TIMETURK / Haydar Şahin
Müzakerenin konu başlığı ise ‘Yeni Anayasa ve Sürecin Değerlendirilmesi’ konu başlığını taşıyan programa Türkiye’nin farklı bölgelerinden 63 akademisyen,gazeteci ve politikacının yanı sıra akil adamlar da katıldı.
Kısa selamlama konuşmasıyla ev sahipliği yapmaktan onur duyduklarını belirten Gaziantep Şehitkamil Belediye Başkanı Rıdvan Fadıloğlu’nun selamlama konuşması ile başlayan program Sivil Dayanışma Platformu Başkanı Ayhan Ogan’ın açış konuşması ile devam etti. Ayhan Ogan konuşmasında ‘Anayasa esas itibari ile devletin çerçevesinin ve sınırlarının belirlenmesidir. Haklar ve Özgürlüklerin sıralandığı bir metin değildir.’ dedi.
Türkiye ilk defa sivil bir anayasa yapmanın eşiğine gelmiştir
Oğan konuşmasında şunlara değindi: Türkiye ilk defa sivil bir anayasa yapmanın eşiğine gelmiştir. Sivil anayasa, devleti değil toplumu esas alır. Devlet merkezli anayasa yapmaya çalışanlar şimdiye kadar hep toplumu tanımlamaya ve bu tanıma uydurmaya yönelmişlerdir. Yeni anayasa 82 anayasasının değiştirilmiş hali değil tamamen yeni olmalıdır. Uygulanabilir hayatla bağdaşık bir anayasa olmalıdır. Türkiye’nin sorunlarını çözmeye başladığı böylesine tarihi bir süreçte geçmişten gelen sorunlarını 21. yüzyıla taşıma lüksü ve takati yoktur.
Ayhan Ogan’ın ardından bir sunum gerçekleştiren Yeni Anayasa Platformu Başkanı Enver Sezgin, ‘Türkiye yeni bir anayasayı hep konuştu. Ama 2010’dan sonra süreç hızlandı. İlke defa daha ciddi olarak konuşuluyor. Halk anayasadan anlamaz diyenler yanıldılar. Geçmiş anayasalar halkın anayasaları değildir. Eski anayasalar bu ülkede kök salamadı. Çünkü ithal edilmiştiler. Yaptığımız çalışmalarla talep çalışmaları oluşturduk. 10 bin insanla direk konuştuk. Halk anayasa sürecine katılmak istiyor. Halk yönetilen değil kendi kendini yönetmek istiyor. Halkın talepleri esas alınacaktı ama Meclis Anayasa Komisyonu’nda 82 anayasası esas alındı. Pazarlık konusu yapıldı yani halk pazarlık konusu edildi. Halktan toplanan talepler konu edilmedi. Bugün bütün kapılan Yeni Anayasa’ya çıkıyor.
Şahin: Hukuk ve demokrasiyi atbaşı götürmeliyiz
Programa konuk olan Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Şahin Burada, bu şehirde olmanızdan onur duyuyoruz. Duyarlığınızdan dolayı teşekkür ederiz. Çözüme katkım var diyen herkesin, birçok soruna farklı çözüm önerme potansiyeli vardır. Aslında çözüm buradadır. Toplumsal barış ve huzuru yakalamamız için toplumu özgürleştirip huzurlu kılmalıyız. Bu topyekun bir kalkınma projesidir. Tekil değil, bütünün parçalarıdır bunlar. Her yönden en iyi ilerleyen ülkelerden biri olduk. Gelinen noktayı önemli bir dönüm noktası olarak görüyoruz. Hukuk ve demokrasiyi atbaşı götürmeliyiz. Damdan düşenler olarak farklı anlayışlarla bir araya gelerek çözüm sürecini devam ettirmeliyiz. Hürriyet ve ekmek kardeştir. Birinin diğerine öncelenmesi söz konusu olamaz. Yasakların kalkması gerektiğine inandık DGM’leri, OHAL’i EMASYA Protokolünü kaldırdık. Burada toplandığımız gibi, empati yaparak, demokratik haklara hep birlikte kavuşmalıyız.
Anayasa toplumsal mutabakat ise biz neden uzun yıllardır buradan çıkamıyoruz. ‘Devlet olmadan millet yaşayamaz’ anlayışı yerine ‘milletin olmadığı bir devlet yaşayamaz’ diyoruz ve böyle bir anayasa yapmak istiyoruz.
