Avrupa'nın en genç ülkesi 5. yaşını kutluyor

TIMETURK / Haber Merkezi

Bağımsızlığını ilan ettiği zaman tam bir belirsizliğin hakim olduğu Kosova, eski Yugoslavya'nın parçalanmaya başladığı dönem gibi "Balkanların barut fıçısı" olarak adlandırılmış ve bölgenin yeniden uzun süre istikrarsızlığa sürüklenmesinden endişe edilir duruma gelmişti.

Bütün bu endişeleri boşa çıkarırcasına bağımsızlığının 5. yıl dönümüne ulaşan Kosova Cumhuriyeti, Sırbistan'ın tanımamasına rağmen artık bölgede istikrarlı bir devlet sayılıyor. Belgrad ile Priştine arasında yürütülen diyalog ise bu ülkenin artık Avrupa için güvenlik sorunu oluşturmayacağına dair önemli bir işaret olarak değerlendiriliyor.

Kosova Başbakanı Haşim Taçi'nin iki gün önce yaptığı konuşmada, "Benim neslimdeki Kosovalı Arnavutların hayali gerçek oldu" ifadeleri Kosova'daki Arnavutların 5 yıl içerisinde elde ettiği kazanımların önemini gözler önüne seriyor. Taçi'nin bu sözleri, Kosova'nın asırlık hayalini bağımsız ve kurumsallaşan bir devlet haline dönüştürmeyi başardığını gösteriyor.

Bugün gelinen nokta büyük bir başarı sayılsa da bu en başında göründüğü kadar kolay değildi. Kosova Meclisi'nin 17 Şubat 2008'de yaptığı olağanüstü oturumda kabul ettiği "Bağımsızlık Bildirisi", Sırbistan hükümeti tarafından tepkiyle karşılandı.

BM'nin Kosova'nın statü sürecindeki özel temsilcisi Martti Ahtisaari'nin Kosova'ya uluslararası denetim altında bağımsızlık ön gören planı doğrultusunda hazırlanan "Bağımsızlık Bildirisi", Kosova Meclisi'ndeki milletvekillerinin tamamının desteğiyle kabul edildi. Kosova'nın bağımsızlık ilanını Arnavutlar kutlamayla, Sırplar ise protestolarla karşıladı.

Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da gösterilerle yetinmeyen protestocular, ABD ve Hırvatistan büyükelçilik binalarını yakmış, Türkiye ve Slovenya'nın diplomatik temsilciliklerine saldırmıştı. Şehrin bazı kesimlerinde emniyet güçleriyle protestocular arasında çatışmalar çıkarken, Kosova'nın kuzeyindeki Mitrovitsa da benzer olaylara sahne olmuştu.

22'Sİ AB ÜYESİ TOPLAM 96 ÜLKE KOSOVA'YI TANIDI

Kosova'nın bağımsızlığını ilk tanıyan devletler ABD, İngiltere, Fransa ve Türkiye oldu. Geçen yıl Kasım ayında Fiji'nin de Kosova'yı tanıdığını ilan etmesiyle Kosova Cumhuriyeti'ni bugüne dek 22'si AB üyesi toplam 96 ülke resmen tanımış oldu.

Kosova'nın bağımsızlığının 5. yıl dönümü öncesi Kosova'ya resmi ziyarette bulunan Avrupa Parlamentosu (AP) Kosova Raportörü Ulrike Lunacek, yakın zamanda Kosova'yı tanımayan diğer beş AB üyesinin de ülkeyi tanıyacaklarının sinyalini verdi.

Lunacek, "Bağımsızlığın ilan edilmesinin üzerinden beş yıl geçtikten sonra hazırladığım rapor diğer beş AB üyesinin de Kosova'yı ve Kosova gerçeğini tanımasını tavsiye ediyor" dedi.

Kosova'nın bağımsızlığını ilan etmesinin üzerinden geçen beş yılın ardından AB'nin merkezi Brüksel'de görev yapan Kosova, Sırbistan ve Hırvatistan'dan yetkililer, AA muhabirinin Kosova'nın bugün geldiği noktaya ilişkin sorularını cevapladı.

Avrupa Parlamentosu Sırbistan Raportörü ve liberal grup üyesi Yelko Kacin, Kosova'nın son beş yıl içerisinde büyük gelişme kaydettiğini ve siyasi elitin ülkenin Avrupa geleceğine odaklandığını söyledi.

Kritik bir sürece giren Belgrad-Priştine diyaloğunun, Kosovalı siyasi elitin geliştiğini ve kendilerini sorunları çözmeye adadıklarının bir göstergesi olduğunu ifade eden Kacin, Priştine'nin bunu iyi komşuluk ilişkileriyle de pekiştirdiğini kaydetti.

