Polis ceza kesti, hakim 'engelleyemezsin' diyerek...

Çanakkale’de valiliğin yasakladığı alanda açıklama yaptıkları için 21 eğitimciye verilen para cezası iptal edildi. Cezayı kaldıran hâkim Halil Güner, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne (AİHS) göre özgürlüklerin asıl, sınırlamaların ise istisnai olduğunu, şiddeti içermeyen ve teşvik etmeyen hiçbir açıklamanın cezalandırılamayacağını, valiliğin yasada yetkisi olsa bile bunu evrensel hukuka aykırı şekilde kullanamayacağını belirtti.

Eğitim-Sen üyeleri 6 Ağustos’ta Hüseyin Akif Terzioğlu Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi’nin girişinde basın açıklaması yaptı. Eylemden sonra polis, Çanakkale Valiliği’nin talimatına göre okul önlerinde gösteri yapılamayacağını belirterek, Kabahatler Kanunu’na göre 21 kişiye 182’şer TL para cezası kesti. Karara Çanakkale 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nde itiraz edildi. Çanakkale Emniyeti, mahkemeye gönderdiği savunmada valiliğin kararını dayanak göstererek, ‘kamu güvenliği’ gerekçesiyle bu cezanın verildiğini savundu. Keza emniyet, AİHS’nin de bu durumda hakların sınırlanabileceğine imkân verdiğini öne sürdü.

‘
Yetkin olsa bile kullanamazsın’

Hâkim Güner, 16 Aralık’ta para cezasını iptal etti. “AİHS’ye göre özgürlükler asıldır, sınırlama istisnaidir” diyen Güner, AİHS 10. maddede düzenlenen ifade özgürlüğünün bilgi ve fikir alma, kanaat sahibi olma, bilgi ve fikir açıklama özgürlüklerini içerdiğini kaydetti. Güner, hakkın ancak yasayla sınırlanabileceğini ve sınırlamanın da ‘meşru bir amacın olması ve demokratik toplum gereklerine aykırı olmaması’ hallerinde mümkün olabileceğini vurguladı. “Düşünceyi açıklama özgürlüğü, demokratik toplumun kurucu unsurudur” diyen Güner, şunları kaydetti:

“AİHM’nin içtihatlarında görüleceği gibi istisna olan sınırlamanın olabilmesi için şiddet içermesi, şiddeti teşvik etmesi gerekir ve ancak yasayla olabileceği belirtilmiştir. Bu nedenle temel hak ve özgürlük olan düşünceyi açıklama kapsamındaki basın açıklamalarının da sınırlanabilmesi için bu ölçüleri içermelidir. Başvuranın basın açıklaması yapması ve bu açıklamada bulunması, düşünceyi açıklama özgürlüğü kapsamındadır. Bu açıklama şiddet içermemekte, şiddeti teşvik etmemekte, demokratik toplum gereklerine aykırılık oluşturmamaktır.”

Hâkim Güner, AİHS gereği Çanakkale Valiliği’nin yasada yetkisi olsa bile bunu, insan hak ve özgürlüklerini sınırlamaya yönelik şekilde düzenlemesinin evrensel hukuka uygun olmadığını kaydetti. Güner, “Zira yasada, İçişleri Bakanlığı’nın yasadan aldığını belirttiği yetkiyi hukuk devleti ve demokratik toplum gereklerine aykırı kullanabilmesi ihtimaline engel konmamıştır. İdarenin ceza işlemi gerek AİHS gerekse evrensel hukuk ilkesine aykırı düzenlenmiştir” dedi.

Eskişehir cezayı kesti

Çanakkale’nin benzeri bir karar da Zonguldak’ın Ereğli ilçesinde çıkmıştı. Gezi eylemlerine destek yürüyüşüne katılan ÖDP İl Başkanı Ali Deliak’a verilen 77 lira para cezası, ‘yürüyüş hakkının doğal sonucu olarak yaya ve araç yollarının bir süre kapanmasının mümkün olduğuna’ hükmedilerek kaldırılmıştı. AncakEskişehir 6. Sulh Ceza Mahkemesi, Gezi Parkı gösterilerine katılanlara para cezalarını yerinde bulmuştu.

Polis ceza kesti, hakim 'engelleyemezsin' diyerek...

Çanakkale'de polis basın açıklamasına para cezası kesti, hâkim 'Şiddet içermeyen açıklamayı, yasal yetkin olsa bile engelleyemezsin' diye cezayı kaldırdı.