, 25 Eylül’de yazılı açıklama yaparak, son bir haftadan beri hükümet ve devlet yetkilileri ile de görüşmeler yaptıklarını hatırlattı.

Heyet açıklamasında, “Rojava’daki katliam girişimleri etkisiz kılınmazsa bu durum başta ülkemiz olmak üzere bütün bölgeyi yıllarca sürecek bir felaketin eşiğine getirecektir” uyarısında bulundu.

Burhan Ekinci / Al Jazeera

Çözüm süreci Kobani'ye takıldı

Devlet ile Öcalan arasında yürütülen çözüm süreci, Kobani'nin IŞİD tarafından kuşatılması sonrası zor günler geçiriyor. Kürt tarafı, Rojava'nın çözüm sürecinin bir parçası olduğunu öne sürüyor.