Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın üniversite ve stadyumlardan özel güvenliğin çekileceği, İçişleri Bakanı Muammer Güler'in 10 bin özel güvenlikçinin kamuya alınacağına ilişkin açıklamaları ardından gözler özel güvenlik sektörüne çevrildi.
Son yıllarda hızla gelişip istihdama önemli katkı sağlayan sektörün ekonomik büyüklüğünün 3 milyar doları aştığı tahmin ediliyor.
Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun'un yürürlüğe girdiği 2004 yılından itibaren bin 506 özel güvenlik şirketi ile 744 eğitim kurumuna faaliyet izin belgesi verildi.
Geçen süredeki 44 temel eğitim sınavına, 1 milyon 331 bin 113 kişi katıldı. Sınavlara girenlerden 864 bin 57'si, özel güvenlik temel eğitim sertifikası almaya hak kazandı. 9 yılda 667 bin 866 kişi özel güvenlik kimli kartı alarak özel güvenlikçi olarak çalıştı.
Yasaya göre, kişilerin silahlı personel tarafından korunması, kurumlarda özel güvenlik birimi kurulması veya güvenlik hizmetinin şirketlere yaptırılması valiliğin iznine bağlı.
Valiliklerin verdiği 66 bin özel güvenlik iznine istinaden açılan 470 bin 982 özel güvenlik görevlisi kadrosunda, şu anda 262 bin 766 kişi görev yapıyor.
Özel güvenlik firmalarının denetlenmesi de Emniyet Genel Müdürlüğünün görevleri arasında. Bu kapsamda gerekli şartları sağlayamayan şirketlerden 225'inin ve eğitim hizmeti veren kurumlardan 159'unun faaliyet izin belgesi iptal edildi. Özel güvenlikçi olarak çalışanlardan 204 bin 673 kişi yenileme sınavına alındı.
-İçkili yerlerde çalışamıyorlar-
Özel güvenlikler, aralarında hastane, okul, fabrika, otel, havalimanı ve stadyumların da bulunduğu 16 farklı alanda güvenlik hizmeti veriyor. Ancak eğitim kurumları, sağlık tesisleri, talih oyunları işletmeleri ve içkili yerlerde silahlı görev yapamıyor. Ayrıca, özel toplantı, spor müsabakası, sahne gösterisi gibi etkinliklerde de silahlı hizmet verilmiyor.
Koruma ve güvenlik hizmetinde kullanılacak silah ve teçhizat, ilgili kişi veya kuruluş tarafından temin ediliyor. Özel güvenlik şirketleri ateşli silah alamıyor ve bulunduramıyor. Ancak özel güvenlik şirketlerine, para ve değerli eşya nakli, geçici süreli koruma ve güvenlik hizmetlerinde kullanılmak üzere valinin onayı ile silah alma, kullanma ve taşıma izni veriliyor.
-Çantanın içine bakamaz, elle arama yapamaz-
Silahlarını görev alanı dışına çıkarması yasak özel güvenliklerin, valilikçe verilmiş tanıtıcı kimlik kartını üzerinde bulundurması gerekiyor.
Ayrıca çantaların içine bakamıyor, elektronik aletler uyarı vermediği sürece elle arama yapamıyor. Yetkileri, koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, üstlerini dedektörle arama, eşyaları da x-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirmeyle sınırlı.
Kişiye suçu işlerken rastlarsa veya suçüstü bir fiilden dolayı izlenen kişinin kaçması olasılığının bulunması durumunda, yakalama yapıp kolluk kuvvetleri gelene kadar gözetim altında tutabiliyor.
Görevi sırasında özel güvenlik görevlisine karşı işlenen suç, kamu görevlisine karşı işlenen suçla aynı şekilde cezalandırılıyor.
-Eğitim-
Özel güvenlik görevlisi olmak için Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, silahsız eğitim için en az sekiz yıllık ilköğretim ya da ortaokul mezunu ve 18 yaşını doldurmuş olmak, silahlı eğitim için ise en az lise mezunu ve 21 yaşını doldurmuş olmak, kamu haklarından yasaklı olmamak, yüz kızartıcı suç işlememek ve işine engel vücut ve akıl sağlığıyla özrü bulunmamak gerekiyor. Bu şartları taşıyanlardan, temel eğitimi başarıyla tamamlayanlar özel güvenlik görevlisi olarak çalışabiliyor.
