Merkez Bankası'nın kur beklentisi iş dünyasına uymadı

Ayşegül Akyarlı Güven / The Wall Street Journal Türkiye

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı'nın Anadolu Ajansı Finans Masası'nda yaptığı "Dolar yıl sonunda 1.92'nin altında kalırsa şaşırmayın" yorumu iş dünyasının beklentilerine uymadı. İş dünyasının 10 temsilcisine 'Yıl sonu dolar kuru beklentiniz ne?' sorusunu soran The Wall Street Journal'ın anketinde ortalama kur beklentisi 1.98 lira oldu.

İş adamalarının yıl sonu kur beklentileri 1.92 ile 2 lira arasında değişiyor. WSJ'nin anketine katılan 10 iş adamından 7'si liranın yıl sonunda 2 lira seviyesinde kalmasını beklediklerini açıkladı.

Yıl içinde doların 2.4'e kadar çıkacağını bekleyen patronlar da var. Dolar yılı kaç ile kapatırsa kapatsın, iş dünyası temsilcileri önümüzdeki yıl için planlarını yaparken kuru 2 lira olarak alacaklarını söylüyorlar. Desa Deri'nin kurucusu Melih Çelet Merkez Bankası Başkanı'nın açıklamaları konusunda "Faiz artırıyorum diyemediği için daha başka söyleyeceği bir şey yoktu. Ben de olsam öyle konuşurdum" derken, Aşçıoğlu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Aşçıoğlu, "Merkez Bankası'nın bu açıklamayı yapması doğru değil çünkü kurun çıkması ya da inmesi sadece Türkiye'nin elinde değil" yorumu yapıyor.

Merkez Bankası Beklenti anketine göre 2013 yılına girdiğinde, dolar kuru konusundaki beklenti 1.82 seviyesindeydi. Yine MB beklenti anketi şu an reel sektörde kur beklentisinin 1.93 olduğunu belirtiyor. İşadamlarının The Wall Street Journal'a anlattığı kur beklentileri ve gerekçeleri şöyle:

Akfen Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın Başçı'nın "1.92'nin altına inebilir" yorumu konusunda ise "Başkanın bir bildiği vardır. Bir bildiği olması lazım sayın başkan böyle konuştuğuna göre. Onun için en iyisi bekleyip görmek" diyor.

Aşçıoğlu Yönetim Kurulu Yaşar Aşçıoğlu'na göre yılsonu dolar kuru 1.92 TL olsa da artık 2 TL olarak kabul edilecek. Bu değişmeyecek. Kur ne olursa olsun risk hesaplarında doları 2 TL olarak öngördüklerini belirten Aşçıoğlu şöyle devam etti: "Biz zaten bütün hesaplarımızı 2 TL üzerinden yapıyorduk. Bizim için bir sıkıntı değil. Merkez Bankası'nın bu açıklamayı yapması doğru değil. Çünkü kurun çıkması ya da inmesi sadece Türkiye'nin elinde değil. Dünya konjonktürü ile ilgili. ABD'den gelecek olumlu haberler de kurtarmaz. Suriye ya da İran'ın durumu önemli. İsrail Lübnan'a vurursa ne olacak? Çin Rusya'nın duruşu ne olacak? gibi soruların cevabı önemli. Siz doları herhangi bir ülke ya da kuruluş durdurur diyemezsiniz. Ancak öngörü olabilir."

Karakan: MB Başkanına katılıyorum

Doğuş Çay Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Karakan da Merkez Bankası Başkanı gibi düşünüyor. Beklentisi yılsonunda doların 1.92'yi göreceği yönünde Ancak, yükselse de kurun kesinlikle 2 TL'yi aşmayacağına inanıyor. Bunu da "Türkiye'yi ihracatta o kadar güçlendirmek istemezler" diyerek açıklıyor. Kraft gıdayı satın alan Doğuş'un bu alım için ödemeyi uzun vadede dolar bazında yaptığını ifade eden Karakan, "Ayrıca yine cips işi için 30 milyon dolar yatırım yaptık" diye konuştu.

