Burada kimse havanın nasıl olacağını bilmiyor

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına bağlı Karayolları Genel Müdürlüğü koordinesinde, kışın zaman zaman kar yağışı, don ve çığ sebebiyle ulaşıma kapanan İkizdere ilçesindeki İkizdere-İspir karayolunun Ovit Dağı'nda bir süre önce yüklenici firma tarafından yapımına başlanan Ovit Tüneli'nin inşaatı devam ediyor. 130 yıllık bir proje olan, tarihi İpek Yolu'nda bulunan, Rize ve Erzurum başta olmak üzere Doğu Karadeniz'i Doğu Anadolu'ya hatta İran ile Irak'a bağlayacak söz konusu tünelin yer aldığı coğrafya, özellikle kışın tahmini güç olan ve oldukça zor geçen hava koşullarıyla dikkati çekiyor.

Ulaşıma kapanması yüzünden kışın sürücülere zor anlar yaşatan Ovit'in de yer aldığı karayolunun geçtiği ilçeye bağlı Sivrikaya köyünde ise şu sıralar havaların sıcak olmasına rağmen zor geçecek kışa hazırlık yapılıyor.

Rize'nin denizden en uzak köylerinden biri olan ve Erzurum'un İspir ilçesine Rize'den daha yakın Sivrikaya köyü sakinleri, kışın mağdur olmamak için şimdiden kendileri ve hayvanları için yiyecek ve yakacak stoklamaya başladı.
Ovit Tüneli'nin tamamlanmasıyla kışın ulaşımda sorun yaşanmamasını ve turizmin canlanmasını bekleyen köylüler, kışın kar yağışı ve çığ riski yüzünden evlerinden çıkamadıkları için köylerinin yakınındaki ormandan odun topluyor ve yiyecekleri fasulye, patates gibi ürünleri bahçelerinden toplayıp stokluyor.

Rize kent merkezi ile İkizdere ilçe merkezindeki marketlerden de şimdiden kışlık erzak almaya başlayan, kış şartları sebebiyle zarar gören evleri ile köy camisinin çatısını onaran köylüler, kışın besledikleri inekleri için de köydeki bahçelerindeki otları biçip kurutarak depoluyor. Hayvanlarına şimdiden arpa, mısır ve saman gibi yiyecekler satın alan köylüler, kışın kar yağışı sebebiyle ulaşımda güçlük yaşadıkları için kış hazırlıklarını sürdürüyor.

Köylülerden Mustafa Özmen (65), Bursa'da inşaat işleriyle uğraştığını ve yaz tatili sebebiyle doğum yeri Sivrikaya köyüne geldiğini anlatarak, "Buraya tatile geldik. Camimizin çatısının tamire ihtiyacı vardı. Burada kimse olmadığı için elimizden geldiği kadar caminin çatısını onarmaya başladık. Burada kışın aşırı derecede kar yağar. Burası Erzurum yolu üzerinde Rize'nin en son köyü. 7 ayı kış, 5 ayı yaz" dedi.

Kışın zor geçmesi ve geçim sıkıntısıyla köylülerin büyük çoğunluğunun göç ettiğini belirten Özmen, "Burada bir gecede 2 metre, 4 metre kar yağdığını biliyorum. Gece saat 02.00'ye kadar oturmuşuz, hava yıldız, hiç bulut yok. Sabah kalktık, 2 metre kar yağmış. Türkiye'de havanın tahmin edilemeyeceği bir yer varsa burasıdır. Buranın hava tahmini yok. Bir bakıyorsunuz güneş, bir saat sonra yağmur yağıyor, ağustosta kar yağar. Kışın bu köyün her iki tarafından 7-8 yerden çığ gelir. Bu çığlar da korkunç derecede çığlardır" diye konuştu.

Eskiden köye 4-5 ay hiç ulaşım olmadığını ancak son yıllarda Karayolları'nın yolu açık tuttuğunu ifade eden Özmen, Ovit Tüneli'nin tamamlanması halinde bölgeye büyük yarar sağlayacağını vurguladı.

Kışın Ovit Geçidi ulaşıma kapanıyor

Köylülerden Ali Rıza Çakar (65) da kışın köye kadar olan yolun kapanmadığını ancak daha yukarıdaki Ovit Geçidi'nin kar sebebiyle kapandığını, zor kış koşulları yüzünden köylülerin kışlık odun ihtiyacını devlete bir miktar para vererek ormandaki ağaç kökleri ve kurumuş ağaçlardan karşıladığını belirterek, "Burada kömür yakılmaz. Kışlık yiyecek ihtiyacını da Rize'den alıp köye getiriyoruz" dedi.

Köy muhtarı Oktay Aksu (36), Ovit'te kışın 11 hane kaldığını, diğerlerinin başka illere göç ettiğini ifade ederek, köydeki insanların geçimini hayvancılıkla sağladığını söyledi.

Köyde besledikleri ineklerini kışın ahırlarda barındırdıklarını dile getiren Aksu, kışın hayvanların aç kalmaması için bahçelerindeki otları biçip kurutarak mereklere depoladıklarını anlattı.

Köye ulaşımı sağlayan İkizdere-İspir karayolunun kar yağışı ve çığ sebebiyle kapanmaması için bölgeye çığ tünelleri yapıldığını, çığın önlenmesi için ağaçlandırma çalışması gerçekleştirildiğini söyleyen Aksu, kışın köyde okuyan öğrencilerin taşımalı sistemle İkizdere ilçe merkezindeki okula gittiğini, kendilerinin de kışın hayvanlarını beslediklerini, diğer zamanlarda da köy odası ve evlerinde oturarak kışı geçirdiklerini kaydetti.

Kış koşulları göçe zorladı

Fehmi Kırca ise 47 yaşında olduğunu ve geçimini hayvancılıkla sağladığını anlatarak, köyden kente göçe dikkati çekti. Kırca, köyün 30 yıl önce 80 hane olduğunu ancak birçok ailenin kış şartları ve geçim sıkıntısı sebebiyle köyden göç ettiğini belirterek, "Kışın burada kalan aileler evde oturuyorlar, kahvehaneye geliyorlar. Kar yağdığı zaman gelemiyoruz. Çok kar yağıyor burada. Bir anda 2 metre kar yağıyor" diye konuştu.

Kırca, kışın köye ulaşımın olduğunu ancak daha yükseklerde aşırı kar olması dolayısıyla köyden geçen İkizdere-İspir karayolunun Ovit Dağı kesiminin kapandığını kaydederek, "Kışın köye kadar Karayolları yolu açıyor ama bundan sonra yol kapalı. Ovit Dağı kapalı, aşırı kardan dolayı. Buraya da çok kar yağdığı zaman çığ tehlikesi yüzünden yol kapanıyor" ifadelerini kullandı.

Dünyanın en büyük beşinci, Avrupa'nın en büyük üçüncü tüneli olacağı belirtilen ve her biri 14,5 kilometrelik 2 tüpten oluşacak Ovit Tüneli'nin 2015'te tamamlanıp 2016 yılı başlarında hizmete sunulması amaçlanıyor. Bölgedeki kış koşulları yüzünden, tünel inşaatında çalışan işçilerin de çığdan zarar görmemesi için şantiye çevresinde kanallar açılarak ve tel örgüler çekilerek önlem alınması dikkati çekiyor.

(AA)