Koç Grubu'na yapılan operasyonun perde arkası

Koç Grubu şirketlerinden Tüpraş, Aygaz ve Opet'e önceki gün yapılan baskının ardında ‘ihbar' olduğu öne sürüldü. Maliye ‘aramalı inceleme' yaparken belgeler tutanakla torbalara konulup götürüldü.

Koç'un enerji alanındaki Tüpraş, Opet ve Aygaz şirketlerini kapsayan inceleme için, Maliye müfettişlerinden özel ekip oluşturuldu. Ekibin incelemeleri en az altı ay, en çok da bir yıl sürecek. İnceleme sonucunda, Koç Grubu'na enerji alanındaki lisansların iptali ile yüksek miktarda vergi cezası kesilmesi söz konusu olabilecek.

OPERASYONUN PERDE ARKASI

Koç Grubu'na yönelik operasyonun perde arkası şöyle:Maliye Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Koç Grubu'nun şirketlerine yönelik yapılan operasyon "rutin denetim" değil. Geçmiş yıllarda da, kaçak akaryakıt ile mücadele kapsamında TÜPRAŞ'a ve diğer akaryakıt dağıtım şirketlerine, Maliye Bakanlığı'nın koordinatörlüğünde operasyon gerçekleştirilmişti. Bu operasyon ise Enerji Bakanlığı ve diğer kurumların denetim programında bulunmuyordu. Operasyonu, tamamen Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı yürüttü. Operasyonda, EPDK ve Enerji Bakanlığı gibi birimlerden uzman düzeyinde destek alındı.

BASKININ ARDINDA İHBAR VAR

Koç Grubu şirketlerinden Tüpraş, Aygaz ve Opet'e önceki gün yapılan baskının ardında ‘ihbar' olduğu öne sürüldü. Maliye ‘aramalı inceleme' yaparken belgeler tutanakla torbalara konulup götürüldü.

Koç Grubu şirketleri Tüpraş, Aygaz ve Opet'e yapılan Maliye baskınının arkasında ihbar olduğu ortaya çıktı. Tüpraş'a polis nezaretinde giden Maliye, normal denetimlerin dışında olan bu baskın için savcılık kararı çıkarttı.

Alışılmış prosedürün dışına çıkılarak yapılan baskında el konulan belgeler, Koç Grubu yetkilileri ile birlikte tutanak tutularak torbalara konuldu ve mühürlendi. İnceleme aşamasında da bu belgeler Koç yetkilileriyle birlikte açılacak. Maliye çevrelerinden edinilen bilgelere göre, Maliye Bakanlığı, daha önce büyük şirket ve işadamlarına yaptığı vergi incelemelerinden farklı olarak bu sefer 'aramalı inceleme' yaptı.

Bu inceleme için de sulh hâkimi ve savcılıktan karar çıkartıldı. Bu karar için Maliye Bakanlığı'nın savcılık makamına delil sunması gerekiyordu. Bakanlığı harekete geçiren ise yapılan bir ihbar oldu. Aramalı inceleme yapılmasındaki amaç ise 'normal incelemede kaçırılma ihtimali olan bilgi ve belgelere ulaşmak' olarak belirtildi. Yetkililer, daha önce Aydın Doğan'a yönelik incelemede dahi bu yöntemin kullanılmadığına işaret etti.

NEDEN POLİSLE GELDİLER?

Operasyon hazırlıklarını büyük bir gizlilik içinde yürüten Maliye Bakanlığı, şirketlerde direnişle karşılaşmaktan endişe etti. Bunun için mahkeme kararı çıkartılarak, emniyet birimlerinden destek istendi. Ve emniyet güçleri ile birlikte, üç şirkete eş zamanlı olarak operasyon düzenlendi. Şirketlerde bulunan evraklar ile bilgisayardaki bilgilere el konarak, bilgilerin değiştirilmesi veya saklanması engellendi.

