Yeni anayasada turbo dönemi

TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun çalışma takvimini son kez haziran ayı sonuna kadar uzattığı 7 Mayıs’taki toplantısının ardından uzlaşılan madde sayısında ciddi bir artış oldu. Bir yılı aşkın sürede 30 maddede uzlaşabilen komisyon, sadece iki haftada bu sayıyı 40’a çıkardı. Komisyon yeni anayasanın ‘Temel Hak ve Özgürlükler’ başlığı altında yer alan maddelerinde ilerleme kaydederken, bu durum komisyon üyelerinin de motivasyonunu arttırdı. Ak Parti ve CHP , gelinen aşamadan umutlu olduklarını ifade ederken, MHP , üç engelin kalkması halinde evrensel değerlerle barışık bir anayasa inşa edilebileceğini belirtti.

Çalışmalarına 2011 seçimlerinin hemen ardından, 19 Ekim 2011’de başlayan TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu, birinci aşama olan ‘Katılım, veri toplama ve değerlendirme’ bölümünü 2012 yılı nisan sonunda tamamladı. Bu bölümde değişik kesimlerin anayasa tekliflerini dinledikten sonra, 10 Mayıs 2012’de yeni anayasayı yazmak için ikinci aşama çalışmalarına başlandı. Bu bölümün tamamlanması için 2012 yılı aralık ayı sonuna kadar süre verildi. Ancak bitmedi ve uzlaşılan madde sayısı ise 30’u geçemedi.

Bunun üzerine önce mart ayı, sonra da nisan ayı sonuna kadar iki kez süre uzatıldı. Fakat yine bir arpa boyu yol alınamadı. Bunun üzerine nisan ayı sonunda komisyonun kader toplantısı yapıldı. Meclis Başkanı Cemil Çiçek başkanlığında gerçekleştirilen toplantıda yeni takvim belirlenerek, haziran ayı sonuna kadar çalışmaların tamamlanması, tamamlanmaması durumunda diğer adıma geçilmemesi kararı alındı.

Bu kez hızlı başladı

Bunun üzerine mayıs ayı başında yeniden çalışmalara başlayan komisyon, iki haftalık bir süre içerisinde yeni anayasanın ‘Temel Hak ve Özgürlükler’ başlığı altında yer alan maddelerden 10’unda daha uzlaştı. Komisyona paralel çalışan teknik heyet ise yaklaşık 10 maddeyi, uzlaşma sağlanacak hale getirdi. Bu maddeler arasında ‘asgari ücrete vergi muafiyeti’, ‘ifade özgürlüğünün sınırı’, ‘Hak arama özgürlüğü ve adil yargılanma’, ‘özel hayatın gizliliği’, ‘basın özgürlüğü’ maddeleri yer alıyor. Ancak, ‘inanç özgürlüğü’, ‘anadilde eğitim’ gibi tartışmalı konular hâlâ ele alınmadı. Muhalefetin ‘çalışmaları tıkadığını’ söylediği Başkanlık sistemi ile ilgili olarak da, çalışma takviminin sona ermesinin ardından Meclis Başkanı Çiçek, siyasi parti liderlerine danışacak. Çalışmaların hızlanması komisyon üyelerinin motivasyonunu da arttırdı. CHP’li üye Atilla Kart, ‘Temel Hak ve Özgürlükler’ başlığı altında uzlaştıkları madde sayısının rahatlıkla 55’i bulabileceğini belirterek, Ak Parti’nin ‘Başkanlık Sistemi’ önerisinden vazgeçmesi halinde daha da hızlı çalışabileceklerini belirtti. Ak Partili üye Mustafa Şentop ise “Şahsi görüşüm, komisyon, anlaştığı madde sayısı bakımından yüz maddeyi geçebilirse o zaman ümit verici tablo ortaya çıkar. 30 Nisan tarihine göre, şimdilik daha ümitliyim” dedi.

Yeni anayasada turbo dönemi

Çalışma dönemi haziran sonuna kadar uzatılan Anayasa Uzlaşma Komisyonu, sadece iki haftada 40 madde üzerinde uzlaşma sağladı.