50 yıldır, çalınan sandukanın peşinde

Ahşap işleme sanatının nadide örneklerinden Şeyh Hacı İbrahim Veli Sandukası, 1905 yılından beri, çalınarak götürüldüğü Almanya’da. Berlin’de Doğu Asya İslam Sanatları Müzesi’nde (Museum für Ostasiatische Kunst) sergilenen sandukanın ana vatanına dönmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı birlikte mücadele veriyor. Bakanlık görevlilerinin yanında, sandukanın ait olduğu topraklara dönmesi için tam 50 yıldır mücadele eden biri daha var. Mülhak Şeyh Hacı İbrahim Veli Vakfı mütevellisi 74 yaşındaki Erkök Avcıoğlu. Sandukanın gündeme gelmesi için panel düzenleyen Avcıoğlu, 2006 yılında Akşehir Asliye Hukuk Mahkemesi’nde tespit davası açarak sandukanın Hacı İbrahim Veli Türbesi’ne ait olduğunu tespit ettirmiş. Boğazköy Sfenksi ve Kanatlı Deniz Atı Broşu’nun Almanya’dan getirilmesi Avcıoğlu’nun ümitlerini arttırmış.

AKŞEHİR’İN MANEVİ MİMARLARINDAN

Hoca Ahmet Yesevi’nin Anadolu’yu aydınlatmak için gönderdiği şeyhlerin torunlarından olan Şeyh Hacı İbrahim Veli, Konya’nın Akşehir ilçesinin manevi mimarlarından biri. Babası Şeyh Hasan Paşa’dan tekkeyi geliştiren Hacı İbrahim Veli, bütün tekkeyi külliye haline getirmiş. Hacı İbrahim Vakfı, yaşayan en eski mülhak (idaresi babadan evlada geçen) vakıf. Vakfın kurucusu Anadolu erenlerinden Şeyh Hacı İbrahim Veli’nin türbesi Konya’nın Akşehir ilçesine bağlı Alanyurt (Maruf) köyünde bulunuyor. Türbede bulunan ve ceviz ağacının gövdesinden oyma tekniğiyle yapılmış işlemeli sanduka, geçen yüzyılın başında çalınarak, Almanya’ya götürülmüş. İddialara göre, Konya’da Almanya ticari konsolosluğu görevini yürüten bir arkeolog, sandukanın parçalar halinde türbeden kaçırılmasını sağlamış. O dönemden beri sanduka Berlin’de Doğu Asya İslam Sanatları Müzesi’nde sergileniyor. Müze kayıtlarında ‘Sembolik mezar başlığı’ tanımıyla ve 1.564;21 envanter numarasıyla yer alan sandukanın 1359 tarihinde vefat eden Şeyh Hacı İbrahim Veli’ye ait olduğu belirtiliyor.

Avcıoğlu, 1990’lı yılların ortalarında Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvurarak, sandukanın Almanya’dan istenmesi için girişimde bulunduğunu belirtiyor. Bakanlığın defalarca sandukayı istediğini ifade eden Erkök Avcıoğlu, “Alman müze yetkilileri ‘Sanduka bize hayırsever biri tarafından bağışlandı.’ diyor. Bu söz bana çok komik geliyor. Ben nezaketimden dolayı sandukanın aşırıldığını söylemek yerine ‘misafir ediliyor’ diyorum. Ama bu misafirlik süresi artık çok uzadı. Misafirin ait olduğu topraklara dönme vakti geldi.” ifadelerini kullanıyor. İlerlemiş yaşına rağmen sandukanın peşini bırakmayan Avcıoğlu, Berlin’e giderek, bugüne kadar sandukayı korudukları için müze yetkililerine teşekkür edeceğini ve bizzat isteyeceğini dile getiriyor. Sandukanın türbeye geri getirilmesinin rüyalarına bile girdiğini duygulanarak anlatan Avcıoğlu, türbenin hicranının sandukaya kavuşarak dineceğini sözlerine ekliyor. ZAMAN

50 yıldır, çalınan sandukanın peşinde

Erkök Avcıoğlu, vatanından uzaklara götürülen Şeyh Hacı İbrahim Veli Sandukası için yarım asırdır mücadele ediyor. Hacı İbrahim Veli’nin torunlarından 74 yaşındaki Avcıoğlu, mahkeme kararıyla Almanya’daki sandukanın türbeye ait olduğunu tespit ettirmiş.