Fitrenin önemi nedir? Kimlerin fitre vermesi gerekir?
İhtiyacı olan
eşyadan
ve borçlarından fazla olarak, zekât nisabı kadar malı, parası bulunan Müslümanın fitre vermesi vacib olur. Nisaba malik değilse fitre vermesi vacib olmaz, fakat vermesi iyidir.
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Sadaka-i fıtr, zenginlerinize bir tezkiyedir. Fakirleriniz de verirse, Allahü teâlâ onlara daha çoğunu verir.) [Ebu Davud] (Tezkiye, temize çıkarma,
temizleme
demektir.)
(
Ramazan
orucu, gökle
yer
arasında durur. Sadaka-i fıtr verilince yükselir.) [Ebu Hafs]
(Sadaka-i fıtr, oruçlunun, uygunsuz sözlerinden hâsıl olan günahları
temizler
.) [Beyheki]
Diğer üç mezhepte, bir
günlük
yiyeceği olanın fitre vermesi farzdır. Hadis-i şerifte, (Sadaka-i fıtrı, küçük büyük, zengin fakir herkesin vermesi gerekir) buyuruldu.
Kimler fitre zekat alabilir?
Dinen zengin olmayan herkes, fitre, zekât alabilir. İhtiyacı olan
eşya
ve borçlarından fazla olarak, zekât nisabı kadar malı, parası bulunan Müslümanın, fitre vermesi vacib olur. Fitre, zekât alması, haram olur. Fitre nisabına
katılacak
malın
ticaret
için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da gerekmez. Hastalık gibi herhangi bir özürden dolayı oruç tutamayan kimsenin de, zenginse fitre vermesi gerekir.
Ticaret
için olmayan malların zekâtı verilmez.
Gelirleri
nisaba dahil edilir.
Nisaba malik olmayan herkes fakir sayılır, zekât alabilir. Nisaba malikse fitre vermesi vacip olur. Asgari maaş
alan
bir kimse, borçları çıktıktan sonra, nisaba malik ise, zengin sayılır, fitre vermesi gerekir. [Nisap, 96
gr
altın veya bu
değerde
para,
ticaret
malı demektir.]
Ne zaman verilir?
Sadaka-i fıtr,
Ramazan
-ı şerifte verilir.
Ramazandan
önce ve
bayramdan
sonra da vermek caizse de
bayram
namazından önce verilmiş olması daha çok sevabdır. Şâfiî'de
Ramazandan
önce verilmez.
Bayramdan
sonraya da bırakılmaz.
Kimlere verilir, kimlere verilmez?
Ana babaya, dedeye, büyük
anneye
, evlada, toruna, hanıma ve kâfire fitre verilmez. Fakir olmak şartı ile kardeşe, geline, damada, kayınvalideye, kayınpedere, kayınbiradere, üvey çocuğa, üvey babaya, üvey
anneye
fitre verilir. Hala, amca, dayı, teyze, kardeş, kardeş çocuğu gibi akrabaya fitre vermek daha çok sevap olur. İmameyne göre, borçlu ve fakir kimseye, hanımı fitre verebilir.
Miktarı ne kadardır?
Sadaka-i fıtrın miktarı her yıl değişmez. Bir kişinin fitresi olarak her gün için değil, bir ay için yarım sa' buğday veya un, yahut bir sa' arpa, hurma veya
kuru
üzüm verilir. Yarım sa ölçek, ihtiyatlı olarak 1750
gramdır
. 1750
gram
buğday veya un yahut 3500
gram
arpa,
kuru
üzüm veya hurma verilir. Ya bu
ürünlerin
kendisini veya tutarları kadar altın yahut gümüş vermek gerekir. Buğday, un ve diğerlerini vermek
güç
olursa, bunların kıymeti kadar ekmek, mısır veya kağıt para da verilebilir.
Fitre ne zaman vacip olur?
Kurban
bayramının
üçüncü günü nisaba malik olan zengindir. Nisap, zekat nisabı gibidir. Kurbanda farklılık şöyledir:
İhtiyacı olan
eşyadan
ve borçlarından fazla olarak, zekat nisabı kadar malı, parası bulunan her hür Müslümanın,
Ramazan
bayramının
birinci günü sabahı, tan
yeri
aydınlanırken, (Fitre) vermesi vacip olur. Daha önce ve daha sonra vacip olmaz. Fitre ve kurban nisabı hesabına
katılacak
malın
ticaret
için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da lazım değildir.
Bayramın
birinci günü sabah namazı girdiği anda, nisap miktarı kadar mala malik olmak şarttır.
TÜRKİYE GAZETESİ
