Yeni ev değil, hayat boyu borç

Radikal'in haberine göre; Sulukule’de 2008’de başlayan ‘ kentsel dönüşüm ’de Sulukule’deki evlerinden çıkanlar, TOKİ’nin aynı bölgede yaptığı yeni konutlara yerleşmeye başladı. Bunlardan biri de Gani ailesiydi. Sulukule’deki 36 senelik evleri 2008’de yıkıldığından beri bugünü bekliyorlardı. Bu süre içinde Karagümrük’te tek odalı bir evde üç kişi yaşayan aile, yeni evlerine girerken onlarla beraberdik.
“Sonunda içeri girdik ama nasıl ödeyeceğimiz belli değil” diyor 70 yaşındaki İsmail Gani. 81 metrekarelik dairelerinin kapısını açarken yüzü asık, sıkıntılı. Salondaki pencereden eski evlerinin yerine yapılan binayı gösteriyor, “Orada tek kuruş borcumuz yoktu, rahattık” diye konuşuyor. Yıkılan üç katlı binalarının bir katında kendisi, eşi ve kızı; bir katında oğlu, diğerinde de kiracısı yaşıyormuş. Eski evin yerine kurada çıkan yeni üç daire için Gani’nin toplam borcu 270 bin lira. Üstelik TOKİ’yle imzaladığı sözleşme gereğince evleri beş yıl boyunca satamayacak... Tek geliri 875 liralık emekli maaşı olan aile için satamayacakları bu evler ‘daha iyi bir hayat ’ değil ‘hayat boyu borç’ anlamına geliyor. Eşi Semra Gani de “Mezara kadar bitmez bu borç, çocuğumuza da kalır. 15 seneye bölmüşler, o kadar yaşayacağımız ne malum?” diyor. TOKİ’yle imzalanan sözleşme gereği birbirini izleyen en az iki taksit ödenmezse sözleşme feshedilebiliyor. İsmail Gani, evi gezdirirken, dairelerin aslında ne yaşam tarzlarına ne de bütçelerine uygun olduğunu anlatıyor. Yerden ısıtmalı sistemi gösterip “Burası kışları çok eser, zor ısınır. Aidatı ne olacak, nasıl ödenecek?” diye dert yanıyor.

Böyle pencere olmaz
Yerden tavana kadar pencereleriyse “Bizim ananemizde böyle bir pencere yok. Evler birbirinin içine bakıyor” diye eleştiriyor. Mutfak kapısından içeri eski buzdolapları sığmıyor. “Banyo kocaman, dans mı edeceğiz içinde?” derken de kızının odasının küçük olduğunu anlatıyor. Bir başka sıkıntıları da hırsızlık korkusu. Bir haftada 71 su saati çalındığını anlatıyor ve “Gelsin buranın mimarı kimse bir sene şu giriş katında otursun bakalım” diye konuşuyor. Siteyi bir yıl boyunca TOKİ iştiraki Emlak Yönetim A.Ş. yönetecek. Anahtarları alırken eline uzun bir yasaklar listesi tutuşturmuşlar: Balkona çamaşır asmak da yasak, kapı önünde ayakkabı bırakmak da… Listeyi elinde sallayarak isyan ediyor: “Görünce beynime kan hücum etti, hapiste miyiz evde mi?” Belediyenin hesaplarına göre projenin başından beri tapusunu devretmeyen ve projede hak sahibi olan ‘gerçek Sulukuleliler’in sayısı 199. Bu ailelerle yapılan sözleşmelerde metrekare fiyatı 2500 liradan 2000 liraya indirilmiş, evi 5 yıl süresince satmama yasağı getirilmişti.

Yeni ev değil, hayat boyu borç

Eski Sulukuleliler yeni evlerine yerleşmeye başladı. Gani ailesi, yeni evlerine bakınca 'daha iyi bir hayat' değil 270 bin liralık borç görüyor.