Yelko Kacin, Sırbistan'da yaşayan Arnavut ve Sırp etnik grupları arasında yıllardır süregelen sorunlara rağmen Kosova'nın, bağımsızlık ilanından itibaren Belgrad'la ilişkileri iyileştirme konusunu ilk sıraya koyduğuna dikkati çekti.

Batı Balkanlar'ın en genç ülkesi konumundaki Kosova'nın, gelecek nesiller için neler yapılabileceğini en iyi anlayan devlet olduğunu belirten Kacin, "Kosova, her gün gelişiyor ve mesajlar veriyor. Bu yüzünden Kosova'nın aydınlık bir geleceği olacağını düşünüyorum" diye konuştu.

"KOSOVA, TAM ANLAMIYLA BİR DEVLET HALİNE GELDİ"

Kosova hükümetinin dış ilişkiler danışmanlığı görevini yürüten ve Kosova'nın bağımsızlık mücadelesinde önemli katkıları bulunan Azem Vllasi de "bağımsızlığa rağmen bugün Kosova'daki durumun güllük gülistanlık olmadığını ve tüm diğer bölge ülkeleri gibi Kosova'nın da önemli sorunları bulunduğunu" söyledi.

Kosova'nın gerek anayasal gerek resmi anlamda tam anlamıyla bir devlet haline geldiğini ifade eden Vllasi, "Tam bir kurumsal yapıya sahibiz. Yasamadan, yargı ve yürütme organlarına kadar normal devlet unsurlarımız var" dedi.

Bağımsızlık ilanının üzerinden beş yıl geçmesine rağmen bugün hala devlet yapısında bazı sorunlar olduğunu anlatan Vllasi, şöyle konuştu:

"Kosova hala uluslararası konumunu sağlamlaştırma sürecinde. Neredeyse 100 devlet tarafından tanındık. Bu devletlerin arasında Batı demokrasisinin en önemli devletleri de var. Sırbistan ise hala Rusya'nın ve kendileriyle aynı görüşe sahip diğer ülkelerin yardımıyla gücünün yettiği yerlerde önümüze engeller koymaya devam ediyor."

Sırbistan ve Kosova arasındaki ilişkilerin her geçen gün gelişme kaydedeceğini, bunun Belgrad'ın da yararına olduğunu ifade eden Vllasi, Sırbistan yönetiminin Kosova konusunda inatçı tavrını sürdürmesi ve olumsuz tutumunu devam ettirmesinin Avrupa entegrasyonu sürecinde kendisine zarar vereceğine işaret etti.

Belgrad ve Priştine arasındaki diyaloğun Kosova'nın bağımsızlığının Sırbistan tarafından tanınmasıyla sonuçlanacağı düşüncesini dile getiren Vllasi, "Çünkü Sırbistan'ın Kosova'nın bağımsızlığını tanımamasından elde edeceği bir çıkarı yok. Sırbistan'da yaşayan insanlar biliyor ki Sırbistan asla Kosova'ya dönemeyecek. Sırbistan, Kosova topraklarına asla geri dönemez. Kosova'nın kuzeyindeki Sırplar için otonomi talebinde bulunmaları aslında Kosova'nın bağımsızlığını tanımaları anlamını taşıyor" diye konuştu.

"KOSOVA YARIM BİR DEVLET OLARAK KALDI"

Kosova'nın bugün ulaştığı noktaya yapılan övgülerin yanı sıra bir devlet olarak Kosova'yı eleştirenler de bulunuyor.

Zagreb Üniversitesi Felsefe Fakültesi'nin tanınmış akademisyenlerinden Dr. Jarko Puhovski ise Kosova'nın daha önce bağımsızlığını kazananların bir nevi "karikatürü" olduğunu savundu.

Bölgedeki tüm devletlerin ilk başlarda yarım devlet olduğunu söyleyen Puhovski, "Maalesef bugün hala bazıları böyle kaldı. Mesela Bosna-Hersek ve kısmen Makedonya. Kosova da aynı şekilde ilk aşamada kaldı. O da bir yarım devlet" dedi.

Son dönemde Sırbistan'ın kuzeyindeki Voyvodina'da da bağımsızlık söylemlerinin artmasının "Kosova, eski Yugoslavya'nın son bağımsız devleti mi olacak, yoksa yeni devletler de ortaya çıkacak mı?" sorusunu gündeme getirdiğini ifade eden Puhovski, Kosova'nın bağımsızlığını elde eden son devlet olduğunu söyledi. Puhovski, "Bundan sonra bu bölgede yeni devletler olmayacak" ifadesini kullandı. (AA)

Avrupa'nın en genç ülkesi 5. yaşını kutluyor

Bundan tam 5 yıl önce Sırbistan'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden ve Avrupa'nın en genç ülkesi olan Kosova Cumhuriyeti, uzun ve zorlu bir mücadelenin ardından bugün 22'si AB üyesi toplam 96 ülkenin resmen tanıdığı bir ülke haline geldi.