Tefeci faizi geri döndü
Faiz lobisi, Gezi olayları ve FED krizinin uluslararası piyasalarda neden olduğu dalgalanmaları ranta çevirmeyi başardı. Mayıs'ta Cumhuriyet tarihinin en düşük seviyesine inen ticari kredi faizleri 7 ayda yüzde 16'ya fırladı. Merkez Bankası'nın iki katı faizle kredi veren bankalar küçük işletmeleri zorda bıraktı.
12 Yıl Önce Güncellendi
2013-12-16 13:05:30
Bu yıl mayıs ayı sonunda patlak veren Gezi Parkı protestoları ve FED'in parasal genişleme hikayesini bahane eden bankalar, küçük ve orta ölçekli işletmelere uyguladıkları kredi faiz oranlarını yüzde 8'lerden yüzde 16 seviyesine çıkardı. Özel ve kamu bankalarının yüksek faiz oranları özellikle finansal yapısı zayıf olan işletmelere uygulanıyor. Lobici bankalar, reel sektör işletmelerini çift haneli faiz ödemek zorunda bırakarak kârlarını eritmeye başladı. Faiz lobisinin uyguladığı yüksek ticari faiz maliyetleri nedeniyle kendilerini yüzde 7.30 seviyesindeki enflasyona karşı korumakta güçlük çektiğini belirten imalat sektörü temsilcileri, bankalardan kredi faizlerini acil olarak aşağı çekmelerini ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'ndan (BDDK) da ticari krediler ve ticari kredi kartlarındaki faiz artışına karşı önlem getirmesini istedi.
KÜÇÜKLERE BÜYÜK FAİZ
Küçük ölçekli işletmelere uygulanan yüksek faiz oranları konusunda MÜSİAD Başkanı Nali Olpak, bu konuda üyelerinden çokça şikayet aldıklarını belirtirken, İİB Başkan İsmail Gülle, bankaların çok sağlam gördükleri işletmelere çok ucuz kredi verebilirken, asıl ihtiyacı olanlara 'şartları uygun değil' diye olmayacak rakamları teklif ettiğini belirtti. Capital Gelt Başkanı Özgür Devrim Yılmaz, 'KOBI'lere sağlanan bu yüksek faizli krediler orta vadede birçok KOBİ'nin batmasına ve ödeme zorluğuna girmesine sebep olacaktır' görüşünü dile getirdi.
7 AYDA 18 MİLYAR TL GÖTÜRDÜLER
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın, geçtiğimiz hafta 2014 yılı bütçe görüşmeleri sırasında açıkladığı rakama göre, Gezi sonrasını fırsat bilen faiz lobisinin devlete ve özel sektör üretici kesimine yüklediği toplam faiz yükü 18 milyar TL'yi buldu. Erdoğan, Gezi olaylarının Türk ekonomisine ağır faturasını, '2013 Mayıs ayında faiz oranları, çok savunduğunuz Gezi olaylarına kadar tarihin en düşük seviyesine gerilemiş, 4.67 olmuştu. Gezi olaylarında yüzde 9'a fırladı. Faizdeki bu artışın Türkiye'ye maliyeti 18,5 milyar lira oldu' diye açıklamıştı.
BDDK'nın yaptırımı olmalı
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Başkanı İsmail Gülle: 'Enflasyonun yüzde 7 olduğu ortamda, yüzde 10'un üzerindeki her faiz yüktür. Bu konuda da BDDK'nın bir yaptırımı olması gerekir. Bankalar dan çok sağlam gördüklerine çok ucuz kredi verebilirken, asıl ihtiyacı olana 'şartları uygun değil' diye olmayacak rakamlar teklif ediliyor. İhtiyacın varsa para yok, ihtiyacın yoksa para çok.'
KOBİ'ler krediyi daha pahalı kullanıyor
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkanı Nail Olpak: 'KOBİ'lerin hem oransal bazda, hem de teminatlar konusunda daha zor şartlarda kredi kullandığını hep söylüyoruz. KOBİ'ler büyük işletmelerden biraz daha oran bazında daha pahalı kredi kullanıyor. Oransal bazda bankadan bankaya da değişebiliyor. Üyelerimizden de bu yönde şikayet alıyoruz. Biz elimizde büyümenin finansmanını bu sene aldık. Belki önümüzdeki yıl da tamamen bu konuyu çalışacağız.'
Heyecanımızı kesebilir
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan: 'Bankaların plasman ve kredi kanallarının tüketici kredilerine yönelik yoğunluğunun reel sektöre ve sanayiye doğru kaydırılması konusu, son zamanlarda bankalarla üzerinde ortak akılda buluştuğumuz bir konudur. Beklentilerimizi kıracak gelişmelerin oluşmasının görünüyor olması, sanayicilerimizin heyecanını kesebilecektir.'
Yasal boşluklar giderilmeli
İstanbul İhracatçı Birlikleri (İİB) Başkanı Zekeriya Mete: 'KOBİ'lerin durumu ortada. Bankalara kendilerini beğendirmek, kredi kullanabilmek için gösterdikleri performansı, bugüne kadar herhalde dünyada başka KOBİ göstermemiştir. Türkiye'deki savaşçı KOBİ'lerimiz bankalara yenik düşmüştür. Son yıllarda inşaat sektörüne bankaların rağbet etmesi, KOBİ'lere ilgili azaltmıştır. Sanayiye gereken önemi vermezseniz sıkıntı çeker. KOBİ'ler zaten sıkıntı çekiyor. Bunun için yasal boşlukların giderilmesi gerekiyor.'
Ödeme zorluğu batırabilir
'Bank CAPITAL GELT Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Devrim Yılmaz: 'Bankalar verdikleri kredi borçlarını yurtdışından temin etmelerinden dolayı, LİBOR artı risk primi üstleniyorlar. KOBİ'ler, bu sebeple yüksek faize maruz kalıyor. KOBI'lere sağlanan yüksek faizli krediler orta vadede birçoğunun batmasına ve ödeme zorluğuna girmesine sebep olacaktır.'
Bankacılar faiz sinyali vermişti
Merkez Bankası'nın son aylarda döviz kurundaki oynaklığa bağlı olarak, enflasyon göstergelerinin bir süre daha hedefin üzerinde seyredeceği tahmini ve bu durumun fiyatlama davranışında etkilerini sınırlandırmak için bir aylık repo ihalesini sonlandırmıştı. Bu kararın fonlama maliyetlerini biraz artıracağını belirten bazı bankacılar, kararın kredi faizlerine bir yansıması olacağını belirterek, 'Merkez Bankası'nın aylık repo ihalesini sonlandırması faiz eğrisini bir çıt yukarı aldı. Bu da maliyetlerimizi biraz artacak. Biz de bunu verdiğimiz kredilere yansıtmaya çalışacağız' demişti.
YENİ ŞAFAK
Haber Ara