Cari açık beklentiyi aştı

Cari açık, Suriye’den gelenlerin artık turist olarak sınıflandırılmaması sebebiyle turizm gelirlerinde yapılan aşağı yönlü revizyonların etkisiyle eylül ayında 2,7 milyar dolarlık beklentinin üzerinde gelerek 3,28 milyar dolar oldu. Turizm gelirlerinde yapılan güncelleme, ilk sekiz aylık cari açıkta 1,4 milyar dolarlık yukarı yönlü revizyona neden olurken, buna paralel ocak-eylül döneminde cari açık 49 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu gelişmelerle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) daha önce ağustos ayı için 56,69 milyar dolar olarak açıkladığı 12 aylık kümülatif cari açığı 58,51 milyar dolara revize ederken, kümülatif açık eylül ayında 59,1 milyar dolara yükseldi.

TÜİK tarafından 31 Ekim’de yapılan açıklamada, Suriye’deki iç savaşın bu ülkeden gelenlerin sayılarında dikkate değer artışa neden olduğu ve bu geliş/gidişlerin büyük çoğunluğunun turizm amaçlı olmadığı kaydedildi. Bu kapsamda 2013 üçüncü çeyrek itibarıyla belirli sınır kapılarından çıkış yapan Suriye vatandaşı sayısının Emniyet Genel Müdürlüğü’nün yayımladığı sınır rakamlarından çıkarılmasına karar verildi ve 2012 üçüncü dönemine kadar geriye dönük açıklanan sonuçlar da bu doğrultuda revize edildi.

Turizm gelirlerindeki revizyonların yanı sıra net altın ticaretindeki bozulma da kümülatif açıktaki artışta etkili oldu. OVP’de yıl sonunda cari açığın GSYH’nın yüzde 7,1’i olması bekleniyor. Beklentilerin üzerinde gelen cari açık verisinin ardından dolar/TL 2,0523’ten 2,0610’a, sepet bazında TL ise 2,4050’den 2,4133’e kadar yükseldi.

TCMB verilerine göre parasal olmayan altın kalemi altında izlenen altın ithalatı, bir önceki yılın dokuz ayına göre 5,4 milyar dolar artarak 12,08 milyar dolar olurken, altın ihracatı 7,6 milyar dolar azalarak 3,09 milyar dolar oldu. Yılın ilk dokuz ayında yurtdışı yerleşiklerin yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,8 milyar dolar azalarak 8,7 milyar dolara geriledi.

TCMB’den yapılan açıklamaya göre TÜİK’in turizmle ilgili olarak gerçekleştirdiği üçüncü çeyrek anket sonuçlarının yansıtılmasıyla, turizm gelirleri ilk dokuz ayda bir önceki yılın aynı dönemine göre 2,45 milyar dolar artarak 21,3 milyar dolara, turizm giderleri ise 580 milyar dolar artışla 3,4 milyar dolara ulaştı. Açıklamada ayrıca, TÜİK tarafından yapılan revizyon doğrultusunda, 2012 yılı üçüncü çeyreğinden itibaren turizm gelirleri kaleminin güncellendiği belirtildi.

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, 9 aylık cari açıktaki artışta 12 milyar dolar civarında gerçekleşen altın ithalatının önemli bir etkisi olduğunu söyleyerek, “Yıl sonu OVP beklentisi 58,8 milyar dolar ve GSYH’daki pay anlamında yüzde 7,1. Gelecek yıl daha düşük rakam ve oranlar göreceğiz.” dedi.

TCMB’den yapılan açıklamada ocak-eylül dönemindeki cari açıktaki artışla ilgili olarak, “Cari işlemler açığında etkili olan dış ticaret açığı 9,76 milyar dolar artarak 60,6 milyar dolara yükseldi.” denildi.

Erste başekonomisti Nilüfer Sezgin, aylık açıktaki artışta turizm gelirlerinin öngörülerin altında kalması ve gelir dengesinin beklentilerden kötü gelmesinin etkili olduğunu belirterek, “Kümülatif açıktaki artışta ise 12 aylık net altın ticaretinde bozulma etkili. Yıl sonu cari açık beklentimizi geçmiş verilere yapılan revizyonların ardından 60 milyar dolardan 62 milyar dolara (GSYH’nın yüzde 7,5’i) revize ediyoruz.” dedi.