Böceklere özel ‘uzay giysisi’

TIMETURK / Haber Merkezi

Elektron mikroskoplar, küçük canlıların normalinden binlerce kat daha büyüklükte gözlemlenebilmelerini sağlıyor. Ancak pire, tahtakurusu ve diğer böcekler mikroskop altında incelenirken ölüyor.

Küçük canlıları hayattayken inceleme şansını kaçıran bilim insanları, bu sorunu ortadan kaldırmak için ‘küçük uzay giysileri’ kullanmayı düşünüyor.

Elektron mikroskoplar, gözlemlenen hedefe elektronlar yayarak çalışıyor. Gözlemlenen nesne veya canlının, bir vakum hücresi içinde tutulması gerekiyor. Bu da, söz konusu hava boşluğunda böceklerin hayatta kalamaması demek. Böceklerin üzerindeki su bile gözlem esnasında buharlaştığı için, bilim insanları numuneleri özel olarak hazırlamak zorunda kalıyor.

Japon bilim insanları, elektron mikroskoplarla sorunsuz bir gözlem yapabilmek için, yeni bir yöntem öne sürdü. Araştırmacılar, Tween 20 adındaki zehirli olmayan deterjanla böcekleri kaplamayı planlıyor. Tween 20 kuşanan böcekler, vakum hücresine konarak üzerlerine elektron ışınları gönderilmeye başlanınca, deterjanın oluşturduğu tabaka sayesinde korunuyorlar.

DENEME BAŞARILI

Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan araştırma, Hamamatsu Üniversitesi Tıp Okulu’ndan Takahiko Hariyama ve ekibi tarafından gerçekleştirildi. Hariyama, bazı böcek larvalarını elektron ışınlarının öldürmediğini fark etti. Bu böceklerin üst derilerinde, elektronlara veya iyonlaşmış gazlara karşı farklı bir molekül oluşturduğunu gördü.

Hariyama, Tween 20 deterjanını, koruyucu moleküle sahip olmayan böcekler üzerinde denediğinde, aynı sonucu aldı: Böcekler hayatta kalmayı başarmıştı.

The Scientist dergisinin haberine göre, yöntem her ne kadar başarılı görünse de herkesi tatmin etmiş değil. ABD’nin Shippensburg Üniversitesi’nde böcekbilimci olan Gregory Paulson, Tween 20 ile yaratılan koruyucu örtünün böceklerin vücutlarındaki küçük yapıların işleyişini etkileyebileceğini belirtti.

(ntvmsnbc)

Böceklere özel ‘uzay giysisi’

Bilim insanları, elektron mikroskopla incelendikleri esnada ölen böcekleri canlı gözlemleyebilmek için alışılmışın dışında bir yöntem buldu: Uzay giysisi etkisi gösterecek koruyucu deterjan.