SEÇİMLERE KADAR SÜREBİLİR

MALİYE Bakanlığı, Koç Grubu'nun üç şirketine yönelik gerçekleştirdiği operasyon için özel ekip oluşturdu. Maliye Bakanlığı bürokratları arasında, "Maliye'nin özel birliği" olarak nitelendirilen kişilerden oluşan ekibin bir kısmı, operasyonda şirketlere giren ekiplerin başında yer aldı. Ekibin bir kısmı da incelemelerini Ankara'da sürdürecek. Operasyonda ele geçen evrakların bir kısmı veya örnekleri Ankara'ya getirilecek. Ve uzman ekipler tarafından Ankara'da incelenecek.
İnceleme için, dar ve tam kapsamlı olmak üzere iki seçenek kullanılacak. Dar kapsamlı inceleme en az altı, tam kapsamlı inceleme ise 12 ay sürecek. Bu durum, Koç Grubu'nun şirketleri, seçimler süresince inceleme altında olacak şeklinde yorumlandı.
TORBAYA MÜHÜR
Yapılan baskın sonrasında torbaya el konulanlar dışında bir belge konulmasını önlemek için mühürleme yapıldığı ifade edildi.
Koç Grubu'nun enerji şirketlerine yönelik yapılan operasyonda, rafinelerden, tanklardan ve diğer depolardan akaryakıt örnekleri de alındı. Bu örnekler, özel kurye ile laboratuarlara gönderildi. Numuneler, kaçak akaryakıt yönünden incelemeye alınacak. Bu incelemelerin ise en az 15 günde tamamlanması bekleniyor.
YASAL SÜREYE GÖRE İNCELEME 3 AYDA BİTECEK

Yasal mevzuat gereğince, Maliye'nin bu incelemeyi 3 ay içinde tamamlaması gerekiyor. İnceleme için 3 aylık daha süre uzatımı yapılabiliyor; ancak bunun için de yine mahkeme kararı alınması gerekiyor. İnceleme sonrasında ihbar asılsız çıkarsa ihbarcının açıklanması gerek.

HAPİS VE LİSANS İPTALİ OLABİLİR

Gelir İdaresi Başkanlığı'nın yürüttüğü inceleme sonucunda Koç Ailesi'nin bireyleri hapis cezası ile karşı karşıya kalma durumu bulunuyor. İnceleme sonucunda gruba verilebilecek cezalar şöyle:

» Üç şirkete de, milyarlarca liralık vergi cezası kesilmesi söz konusu olabilecek.

» Tanklardan birisinde marker bulunmaması halinde, Koç Grubu kaçak akaryakıt satışı suçu işlemiş sayılacak.

» Koç Ailesi, kaçak akaryakıt üretimi ve satışından yargılanma riski ile karşı karşıya kalacak. Mahkeme, bu suçtan dolayı aile bireylerini ve Koç Grubu yöneticilerine hapis cezası verebilecek.

» Bunun dışında vergi kaçakçılığı suçu tesbit edilirse, Koç Grubu bireyleri hakkında yine hapis cezası istemiyle dava açılabilecek.

» Ayrıca Koç Grubu, dağıtım ve üretim lisanslarının iptal edilmesi cezası ile karşı karşıya kalabilir.
BASKIN KOÇ'UN BORSA İSTANBUL'DAKİ HİSSELERİNİ DE VURDU
Maliye'nin Koç Grubu şirketlerine başlattığı operasyon, grubun borsadaki hisselerini de vurdu. Koç Grubu şirketlerinin borsadaki piyasa değeri iki günde 4.5 milyar lira eridi. Yani TÜPRAŞ'ın yarısı buhar oldu
Maliye Bakanlığı'nın Koç Grubu şirketlerine yönelik başlattığı ani operasyonun TÜPRAŞ ve Aygaz'dan sonra dün Opet ve Shell& Turcas'a sıçramasıyla grubun Borsa İstanbul'da işlem gören 10 şirketinin hisseleri fena çakıldı.

TÜPRAŞ'IN YARISI BUHAR OLDU

Koç Grubu şirketlerinin piyasa değeri 2 günde 2 milyar 280 milyon dolar yani 4.5 milyar lira eridi. İSO 500'ün açık ara şampiyonu TÜPRAŞ'ın 5.6 milyar dolarlık piyasa değeri göz önüne alındığında grup şirketlerinin iki günlük değer kaybı neredeyse TÜPRAŞ'ın yarısına ulaştı. Koç Grubu hisselerinin 46.3 milyar dolar olan piyasa değeri 2 gün sonunda 44 milyar dolara indi.

ENDEKSİ DE ETKİLEDİ

Koç'un borsadaki şirketlerinin hisseleri 2 günde yüzde 2.5 ile 8 arasında değer kaybederken, bu şirketlerin BIST 100 Endeksi'ndeki ağırlığının yüksek olması borsanın iki günkü seyrini de etkiledi. Koç şirketlerinin borsa endeksindeki ağırlığı yüzde 14.8 seviyesinde bulunuyor. İki günlük depremde en fazla kaybı ise yüzde 7.6 ile Koç Holding hisseleri yaşarken, Holding'in piyasa değerindeki erime 1.1 milyar doları aştı.

Söz konusu iki günde TÜPRAŞ hisseleri yüzde 5.1 düşerken şirketin piyasa değeri 325 milyon dolar eridi. Önceki gün yüzde 1.8 düşen Borsa İstanbul ise dün ikinci seansta gelen alımlarla kaybını azalttı ve günü yüzde 0.22'den tamamladı. Vergi incelemesi Koç Grubu ve Maliye Bakanlığı tarafından rutin bir gelişme olarak değerlendirilse de bazı yatırımcıların gelişmeyi Gezi gerginliğine bağladığı belirtiliyor.

SHELL VE TURCAS DA DENETİME ALINDI

TÜPRAŞ ve Aygaz ile önceki gün başlayan Maliye'nin denetim operasyonu dün bir başka akaryakıt şirketi Shell & Turcas'a da sıçradı. Turcas Petrol AŞ, tarafından Kamu Aydınlatma Platformu'na (KAP) gönderilen açıklamada, "Maliye Bakanlığı yetkilileri tarafından yüzde 30 oranında iştirakimiz olan Shell & Turcas Petrol AŞ'de denetime başlandığı haberi şirketimize ulaşmıştır" bilgisi verildi.

Operasyon Koç'u eritti

TÜBİTAK ‘MARKER'A BAKIYOR

Yapılan denetimlerde, Tüpraş ve Aygaz'dan LPG, Opet ve TÜPRAŞ'tan da akaryakıt numuneleri alındı. Bakanlık ekipleri, Opet'ten alınan akaryakıt numunelerini TÜBİTAK'a, Aygaz'dan alınan LPG numunelerini ise ODTÜ laboratuvarlarına yolladı. Yasa gereğince, ‘marker'ın eksik ya da fazla çıkması durumunda hapis ve para cezası öngörülüyor.

HAYATİ YAZICI Gümrük Bakanı

‘DOĞAL BİR DENETİM'

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, Türkiye'de ticari faaliyette bulunan her işletmenin denetlenmesinin doğal olduğunu belirterek, "Kamu buna yetkilidir. Bu planlamayı yapar, denetimler bu planlar çerçevesinde gerçekleştirilir. TÜPRAŞ akaryakıtın büyük tedarikçilerinden biri. Yapılan denetimin çok doğal olduğu kanısındayım. Bir şey varsa gereken uygulanır. Bu denetimleri herhangi bir şeyle bağlantılı görmek sağlıklı değil" dedi.

TANER YILDIZ Enerji Bakanı

‘VERGİYLE ALAKALI'

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, "Vergi denetimleriyle alakalı ve ulusal marker sistemi dediğimiz, bütün bu yapının resmi işlemlerle alakalı rutin işlemleri olur, denetimleri olur. Denetimlerin nedeni, akaryakıt sektöründe olası bir kaygıyı ortadan kaldırmak. Kamu kurumları da denetleniyor. Herhangi bir firma ismi zikretmeksizin, bizim kurumlar vergisiyle alakalı direkt vergilerle alakalı hâlâ gelmemiz gereken bir seviye var" diye konuştu.

MEHMET ŞİMŞEK Maliye Bakanı

‘GEZİ İLE İLGİSİ YOK'

Maliye Bakanlığı dün operasyonlarla ilgili yazılı bir açıklama yaparak, Vergi Denetim Kurulu tarafından, mahkeme kararına dayanılarak bazı mükelleflerin kanuni merkezlerinde aramalı inceleme faaliyeti yürütüldüğünü belirtti. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Vergi Denetim Kurulu yıllık 50 bin vergi incelemesi yapıyor. Gezi olayları ile vergi incelemeleri arasında kesinlikle bir ilişki yoktur" ifadesini kullandı.

KOÇ'LAR SESSİZ

Öte yandan Koç Holding Şeref Başkanı Rahmi Koç ve TÜPRAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Koç, önceki gece katıldıkları bir toplantıda gazetecilerin konuyla ilgili sorularını cevapsız bıraktı.

Maliye Bakanlığı ise konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Vergi Denetim Kurulu tarafından, mahkeme kararına dayanarak bazı mükelleflerin kanuni merkezlerinde aramalı inceleme faaliyeti yürütüldüğünü belirtti. Maliye'nin açıklamasında Vergi Usul Kanunu'nun vergi mahremiyetini düzenleyen beşinci maddesi hükümlerine göre detaylı bilgi verilmesinin söz konusu olmadığı kaydedildi. Açıklamada, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tesbit etmek ve sağlamayı amaçlayan "Vergi Denetim Kurulu 2013 Genel Çalışma Planı"nda, 2013 yılı içinde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin genel stratejilerin belirlendiği ve bu doğrultuda birçok sektörde vergi incelemelerinin de başlatılmış bulunduğu ifade edildi.

Habertürk -Taraf