II. Abdülhamid'in İngilizler'e karşı petrol planı

TIMETURK / Haber Merkezi

Ortadoğu'daki petrol haritalarıyla ilgili en ciddi çalışmaları yapan II. Abdülhamid, zengin petrol yataklarının bulunduğu arazileri de padişah mülkü ile kontrolü altına aldı.

Star yazarı Aziz Üstel II. Abdülhamid'in petrol dengesini gözeterek İngilizler karşısında Alman dengesini nasıl kullandığını yazdı.

İŞTE AZİZ ÜSTEL'İN BUGÜNKÜ O YAZISI

Bu yazıya değişik bir başlık atmak mümkün ancak "hareket ordusunu harekete geçiren güç petrol" başlığını zaten yıllar önce Erdal Şimşek kardeşim atmıştı! Her neyse, Abdülhamid Han eğer 1890 yılında bir irade-i seniye çıkarmasa, petrol bulunan Musul ve Kerkük bölgesini "Memalik-i Şahane" yani padişah mülkü ilan etmese çok büyük bir ihtimalle tahttan indirilmez, Selanik'e sürülmez, bütün kişisel malvarlığı Mahmud Şevket Paşa'nın "emir/ricasıyla"elinden alınıp orduya devredilmezdi.

PETROL SİLAHINI NE PAHASINA OLURSA OLSUN ELİNDE TUTAN PADİŞAH

Petrolün dünya siyasetinde oynayacağı önemli rolü anlayan ve bu silahı Osmanlı'nın elinde, ne pahasına olursa olsun tutmak isteyen dönemin tek devlet adamı Abdülhamid Han'dır, buna itiraz etmekse cahillikten öte hiçbir anlam taşımaz!

Abdülhamid Han, tahta geçer geçmez, İngilizler Adana-Mersin demiryolu imtiyazını aldılar. İngilizlerin, daha tahta oturduğu gün başlattıkları akıllara ziyan, soluk aldırmayan baskıları sonucu imtiyazı vermek zorunda kalan padişah, durumu dengelemek amacıyla Almanlara Bağdat demiryolu imtiyazını veriverdi. Ancak, petrolcüleri de çok öfkelendirdi.

MUSUL VE KERKÜK'Ü PADİŞAH MÜLKÜ İLAN ETTİ

Önce Musul ve Kerkük'ü padişah mülkü ilan etmiş ardından Almanları da bölgeye sokarak İngilizlerin karşısına dikmişti. Petrolcüler padişahla satranç oynamaya karar verdiler ve ilk hamle olarak Bosna Hersek'ten Yemen'e kadar, Osmanlı toprakları üzerinde milliyetçilik kavgalarını başlattılar. Bu arada gözden kaçırılmaması gereken, devlete karşı silahlı eyleme soyunanların Türk olmasıdır. "Jön Türkler Balkanlar, Arap Yarımadası ve Anadolu'daki ayrılıkçı hareketin hem öncüleri hem de sür-git teşvikçileriydi ve bunu kendi devletlerine karşı yapıyorlardı!"

ALMANLAR'I İNGİLİZLER'E KARŞI DENGE POLİTİKASI OLARAK KULLANDI

Jön Türkler üzerinden silahlı başkaldırıları tezgahlarken İngilizler, diplomasiyi de unutmadılar tabi ve Royal Dutch-Shell Şirketi'nin yirmi dört ayar adamı Sir Philip Currie'yi elçi olarak yolladılar İstanbul'a. Hamle sırası Almanlardaydı; Kayzer'in has adamı Von Wagenheim Alman Elçisi olarak teşrif etti aynı günlerde. Sir Philip daha Kraliçe'nin mektubunu doğru dürüst padişaha sunmadan, petrol imtiyazlarını dile getirdi. Abdülhamid Han itimatnamesini aldı İngiliz elçisinin, hoşbeşten sonra, petrol imtiyazlarından söz etmeksizin adama kapıyı gösterdi. Bunun üzerine İngilizler sudan bir bahaneyle Akabe Körfezine çıkarma yaptı. Padişah o saat Hicaz demiryolu işini de Almanlara verdi! Buyurun işte; hamleye karşı hamle! İşi kapan Almanlar donanmalarını Akabe Körfezine yolladı! İngilizler o saat işgali kaldırdı tabi.

PADİŞAH ALMANLAR'DAN İMTİYAZI GERİ ALDI

Abdülhamid Han, İngilizlerin Akabe'den çekilmelerini yeterli görmeyerek, Mısır konusunda taraf olmayacaklarına dair ellerinde yazılı bir belge de aldı. Bu arada Almanlar, oyuna geldiklerini, geç de olsa anlamışlardı. Öngörülen sürede Abdülhamid Han'ın verdiği, "zamanında işi bitirme koşuluna bağlı" Hicaz demiryolunu tamamlamaları mümkün değildi. Nitekim zamanında gerekli finansman ve teknik donanımı sağlayamayınca, padişah imtiyazı geri alıverdi!

Almanlar oyuna geldiklerini anlayınca var güçleriyle Abdülhamid Han'ın üstüne gittiler, Musul petrol havzası için imtiyaz diye tutturdular. Padişah hiç oralı olmadı. Bunun üzerine Almanlar İttihat ve Terakki Cemiyeti'ni bağırlarına bastılar.

AMDÜLHAMİD'İ TAHTTAN İNDİRDİLER

Cemiyet artık Babıali'yi değil Berlin'i dinlemeye başlamıştı. İngilizler de boş durmuyordu tabi. Onlar da İttihatçılara yaklaşmaya çalıştılar. Ve 30 yıl süreyle topraklarındaki petrolden bir damlasını dahi kaptırmayan Abdülhamid Han'ı, Hareket Ordusunu İstanbul'a sokarak tahtından indirttiler. Cemiyet, Abdülhamid Han tahttan indirilir indirilmez ilk korkunç hatasını yaparak, padişahın Musul-Kerkük toprakları üzerinde çıkardığı irade-i seniyesini iptal etti ve bu yöre topraklarını Ticaret ve Ziraat Nezaretine devretti. Bu karar üzerine 45 bin kişilik bir İngiliz ordusu General Towsend komutasında Irak'a hareket etti. Ancak evdeki hesap çarşıya uymadı; Ali İhsan (Sabis) Paşa komutasında Osmanlı ordusu, Kut ul Ammare'de işgal ordusunu esir aldı!

PETROLLERİN BİR KISMI DEVLETİN ELİNDE KALIRDI

Tabi bu arada Bayan Gertrude Bell, Lawrece gibi casuslar, İngiliz altınlarıyla kışkırtılan Arap şeyhleri, Gülbenkyan faslı başlamıştı ki, Abdülhamid Han satranç masasından zorla kaldırılmasaydı bunların topuyla başa çıkabilirdi; çıkamasa da petrollerin bir bölümü en azından devletin elinde kalırdı.

Bizmark boşuna dememiş, "dünyadaki siyasi dehanın yüzde 90'ı Abdülhamid'de yüzde 5'i bende geriye kalanı da diğer devlet adamlarında" diye!

II. Abdülhamid'in İngilizler'e karşı petrol planı

Petrol bölgelerini padişah toprağı olarak elinde tutan II. Abdülhamid'in İngilizler'e karşı Alman oyunu.