İşte il il Türkiye'nin gelişmişlik haritası

AA muhabirinin, Kalkınma Bakanlığı İzleme, Değerlendirme ve Analiz Dairesi Başkanı Kamil Taşçı, Planlama Uzmanı Mehmet Emin Özsan ve Planlama Uzman Yardımcısı Mustafa Caner Meydan'ın imzasını taşıyan araştırmadan derlediği bilgilere göre, çalışma geçen yıl yürürlüğe giren yeni teşvik sistemi kapsamında Türkiye'nin gelişmişlik seviyesine göre 6 bölgeye ayrılmasına temel oluşturdu.

Araştırma çerçevesinde bölgesel kapasite ve potansiyel ile bireysel refah arasında denge kurarak seçilen 61 değişken ile yapılan Güçlü Temel Bileşenler Analizi sorucunda 4,51 (İstanbul) ile -1,73 (Muş) arasında değişen endeks değerleri elde edildi ve iller bu endeks değerlerine göre gelişmişlik seviyeleri bakımından 6 kademede sınıflandırıldı.

Sanayi ve üretimin merkezi İstanbul

Araştırmaya göre, 1. kademede İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli, Antalya, Bursa, Eskişehir ve Muğla olmak üzere 8 gelişmiş il yer aldı.

Ülke nüfusunun yüzde 18'inin İstanbul'da yaşadığı ve ihracatın yaklaşık yarısının bu ilden gerçekleştirildiği belirtilen araştırmada, imalat sanayisi alanına giren işyerlerinin yaklaşık 3'te 1'i ve üretim yapılan OSB parsellerinin yarısından fazlasının İstanbul'da bulunduğu belirtilerek, "Bu yönüyle İstanbul, Türkiye’nin sanayi ve üretim merkezi olma konumunu sürdürmektedir" ifadesi kullanıldı.

İstanbul'un, Türkiye’nin finans merkezi olduğu tespitine yer verilen araştırmada, banka kredilerinin yüzde 43'ünün bu ilde kullanıldığı ve tasarruf mevduatının da yüzde 39'unun yine burada toplandığı kaydedildi.

Ankara nitelikli işgücünde lider

Çalışma sonucunda sosyoekonomik gelişmişlik düzeyi bakımınından 2. sırada yer alan Ankara özellikle nitelikli işgücü potansiyeliyle ön plana çıkıyor.

Araştırmaya göre, 22 ve üzeri yaş grubu nüfus içerisinde yüksek okul veya fakülte mezunlarının oranı bakımından Ankara, 81 il içerisinde ilk sırada yer alıyor. Ülke genelinde bu oran yüzde 8,8 iken, Ankara'da 15,5 düzeyinde bulunuyor. Yüksek lisans ve doktora sahibi nüfusun 30 ve üzeri yaş nüfusa oranında da Ankara yine 1. sırada yer alıyor. Bu yaş grubunda Türkiye'de her 100 kişiden ancak 1,3'ü yüksek lisans ve doktora yaparken, Ankara'da bu oran 3,4 düzeyinde gerçekleşti.

Kişi başına ihracatta Bursa ve Kocaeli önde

Araştırmada 1. kademe gelişmiş iller arasında yer alan Bursa ve Kocaeli'nin, özellikle ihracat kapasitesi bakımından önemli bir yere geldiği belirtildi.

Türkiye toplam ihracatının yüzde 9,4'ünün Bursa'dan, 8,4'ünün de Kocaeli'nden gerçekleştirildiği kaydedilen araştırmada, "Kişi başına düşen ihracat tutarı bakımından bu iki il İstanbul’un da üzerinde değerlere sahiptir" tespitine yer verildi.

Eğitim ve turizm Eskişehir, Muğla ve Antalya'yı yukarı taşıdı

Turizm yatırım-işletme ve belediye belgeli yatak sayısı itibarıyla Antalya ve Muğla'nın 81 il içerisinde ilk iki sırada bulunduğu ifade edilen araştırmada, turizm sektöründeki her 100 yataktan 34,6'sının Antalya'da, 15'inin ise Muğla'da bulunduğu bildirildi.

Antalya ve Eskişehir'in 1. kademe iller arasında yer almasının nedenlerinden en önemlisinin "eğitim alanındaki gelişmişlik seviyelerinin yüksekliği" olarak gösterilen araştırmada, hem okur-yazar nüfus oranı hem de okur-yazar kadın nüfusunun toplam kadın nüfusuna oranı bakımından Antalya ve Eskişehir ilk iki sırada bulunduğu belirtildi.

İşte il il Türkiye'nin gelişmişlik haritası

Kalkınma Bakanlığı, İllerin ve Bölgelerin Sosyoekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE) sonuçlarını yayımladı.