Gaziantep’teki gerilimin ana sebebi kiralık evler

1 haftadır büyük gerilim yaşanan Gaziantep’te bir cinayetle başlayan gerginliğin arkasında, artık dolandırıcılık yöntemi haline gelen “kira” sorunu yatıyor. Hıdır Çalar’ın evini kiraya verdiği Suriyeliler tarafından 35 kez bıçaklandığı kavganın nedeni de kira... Halk ile sığınmacılar arasında uyum sorunu olan Gaziantep’te, ev kiralama dolandırıcıların yeni sektörü olmuş. Büyük bir göç dalgasıyla karşılaşan Gaziantep’te asayiş olaylarında da artış var

Göç sorunu en çok kentin büyük ilçelerinden Şahinbey’de yaşanıyor. İlçede neredeyse nüfus kadar Suriyeli bulunuyor. Ucuz işgücü olarak kullanılan Suriyelilere yönelik tepkide gençler başı çekiyor... Halep’te doktorluk yapan Şeyho, şimdi kentte tütün satıyor: “Ülkeme dönemem, çocuklarım için yaşıyorum. Dışarı çıkmaya korkuyoruz. Benim herkesle aram çok iyi. Katiller en kısa zamanda yakalanıp cezalandırılsın ama faturayı hepimize kesmesinler”

Suriye'deki iç savaşla başlayan göç dalgasının binlerce sığınmacıyı sürüklediği Gaziantep’te bir grup sığınmacının işlediği cinayet, kentte büyük bir gerilim hem de infial yarattı. Göç dalgasıyla 4 yıldır biriken sorunlar, 62 yaşındaki Hıdır Çalar’ın, evini kiraya verdiği Suriyeli bir aileyi evden çıkarmak istemesiyle başladı. Tartışma sonrası bıçaklar çekildi. İddiaya göre 7 sığınmacı, Hıdır Çalar’ı 30 yerinden bıçakladı. Olay fısıltıyla şehirde kulaktan kulağa yayılınca öfkenin fitili de ateşlenmiş oldu.

SURİYELİLERİN 4’TE 3’Ü ŞAHİNBEY’DE YAŞIYOR

Suriye’deki savaştan sonra Türkiye’ye göç eden 1 milyon 100 bin Suriyelinin 4’te 1’i Gaziantep’te yaşıyor. Resmi rakamlara göre 210 bin, gayri resmi rakamlara göre ise 300 bin Suriyelinin 4’te 3’ü şehrin en büyük ilçelerinden Şahinbey’de kalıyor. Yıllarca Güneydoğu’dan göç alan Şahinbey’in nüfusu bugün Suriyelilerin de gelmesiyle yaklaşık 900 bin kişiyi bulmuş. Öyle ki Türkiye’de nüfus oranına bakılınca 53 ilden daha yüksek bir nüfusa sahip Şahinbey... Sığınmacı göçüyle ilçede yeni mahalleler oluşmuş.

SURİYELİLERİN KARIŞTIĞI ASAYİŞ OLAYLARI YÜZDE 4

Gaziantep’te asayiş olaylarına karışan Suriyelilerin oranı yüzde 4. Emniyete yapılan başvuruların yarısından çoğu ise kiracı- ev sahibi kavgası. Suriyeli kiracılar ile Gaziantep’te evlerini kiraya verenler arasında yaşanan kavgaların dışında, bıçaklı gasp ve alacakverecek meselesi yüzde 4’lük suç oranını oluşturuyor. Son zamanlarda yaygınlaşan bir diğer suç ise fuhuş. Suriye’den yalnız gelen kadınlar fuhuş çetelerinin ağına düşüyor. Ancak, fuhuş Suriyelilerin karıştığı ileri sürülen suçlar arasında yüzde 4’lük bir dilimi oluşturuyor.

POLİS DENETİMİNDE

Şahinbey’in Savcılı Mahallesi yoğun olarak Suriyelilerin yaşadığı bir yer. İnönü Caddesi’nden girdiğinizde Halep’i andıran bir görüntüyle karşılaşıyorsunuz. Suriyelilerin işyerleri, kahvehaneleri, oto kiralama dükkânları, lokantalarının bulunduğu mahallede bugünlerde sessizlik hâkim. Dükkânların neredeyse tamamının kepenkleri kapalı. Ünaldı Mahallesi’nde yaşanan cinayet olayından önce akşam saatlerinde dolu olan cadde ve sokaklar tamamen boş. Olayların meydana geldiği Ünaldı, Düztepe, Saçaklı, Yavuzlar, Barış, Güzelvadi, Karayılan mahallelerinin dar ve ışıksız sokaklarında dolaşırken her köşe başında sivil ve resmi polislerle karşılaşıyorsunuz. Mahalleli gece geç saatlere kadar kahvehanelerde zaman geçirirken, Suriyeliler ise evlerinden dışarı adım atmıyor.

