“İki kişi için” yemeyin

Bebeğin gelişiminde en önemli etkenlerden biri de anne adayının gebelik sürecinde doğru beslenmesi. Gebelikte doğru beslenmenin çocuk ve anne sağlığı açısından çok önemli olduğunu söyleyen Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Kılıç Aydınlı, çocuğun gelişmesi için kalori miktarının değil, gıdaların içeriğinin dengeli ve yeterli olması gerektiğine vurgu yaptı ve anne adaylarının gereksiz yere fazla yemek yemesinin doğru olmadığının altını çizdi.

Bebek gelişimi için biyolojik yapıtaşının protein olduğunu söyleyen ve “Bu nedenle günlük yemek planında en azından yarım litre süt ya da yoğurt ve peynir gibi süt ürünleri bulundurun. Yanı sıra haftada en az iki kere yumurta ve balık yemeniz çocuğun beyin ve retina gelişimi için önemli olan yağ asitleri ile amino asitleri sağlar. Diğer protein kaynakları tavuk, hindi, balık gibi düşük beyaz et ve yağsız kırmızı ettir. Toksoplazma enfeksiyonu riski nedeniyle çiğ kırmızı et ve kırmızı et ürünleri yememeniz gerekir. Kırmızı eti tam pişmiş olarak yiyebilirsiniz” dedi.

GİZLİ YAĞLARDAN UZAK DURUN

Gebelikte enerji ihtiyacı, ilerleyen haftalara paralel olarak artıyor. Bu nedenle yağ alımına özellikle dikkat etmek gerektiğini, fazla yağın aşırı kilo artışına yol açarak kalp ve dolaşım sistemi için risk oluşturduğunu söyleyen Prof. Aydınlı, bu konuya dikkat etmeyenlerin, doğumdan sonra gebelikten önceki kilolarına inmek konusunda ciddi sıkıntı yaşadıklarını belirtti:

“Buradaki tek tehlike tereyağı, margarin ve sıvı yağlar gibi gözle görülen yağlar değildir. Esas tehlikeli olanlar pasta, börek, çörek, çeşitli hamur işi ve çikolatadaki gizli yağlardır. Enerji gereksiniminin öncelikle patates, meyve, kepek ekmeği, çavdar ekmeği, müsli, pirinç gibi karbonhidratlardan karşılanması uygun olur. Rafine şekerden yapılmış saf tatlıları özellikle diş çürüklerine de yol açtığı için tüketmemek gerekir. Gebelik sırasında dişler gebeliğin yüksek hormonal ortamının diş etlerinde yaptığı değişiklikler nedeniyle tehdit altındadır. Dişlerinizi fırçaladıktan sonra bir bardak suya bir çay kaşığı tuz ve 7-8 damla limon sıkarak hazırlanan sıvı ile gargara yapılması faydalıdır. Bu uygulama dişetlerindeki şişmeyi azaltır. Taze sebze, baklagiller ve salata çeşitleri yüksek lif oranları sayesinde gebelik sırasında daha da artan bağırsak tembelliğine karşı etkin bir önlem oluşturur. Gebelik sırasında herkes için geçerli bir ideal kilo yoktur. Gebelikte almanız uygun olan azami kilo Vücut Kitle İndeksinize göre hesaplanır. Normal vücut kitle indeksine sahip kadınların gebeliğin ilk üç ayında kilo almaması, ikinci üç ayda 3-4 kg alması ve son üç ayda ise 6-8 kg alması doğru beslendiğinin göstergesidir. Vücut Kitle İndeksi gebelikten önce normalden az olan kadınlar daha fazla, gebelikten önce normalden fazla olanlar ise daha az kilo almalıdırlar.”

GEBELİKTE ANNE VE BEBEĞİN İHTİYAÇLARI

Prof. Dr. Kılıç Aydınlı, hamilelik döneminde anne adayının alması gereken vitamin ve mineraller ile dikkat etmesi gereken kurallar hakkında ise şu bilgileri verdi:

Demir: Çocuğun kan ve kas gelişimi için demire gereksinimi vardır. Gebeliğin ilk aylarında bebeğiniz sizin depo demirlerinizi kullanır. Daha sonra sağlıklı beslenmeye rağmen artan ihtiyaç nedeniyle Hemoglobin seviyesi düşer. Bunun sonucunda oksijen nakli sizin ve bebeğinizin vücudunda azalır. Bunun önlenmesi için demir takviyesi gerekir. Demir emilimi taze sıkılmış meyve suyu ile daha iyi olur. Süt ve süt ürünleri ise demir emilimini engeller.

Folik asit: B Vitamini grubuna ait olan folik asit özellikle erken gebelik haftalarında beyin ve omurga (nöral oluğun) kapanmasında önemli rol oynar. Son yıllarda yapılan çalışmalar folik asitin nöral tüp defektlerinin önlenmesinin yanı sıra çeşitli bazı anomalilerin de önlenmesinde etkin olduğunu ortaya koymuştur. Hücre bölünmesi ve gelişmesi üzerinde önemli etkiye sahip olan folik asite gebelik sırasında gereksinim 8-12 misli artar. Suda çözünen bir vitamin olduğu için fazla doz riski yoktur. Çok çabuk tükenir (1-2 ayda vücut depoları boşalabilir ). Taze sebze ve meyvelerin yanı sıra sütlü gıdalarda bulunur.

Magnezyum: Magnezyum sinir ve kaslar arasındaki iletinin sağlıklı işlemesini sağlar. Yanı sıra vücut magnezyumu karbonhidrat ve yağ yıkımında kullanır. Stres hormonlarının salınımını kontrol ettiği için “ antistres-mineral”i olarak da anılır. Magnezyum eksikliği huzursuzluğa, özellikle baldır kaslarında kas kramplarına ve ileri derecede eksikliklerde kalp ritm bozukluklarına yol açabilir. Magnezyum eksikliği gebelikte erken doğum riskini artırıcı bir zemin hazırlar.

Kalsiyum: Kalsiyum sinir ileti sisteminde magnezyum gibi rol oynar. Çocuğun kemik gelişimi için yüksek miktarda kalsiyum gereklidir. Süt ve süt ürünlerinde bolca bulunur.

Keyif verici maddeler: Keyif verici maddeler açısından gebelik sırasında kesin kurallar vardır. Ne kadar zor olursa olsun gebelik sırasında kesinlikle sigara içilmemelidir. Nikotin dolaşım yoluyla çocuğa geçer. Plasenta ve çeşitli damarlarda meydana gelen daralmalar çocuğun yetersiz oksijen almasına neden olarak düşük doğum ağırlıklı yüksek riskli çocukların doğmasına sebep olur. Bu tür çocuklar beyin gelişimi, psikolojik gelişme ve çeşitli açılardan ciddi risk altındadırlar. Gebelik sırasında alkol kullanımı da bırakılmalıdır. Her gün iki bardak şarap içilmesi yenidoğanda beyin ve kalp hasarlarına yol açar. Eroin, esrar ve kokain gibi maddeler de gebelik sırasında kesinlikle kullanılmamalıdır.

(ntvmsnbc)