Merkez Bankası'nın faiz kararı tüketicilere nasıl yansıyacak?

Merkez Bankası'nın sert faiz artırımın ardından bunun tüketicilere nasıl yansıyacağı merak konusu oldu. Merkez Bankası'nın 1 haftalık repo faizini yüzde 4.5'ten yüzde 10'a, gecelik borçlanma faizlerini de yüzde 7,75'ten yüzde 12'lere çıkarması kredi ve mevduat faizlerine de aynı oranda etkileyip etkilemeyeceği merak konusu oldu.

Ekonomistler tüketicileri yakından ilgilendiren bu kararın kredi ve mevduat faizlerine etkisinin sınırlı olacağını belirtiyor.

Hürriyet'ten Barış Balcı'nın haberine göre, piyasanın yüzde 8-9 civarında fonlamayı faiz oranlarına yansıttığını belirten ekonomistler politika faizinin yüzde 10'a çıkmasının kredi ve mevduatlarda 1-1.5 puan artış yaratacağını belirtiyor.

'Faiz Mayıs 2013'ten beri zaten artıyor'

Öte yandan Merkez Bankası verilerine göre piyasadaki kredi ve mevduat faizleri Mayıs 2013'ten karar öncesine kadar artmıştı. Mayıs sonunda tüketici kredileri 11.87'di iken yüzde 14.67'ye yükseldi. Mortgage faizleri de 8,25'lerden yüzde 11'lere kadar geldi. Faizlerin geçmiş dönemde yükseldiğine dikkat çeken Oyak Yatırım Banka Analisti Metin Esendal'a göre Merkez Bankası'nın sert kararı kredi ve mevduat faizlerini 1.5 puan (150 baz puan) artıracak. Esendal bu kararla talep tarafının olumsuz etkileneceğini ancak insanların tasarrufa yöneleceğini belirtti.

Faizlerde 1-1.5 puan artış beklenmeli

Ekonomist Uğur Gürses faiz artırımının 1 haftalık repoda yüzde 4.5'tan yüzde 10'a, gecelik borç verme faizininde yüzde 7.75'ten yüzde 12'ye yükselmesinin tüketici, konut, taşıt kredileri ve mevduat faizlerine etkisinin sınırlı olacağını belirtti. Piyasanın Merkez Bankası'nın bir önceki kararında yer alan ek parasal sıkılaştırma günlerinde uyguladığı yüzde 9 faizini fiyatladığını belirten Uğur Gürses "Merkez Bankası ağırlıklı olarak yüzde 10 olan 1 haftalık repo faizinden fonlama yapılacağını açıkladı. Ayrıca tüketici kredi faizleri de son Merkez Bankası verilerinde yükselmişti. Piyasalar yüzde 9'luk faizi fiyatlıyordu. Fonlamada yüzde 1-1,5 artış, kredi ve mevduat faizlerine de 1-1.5 puanlık artışa yol açacak.

Konut kredilerine daha önceki yükselişlerin çok yansımadığını belirten Uğur Gürses bu alanda 1,5 puanlık bir yıllık faiz artışının yaşanabileceğini belirtti.

Bu artışların kısa vadeli nakit kredi kullananları olumsuz etkileyeceğini belirten Uğur Gürses "Ticari kredi kullananları etkileyebilir. Değişken faiz ile kredi kullananlar da olumsuz etkilenir ama örneğin konutta bu tip kredi kullananların oranı çok az. Bankaların mevduat faizleri de artacak. Bu mevduat sahipleri için iyi haber anlamına geliyor. Kur artışını bıçak gibi kesilmiş olması ticari işletmeleri faiz artışına göre daha çok nefes aldıracak diye düşünüyorum" dedi.

'Sabit faizde şartlar değiştirilemez'

Tüketiciler Derneği Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu, artan faiz oranları ile enflasyonun körükleneceğini, tüketicilerin mal ve hizmetleri daha pahalı satın alacaklarına işaret ederek “Tüketici kredilerinde, sözleşme sonunda, faiz oranları ve kredi şartları tüketici aleyhine değiştirilemez. Ancak, değişken faiz kredisi kullanılmışsa bu durumda kredilerde faiz artışı olabilecektir. Tüketiciler, zorunlu ve temel harcamalar dışındaki borçlanmalardan kaçınmalı ve imkânları ölçüsünde tasarrufa yönelmelidir. Tüketiciler, herhangi bir faiz artışına karşı dikkatli olmalı. Sabit faizlerle alınmış kredilerde faizler değiştirilemez” şeklinde konuştu.