EV KİRALAMADA İHALE VE DOLANDIRICILIK SİSTEMİ

Suriyelilerin gelmesinin ardından Gaziantep’te boş ev bulmak neredeyse imkânsız hale gelmiş. Ev kiralama bir sektör haline dönüşmüş. Evinin çatısını, ahırını bile kiraya veren ev sahipleri, derme çatma dükkânlarını da kiralıyor. Kiralık evlerle ilgili dolandırıcılık ve komisyonculuk gibi olaylar da artmış. Ev sahipleri daireleri için ihale yöntemi gibi teklif alıyor. En yüksek kirayı verene daireyi kiralıyor. Bir de yıllık kirasını peşin verenlerin bir adım öne geçme şansı var. Vatandaşlar, Suriyelilerden önce 150 TL olan bir evi bugün 600 TL’ye kiralayamadıklarını anlatıyor. 3 yıl önce Suriye’den göç eden nüfusun birçoğunun yanlarında parasıyla geldiğini anlatan bir yetkili, “Burada ev sahiplerinin de suçu var. Bu insanlar geldiklerinde evleri yüksek kiralara verdiler. Böylece kiralar yükseldi. Kiralanacak ev kalmadı. Sonra paralarını ödememeye başladılar” diyor. Şehirde Suriyelilere ev kiralayıp parasını peşin alan, ardından da evden atan dolandırıcılardan söz ediliyor...

KENDİ EKMEKLERİNİ ÜRETİYOR, SURİYE SİGARASI İÇİYORLAR

Resmi rakamlara göre; Gaziantep’te Suriyelilere ait 300 işyeri bulunuyor. Resmi olmayan işyeri sayısı ise belli değil. Bu işyerlerinin çoğunluğu ise Suriyelilerin yoğun olarak yaşadığı Şahinbey’de. Dönerci, telefoncu ve kuyumcu gibi işyerleri açan Suriyeliler, belli bölgelerde birbirlerinden alışveriş yapıyor. Türkiye’de üretilen ekmeği yiyemeyen Suriyeliler kendi ekmeklerini üretiyor, Suriye çayı ve sigarası içiyor. Kıyafetleri de yine Suriye’den. Sosyal hayatları “Yok” denecek kadar az olan Suriyelilerin en büyük eğlencesi ise Suriye televizyonu izlemek ve kentteki parklarda oturmak.

"KATİLLER BULUNUP CEZALANDIRILSIN"

Düztepe Mahallesi’nde bir sigara tütünü tezgâhı... Başında duran Suriyeli Yasin Muhammed Şeyho, Halep’te doktor olduğunu anlatıyor. Şeyho, muayenehanesi, evi ve arabasını bırakıp ailesiyle birlikte 6 ay önce Gaziantep’e kaçmış. AFAD tarafından kimlik kartı verilen Şeyho, gerilimin tırmandığı Düztepe’de tütün tezgâhı açarak, ailesini geçindirmeye çalışıyor. Kimliksiz olup hastaneye gidemeyen Suriyelileri de elinden geldiği kadar muayene edip ilaç öneriyor. Cinayetten sonra tezgâh açmadığını söyleyen Şeyho, “Cinayeti iyi araştırmak lazım. Suç işleyen katiller cezalandırılsın. Ama onların cezasını bize vermesinler. Ailemle birlikte evde hapis hayatı yaşıyoruz. Dışarı çıkmaya korkuyoruz. Benim herkesle aram çok iyi. Komşularım ve ev sahibimle de aram iyi. Ne olur bir kişinin yaptığı yüzünden hepimizi suçlamasınlar” dedi.

"KENTTE İŞSİZLİK ARTTI" İDDİASI

GAZIANTEP’te Suriyelilere yönelik linç girişiminin bir diğer nedeni de kentte yaşanan işsizlik. Gaziantep’te küçük-büyük bütün işletmelerin hepsinde Suriyeli işçi çalışıyor. Suriyeliler çalıştıkları yerlerde asgari ücretin yarısını alıyor. Sigortasız çalışmaları da işletme sahiplerini Suriyeli çalıştırmaya yönlendiriyor. Gençler, Suriyeliler yüzünden işsiz kaldıklarını, iş bulamadıklarını iddia ediyor.

EV KİRALARI YÜZDE 400 ARTMIŞ

Suriyelilerin gelmesinin ardından Gaziantep’te ev kiralamak bir sektör haline dönüşmüş. Evinin çatısını, ahırını bile kiraya veren ev sahipleri, derme çatma dükkânlarını da kiralıyor. Fotoğraftaki gibi neredeyse yaşanamaz haldeki yerlerin kiraları bile yüzde 400 artmış. Ev sahipleri en yüksek kirayı verene daireyi kiralıyor. Vatandaşlar, Suriyelilerden önce 150 TL olan bir evi bugün 600 TL’ye kiralayamadıklarını anlatıyor.

GÜNGÖR KARAKUŞ / HT GAZETE

Gaziantep’teki gerilimin ana sebebi kiralık evler

Gazintep'te çatılar, ahırlar bile Suriyelilere kiralanıyor. Hem de ihale yöntemiyle... İşte Gaziantep gerçeği...