Bu milletin sağduyusu ve feraseti bir çok şeyi çözdü, 367 mevzusunda olduğu gibi. Aristo’nun dediği gibi ‘Çatıştır, barıştırma, hakemlik yap.’ Bu mantığı deva mettirmek mümkün değildir. Çatışmadan, kandan ve göz yaşından nemalanan siyaseti ayaklarımızın altına alıyoruz. Adalet ve hukuku sadece kendimiz istemediğimiz zaman bütün yollar açılıyor.
Doğu Anadolu Akil Adamlar Başkanı Can PakerBu ülkede anayasayı hep atanmışlar yaptı. mükemmel olduğunu düşünüp birde değiştirilemez maddeler koydular. Bu doğru bir şey değil.
Bugünkü anayasa bugünkü milletin anayasası olacaktır. Mükemmel olmayacak ve sonsuza kadar sürmeyecektir. Çünkü değişmeyen tek şey değişimin kendisidir. Değişim hep olmaya devam edecektir.
Barış sürecinin sonu Türkiye demokratikleşmesinin başlangıcı olacaktır. Güvenlik meselesi bitmeden yeni sürecin sağlıklı yürümesi mümkün olmayacaktır. Türkiye ekonomide dünya 17.si iken insan hakları konusunda 157. durumda. Bu sorunu aşmadan mesafe kat etmemiz mümkün olmayacaktır.
ŞAMİL TAYYAR: Millet vekiller ancak parmak kaldırıp indiriyor. Daha güçlü siteme ihtiyacımız olacaktır
Tayyar, parlamentoda el kaldırmaktan öte misyonu bulunmadığını da öne sürerek, "İktidar partisi isterse parlamentoyu çalıştırır, isterse çalıştırmaz. Parlamentonun sade bir üyesi olarak, bir milletvekili olarak el kaldırıp indirmekten öte hiçbir misyonum yok" dedi.
Şamil Tayyar, Şehitkamil Kongre ve Kültür Merkezi'nde düzenlenen 'Yeni Anayasa ve Sürecin Değerlendirilmesi' konulu konferansta yaptığı konuşmada Türkiye'de parlamenter sistemin iflas ettiğini iddia etti. Geleceği kuşatacak şekilde sistemin yenilenmesi gerektiğini belirten Tayyar, "Bu sistemle Türkiye'nin geleceği kuşatması, Türkiye'yi geleceğe taşıması asla mümkün değil. Cumhuriyetin ilk yıllarında meclis hükümeti vardı. Şimdi Türkiye'de bir hükümet meclisi var. Yani bu sadece AK Parti'nin oluşturduğu bir süreç değil. Sistem Türkiye'yi buraya doğru getirdi. Sistem içerisinde parlamentonun zerre kadar ağırlığı yok. Yani iktidar partisi isterse parlamentoyu çalıştırır, isterse çalıştırmaz" dedi.
"OT YOLMAYA BENZETİYORUM"
Konuşmasında, parlamentoda el kaldırıp indirmek dışında hiçbir fonksiyonun olmadığını ve bunu askerlerin ot yolma işine benzettiğini belirten Şamil Tayyar şöyle konuştu: "Parlamentonun sade bir üyesi olarak, bir milletvekili olarak el kaldırıp indirmekten öte hiçbir misyonum yok. Ben bunu biraz da ot yolmaya benzetiyorum. Askerlik yapanlar bilirler. Askerler çok düşünmesin, kafayı da meselelere yormasınlar diye boş zamanlarında ot yoldururlar. Bizin aslında milletvekili olarak yaptığımız da parlamentoda biraz ot yolmanın dışında fazla anlam taşımıyor. Parlamento daha itibarlı hale geleceği, daha etkin hale gelebileceği, anayasadan kaynaklanan yasama ve denetim fonksiyonunu daha iyi icra edebileceği güçlü bir parlamento yapısına ihtiyaç olduğunu düşünüyorum. Ancak, rehabilitasyonla, revizyonla, parlamenter sistemi bir araya getirmek mümkün değil. Kişisel kanaatim, Türkiye en kısa zamanda kuvvetler ayrılığı ilkesinin daha etkili olduğu bir başkanlık modeline geçmesi gerekir diye düşünüyorum. Eğer Türkiye yeni anayasayla beraber başkanlık modeli ve Kürt meselesi gibi ayak bağı olan meseleleri de çözerse inanıyorum ki; Türkiye, güçlü yapıyı oluşturacak."
TOLANTIYA KİMLER KATILDI:
Türkiye’nin bir çok bölgesinden toplantıya katılan isimler:
