'Soy kodu' Osmanlı'dan, Süryaniler 4 numara!

Türkiye ’de, gayrımüslimlere yönelik olarak 90 yıldır sürdürülen soy kodu uygulamasının Rumlar, Ermeniler ve Yahudilerle sınırlı olmadığı, Süryanilere “4” ve “Diğerleri” başlığı alındaki azınlıklara da “5” kodunun verildiği ortaya çıktı. Türkiye’de herhangi bir eğitim kurumları bulunmayan Süryaniler ve “Diğerleri”ne de kodların verilmiş olması, İçişleri Bakanlığı'nın, “Kodlama eğitim amaçlı yapılıyor” savunmasını da boşa çıkarıyor.

Radikal’in görüştüğü bir nüfus müdürü, bu kodların ağırlıklı olarak Milli Eğitim Müdürlükleri'nce talep edildiğini fakat, “Bir kişinin soyunda dönmelik olup olmadığının” belirlenmesi için TSK tarafından da istenmiş olabileceğini belirtiyor.

Bir Ermeni yurttaşın çocuğunu Ermeni okuluna kaydettirmek için başvurduğu İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü evrakında, gayrımüslimlere soy kodu verildiği ortaya çıkmıştı. Rumlara '1', Ermenilere '2' ve Yahudilere ise '3' kodunun verildiği anlaşılmıştı. Bugün Radikal’in görüştüğü bir nüfus müdürü, kodların beşe kadar çıktığını açıkladı. Adının açıklanmasını istemeyen nüfus müdürü, Süryanilerin '4' ve “Diğerleri” kategorisindeki öteki grupların '5' rakamıyla kodlandığını kaydetti. Müdür, “Diğerleri” kategorisi altında diğer dinlerin sıralandığını söyledi.

Bu sistemin öteden beri uygulandığını, 1988’den sonra bilgisayar ortamına alındığını kaydeden nüfus müdürü, soy kodunun, azınlıklara Lozan Antlaşması’ndan doğan hakların kullanımı konusunda karışıklık doğmaması için verildiğini söyledi. Kodların Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nde tutulduğunu ve çoğunlukla il milli eğitim müdürlükleri tarafından istendiğini kaydeden nüfus müdürü, “Ben karşılaşmadım ama askeriye tarafından güvenlik amaçlı ve kişinin soyunda dönme olup olmadığının belirlenmesi için istenebilir” diyor.

Bu arada, Süryanilere ve “Diğerleri”ne de kod verilmiş olması, İçişleri Bakanlığı’nın bugün yaptığı, “ Milli Eğitim Bakanlığı ’nın talebi üzerine, eski nüfus kütüklerinde (Osmanlı Dönemi) yer alan milliyet veya ırk ifade eden bilgilerden yararlanarak azınlık vatandaşlarımızın Soy Durumları Milli Eğitim Bakanlığı’na verilmektedir. Lozan’a göre, faaliyetleri kabul edilen okullarda, sadece kendi azınlıklarına mensup Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrenciler okuyabilmekte ve azınlığa mensubiyet ise ancak nüfus müdürlüklerinden verilen ve kişinin soy durumunu gösteren belge ile ispatlanmaktadır” şeklindeki açıklamasını da geçersiz kılıyor. Zira Süryanilerin ve “Diğerleri”nin Türkiye’de herhangi bir okulu bulunmuyor.

'Soy kodu' Osmanlı'dan, Süryaniler 4 numara!

Nüfus işlemlerinde azınlıkların kodlanmasında yeni sayfalar: Süryaniler 4 numara, 'diğerleri' 5... Kodlama Osmanlı'dan bu yana var... Sadece eğitimle ilgili değil, 'döneklik' araştırmasında da kullanılabiliyor.