Sanko Holding Yönetim Kurulu Başkanı Abdulkadir Konukoğlu "Biz kendimizi 2 liraya göre ayarladık. Dolar düşerse iyi olur ama ihracat da azalır. Doların düşük seyretmesi ihracatı olumsuz etkiler. Dolar biliyorsunuz yıllardır gerideydi. Düşerse ithalat artar. Bu cari açığı etkiler. Bence 1.95 2.00 TL aralığında olacak" dedi.

Kibar Holding Başkanı Ali Kibar da kur konusunda "Şu an için aşırı dengesizlik olan bir sürece girildi. Yurt dışı için tahminlerime göre kur-1.90-2 aralığında olacaktır" diyor.

Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis dolar için yılsonu beklentisinin 1-98 – 2 bandında olduğunu ifade etti. Reis "Biz kurdan çok emeğe dayalı sektör olduğumuz için daha az etkilendik. Tarım ürünlerinin maliyetinin yüzde 80'i emekle ilgili. İnsanlar 1994-2001 yıllarını unutmadı. Ekonomi 1 adım geri gitse, biz 5 adım geri atıyoruz. Ülkeyi yönetenler daha reel adım atarken bizim de tedirgin olmamamız lazım. Kuru 2 TL'nin üzerinde görmüyorum." dedi.

Desa Deri Yönetim Kurulu Başkanı Melih Çelet Türkiye'nin ekonomide çok uzun zamandır yaşamadığı ve unuttuğu bir tehditle karşı karşıya olduğunu söyledi. . Kurun Türkiye'de birçok şeyin tayin edicisi olduğunu, yurtdışı ve bizim dışımızda konjonktürün etkili olduğu bir devreye girildiğini belirten Çelet, "Merkez Bankası Başkanı daha fazla ne diyebilirdi diye düşündüm. Ben de 'Faiz artırıyorum' diyene kadar bundan çok daha fazla bir şey söyleyemezdim. Beklentiyi idare etmeye çalıştı" dedi.. Kur konusunda artık okun yaydan çıktığını ifade eden Çelet şöyle devam etti: "Türkiye farklı şekilde algılanır hale geldi. Politik risklerin ve FED'in tahvil satın almayı azaltmasının etkisini Türkiye yaşayacak. Daha içe dönük, ithalatı kontrol etmeye çalışılacaktır. Ben dolar kurunda 2 TL altını beklemiyorum. Burada stabil olursa bir problem yaşanmaz.

Kiler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nahit Kiler'in tahmini de Başçı'nın tahmininin biraz üzerinde. Sene başında dolar kuru hesaplarını 1.90 TL'ye göre yaptıklarını ifade eden Kiler, "Arada bir sapma oldu. Yıl sonuna doğru yine toparlanmasını öngörüyoruz. Kurun yılı 1.94-1.95 TL seviyesinde kapatmasını öngörüp hesapları buna göre yapıyoruz" dedi. Kurda 2 TL'nin kalıcı olmadığına ve yıl sonu bu kadar yüksek olmamasını beklediklerini ifade eden Kiler, "Kur 2 TL'nin üzerine çıkarsa bir etki bırakır" diye konuştu.

Güral: Sindirerek artsa sıkıntı olmazdı

Güral Porselen Yönetim Kurulu Başkanı İsmet Güral, "Dolar uzun zamandır yükselmiyordu. Sindire sindire artsa bu sıkıntılar yaşanmayacaktı. Biz hesaplarımızı MB Başkanına yakın yapıyoruz. Doların yıl sonunda 1.95-2 TL aralığında olacağını düşünüyoruz" dedi.

İthalata dayalı ürünler satan Tekin Acar'ın markaya ismini veren Yönetim Kurulu Başkanı yıl sonunda dolar kurunu 2 TL'nin altında görmediğini ifade ediyor. Sektörlerinin daha çok Euro ile ithalat gerçekleştirdiğini belirten Acar, "Yıl sonu için her şey toz dumanken bir öngörü yapmak zor. Ancak Euro'daki dalgalanma bizlerde fiyatlara yüzde 10-15 oranında yansıdı" diyor.

Merkez Bankası'nın kur beklentisi iş dünyasına uymadı

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı'nın 'Kur yıl sonunda 1.92 altında olabilir' beklentisi iş dünyasını tatmin etmedi. WSJ anketine göre patronların yıl sonu dolar kuru beklentisi 1.98 TL.