Bu kitap ezber bozacak

Doğan’ın yeni kitabı, cumhuriyetin kuruluşu başta olmak üzere kritik pek çok konuda çarpıcı bilgiler ve yorumlar içeriyor. Osmanlı Devleti’nin yıkılıp yerine bir cumhuriyet kurulması projesinin İngilizler tarafından cumhuriyet kurulmadan yıllar önce gündeme getirildiği iddialarının yer alan kitapta, İngilizlerin Osmanlı’yı yıkıp yerine bir cumhuriyet kurdurarak bununla ne hedeflediklerine dair görüşler de yer alıyor.

2. ABDULHAMİT, İNGİLTERE’Yİ İÇİŞLERİNE KARIŞTIRTMADI

İngiltere’nin Tanzimat'la birlikte Osmanlı Devleti'ni bürokratik paşalarla istediği yöne sevk etmeye başladığına dikkat çekilen kitapta, İngiltere’nin bu aktif pozisyonunu 2. Sultan Abdülhamid’le birlikte kaybettiği belirtiliyor. 2. Abdülhamid'in İngiliz gücüne karşı oluşturduğu dengelerin Osmanlı Devleti'ni tekrar uluslararası müessir bir kuvvet haline getirdiğine vurgu yapılan kitapta, bunun İngilizleri çok rahatsız ettiği vurgulanıyor. İngiltere’nin Osmanlı’dan öç almak için beklediği fırsatı 1. Dünya Savaşı’nda yakaladığına dikkat çekiliyor.

1918’LERDE İNGİLİZLER AÇIKÇA TC’DEN BAHSEDİYORDU

İngiliz politikacıları zaman zaman çok sarih bir biçimde ‘Türkiye Devleti’nden, hatta zımnen ‘Türkiye Cumhuriyeti’nden söz ettiklerine vurgu yapılan kitapta, şu bilgiler yer alıyor: “Hem de 1918'lerde, 1919'larda ve 1920'lerde... İngiliz Hariciye Nâzın Lord Gürzon, 20 Şubat 1919'da Lordlar Kamarası'nda ‘Türk ırkının elbette ki bir yurdu olmaya devam etmelidir’ diyordu. L. Gürzon aynı görüşü daha sonra da farklı şekillerde ifade etmiştir. Bir başka konuşmasında da, Türklere Avusturya'nın üç katı ve İspanya'dan ise daha büyük bir arazi (İspanya 593 bin km2) terk edileceğini, mâlî durumlarının düzeltilmesi için savaş tazminatı istenmeyeceğini küçük çapta da olsa yeniden istikrara kavuşarak dünyanın gelişmesinde yararlı bir unsur haline gelmelerinin mümkün olabileceğini’ öne sürmüştür.”

“CUMHURİYETE GEÇİN YARDIM EDELİM”

İngiliz temsilcisi Yarbay Rawlinson Erzurum'da Kazım Kârabekir'e “Cumhuriyet idaresine geçin, İstanbul'u başkent olmaktan çıkarın, İngiltere size yardım edecektir.” diyor. Rawlinson hısımlık ilişkileri olan Lord Gürzon'a dayanarak barış yapılmamasının sebebinin Türkiye'de kuvvetli bir hükümet bulunmaması olduğunu, hakiki İngiliz dostu olacak simalarla anlaşmak istediklerini söylediklerine yer verilen kitapta, Türkiye'nin yine İngiltere'nin düşmanları tarafına geçmesinden endişe edildiği vurgulanıyor.

BAŞKENTİ BURSA YA DA ANKARA OLACAK YENİ TÜRK DEVLETİ

Osmanlı’nın yıkılıp yerine bir cumhuriyet kurulması konusunun W. Ormsby-Gore'un 13 Ocak 1918 tarihli muhtırasında yer aldığı hatırlatılan kitapta, “Söz konusu muhtırada; bundan böyle Ermeni, Arap ve Yahudilerle ittifak yapılması, barışın sürekliliği için de İngiliz İmparatorluğu'nun tabiî düşmanı, Osmanlı-Türk devletinin ‘üçüncü sınıf bir devlet durumuna sokulması gerektiği’ iddia ediliyordu. Lord Gürzon'un ‘başkenti Ankara veya Bursa olacak bir Türk Devleti'nden’ sarahatle söz etmesini acaba Hariciye Nazırı'nın uzak görüşlülüğü ile mi açıklamalıdır?” deniliyor.

ATATÜRK’Ü İNGİLİZLER ANADOLU’YA GÖNDERDİ

Artık bazı Türkçe resmî kaynaklarda da Mustafa Kemal Paşa'yı İngiltere'nin Anadolu'ya gönderdiğine dair ifadeler yer alabildiğinin altı çizilen kitapta, şu ifadelere yer veriliyor: “Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde doçentlik tezi olarak hazırlanan bir çalışmada, ‘Bir İngiliz Dışişleri görevlisi Mustafa Kemal'i İngiltere'nin Anadolu'ya gönderdiğini yazıyor’ denildikten sonra, Anadolu'ya gönderildikten kısa süre sonra geri çağrılmasının da İngilterece istendiği kaydedilerek bir nevi telafi yoluna, gidiliyor.” Resmi tarihte Mustafa Kemal Paşa’nin İngilizlerin rağmına Samsun'a çıktığının belirtilidği ifade edilen kitapta, “Hatta bir İngiliz savaş gemisi yakalamak üzere onun bindiği ‘köhne’ gemiyi takip etmiştir. Halbuki Samsun'da o sırada İngiliz askerleri vardır ve maksad Mustafa Kemal'in önüne geçmekse İngilizler bu imkâna sahipti.” deniliyor.

İNGİLİZ DESTEĞİ NUTUK’TA DA YER ALIYOR

Doğan, İngilizlerin desteği konusunda Nutuk’da yer alan Mustafa Kemal Paşa'nın şu ifadelerine dikkat çekiyor: “İngilizler, bilhassa devlet ve milletimizin umuru dahiliyesine ve maksadı meşru takib ettiği tahakkuk eden harekâtı milliyemize katiyen müdahale etmeyeceklerine dair Eskişehir 'den izam eyledikleri (yolladıkları) bir hey'et-i mahsusa ile söz verdiler. Milleti murakabe-yi mukadderatında kabine ile karşı karşıya bıraktılar.”

İNGİLİZLER CUMHURİYETE GİDİŞİ YÖNLENDİRDİ

Cumhuriyete geçişin sırf Mustafa Kemal Paşa'nın kendine mahsus dahiyane bir siyaseti olduğu iddiası bütün inkılâp tarihlerinde yer aldığını hatırlatan Doğan, buna karşılık, böyle bir sürecin, İngilizler tarafından daha Millî Mücadele'nin başlangıcında öngörülmekte olduğuna dair bilgiler bulunduğunu kaydediyor. Cumhuriyet'e gidişin İngilizlerin Millî Mücadele'nin başlangıcında gördüğü ve arzu ettiği bir sonuç olduğunu vurgulayan Doğan, bir adım daha giderek, İngilizlerin cumhuriyete gidişi yönlendirdiğinin, en azından kolaylaştırıcı şekilde davrandığının söylenebileceğini ifade ediyor.

Habervaktim

Bu kitap ezber bozacak

Türkiye Yazarlar Birliği Vakfı Başkanı D. Mehmet Doğan, yeni kitabı “Türkiye Cumhuriyeti Tarihine Giriş” adlı kitabı ile cumhuriyet tarihine yönelik tabuları tartışmaya açıyor.