Kuzey Irak'ta Acem oyunu

Irak Kürdistan Hükümetinin anlaştığı petrol şirketlerinin İran sınır hattın yakın bölgelerdeki petrol bloku için görüşmeler başlatması üzerine İran, petrol arama çalışmalarını ülkenin kuzeyinden Kürt bölgesi ve Irak sınırına kaydırmaya başladı. Türkiye'nin talip olduğu Çoman, Halakan petrol bloklarının, İran'ın arama yapmaya başlayacağı bölglerlere çok yakın olması dikkat çekerken, İran Ulusal Petrol Şirketi Petrol Arama Birimi Sorumlusu Hurmiz Qelawend, Serpêla Zehaw, Qesrî Şîrîn ve Îslam Awa bölgelerinde zengin petrol ve doğalgaz rezervlerinin bulunma ihtimalinin yüksek olduğunu belirterek, 'Projenin uygulanacağı alan dağlık olduğundan çalışanlar ve ekipman, bölgeye ancak uçakla gönderilebilecek' dedi.

İRAN'IN İDDİALARI

İran Irak ve Kürdistan petrollerinin yoğun olarak çıkarıldığı bölgelerin eskiden kendisine ait olduğunu, İngiltere'nin o toprakları, 1937 yılında, Seed Abad Antlaşması'nı imzalaması için Irak'a verdiğini iddia etmekte. İran, Kürdistan Bölgesi'ne karşı tehdit unsuru olarak kullanılmak üzere sınır bölgelerinde inşa etmek istediği irili ufaklı 150'ye yakın barajla elde etmek istediği avantajı, Bölge sınırında açmak istediği petrol kuyularıyla desteklemeyi düşünüyor.

MALİKİ İLE İKİNCİ BORU HATTI KULİSİ

Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari'nin Ankara'yı ziyaretinin ardından Ankara ile Bağdat arasındaki buzlar erirken, geçtiğimiz hafta Irak Başbakanı Nuri El Maliki, Enerji'den sorumlu Başbakan Yardımcısı Hüseyin Şehristani, Irak'ın milli pertol ihracat şirketi SOMO yetkililerinin bir araya geldikleri, görüşmede yumuşama sağlanmasının yararlı olacağı görüşünün hakim olduğu dile getirlirken, Bağdat'ın Rus teknolojisi iye yapılmış olan Kerkük-Yumurtalık hattının yeniden inşaası ve paralel yeni bir boru hattının yeniden yapılması için Ankara ile görüşülmesinin faydalı olacağının dile getirildiği öğrenildi.

Paraya çevirme kolaylaşıyor

Ankara hükümetinin Irak Kürdistan Yönetimi'nin enerji satışlarından elde ettiği gelirleri toplaması için Türkiye'deki bir kamu bankasında bloke hesap açmayı planladığını belirtti. Somut detayları ortaya çıkan adım ile Irak Kürtlerinin bol enerji kaynaklarını paraya çevirme sorunu da ortadan kalkmış olacak: Ödeme yapacak şirketler arasında Exxon Mobil ve Chevron CVX +1.20 gibi enerji devleri ile Londra'da işlem gören ve bölgede petrol arayan Genel Energy de bulunuyor. IKY Enerji Bakanı Aşti Havrami, 'Satıştan gelen ödemeler dışında yüklenici şirketler payını alacak' dedi.

Kuzey ve merkez arası sorun var

Enerji satışlarının gelirlerini paylaşma meselesi Irak merkezi hükümeti ile ülkedeki Kürtler arasında sorun. Bağdat'taki parlamento Irak anayasasının neden olduğu tartışmayı bitirecek petrol-gaz yasası ve gelir paylaşımı yasasını henüz geçirebilmiş değil. Çabuk bir çözüm ise zor görünüyor. Merkezi hükümet yalnız Bağdat'ın Irak'taki enerji anlaşmaları ve ihracatını düzenleyebilecek tek otorite olduğu görüşünde iken Kürtler milli gelirin yüzde 17'sini IKY'ye geri kalanını ise Bağdat'a bırakan anlaşmaya uydukça ulusal anlaşmanın kendilerine arama ve üretim tanıdığını savunuyor.

ÇETİNER ÇETİN / YENİ ŞAFAK

Kuzey Irak'ta Acem oyunu

İran, Türkiye'nin Kuzey Irak'ta işleteceği petrol sahalarının eskiden kendisine ait olduğunu iddia etti. Daha önce kuzeyde yürüttüğü petrol arama çalışmalarını Kuzey Irak'ın doğu sınırına kaydırması dikkat çekti.