TIMETURK / Nevzat Çiçek
Suriye’ye açılan ve muhaliflerin can damarı olan Cilvegözü Sınır Kapısı’ndaki patlama sonrası bir çok insan masa başından farklı değerlendirmelerde bulunarak olayın faili yada faillerinin kim olduğunu bulmaya çalışıyor.
Bölgeyi bilmeyen çoğu kişi gülünç durumda bölgeye yardımların neden helikopterle gitmediğinden tutunda, muhaliflerin silah yapımına kadar kafa karıştıracak bilgi kirliliği ortaya koyuyor. Hatay Cilvegözü Sınır Kapısı’nı görmeden oradan sağlıklı bilgi almadan yapılan yorumlarda ne yazık ki bilgi kirliliği oluşturmaktan başka bir işe yaramıyor
Suriye’de olup biteni anlamak için önce Suriye içerisinde direniş grubunda yer alan yapıları tanımak gerekiyor ki, Suriye’de neyin ne olduğunu anlayalım
Özgür Suriye ismi bütün Esed karşıtlarına verile genel bir isim olsa da bütün silahlı gruplara verilen bir isimdir dersek yanlış yapmış oluruz.
İlk başlarda Esed’in emirlerini dinlemeyen askerlerin oluşturduğu gruba Özgür Suriye Ordusu ismi verildi. Burada yer alan kişiler ilk başlarda halkını öldürmek ve bombalamak istemeyen askerlerdi. Daha sonra ise Esed’e karşı olanların sembol ismi haline geldi Özgür Suriye ismi. Ancak Suriye’de direniş yaygınlaşınca bir çok farklı grup ortaya çıktı ve bunların yaptığı bütün operasyonlarda Özgür Suriye Adına yazıldı. Ancak şimdi her grup kendisi yaptığı operasyonlarla öne çıkıyor. Şuan Suriye içerisinde sahada çarpışan üç büyük grup görüyoruz.
Peki Suriye’de kimler direniş gösteriyor, öncelikle bunlara bakarsak. Öncelikle Suriye’de çarpışan “Cihadi-Direnişçi grupları” ele alırsak:
“İslami Özgür Şam Hareketi”
1-Suriye İslami Cephesi’nden Ahraru’ş Şam Tugayları, El Fecru’l İslamiyye Hareketi, Et Taliatu’l İslamiyye Cemaati ve El İmanu’l Mukatile Tugayları yakın zamanda birleşerek ‘Ahraru’ş Şam El İslamiyye Hareketi adı altında tamamen yeni bir birliktelik kurdular. Bu grupların kendi alt grupları da vardı. Federasyondan Konfederasyon yapısına geçtiklerini söylersek herhalde mesele daha iyi anlatılmış olur.
Türkçe “İslami Özgür Şam Hareketi” olarak adlandıracağımız bu şemsiye grubun yaklaşık olarak 20 bine yakın silahlı mücahidi bulunuyor. Bu grubun askeri kanaat sorunlusu olarak Ebu Talha öne çıkarken, Dış ilişkiler sorumlusu olarak Muhammed Mustafa Absi ve Şeriat Mahkemeleri Başkan Yardımcısı olarak da Ebu Salim ön plana çıkıyor. Bu grup Hatay Cilvegözü sınır kapısını da elinde tutan grup. Patlamanın olduğu gün benim de Suriye’de bulunma sebebim bu gruplarla yaptığım röportajlardı. İnşallah pazartesi gününden itibaren bu röportajları Timetürk internet sitemizden okuyabilirsiniz.
Suriye Özgürlük Cephesi
2-Suriye direnişinde aktif olarak yer alan bir diğer grupta Suriye Özgürlük Cephesi’dir ki bunun da 13 ila 15 bin arasında silahlı mücahidi var.Faruk Tugayları, Şam Kartalları,Hak Tugayları gibi grupların oluşturduğu bu grupların içerisinde mantığı birbirine yakın grupların bir birlikteliğini görüyorsunuz. Bu grubun gerek Nusret Cephesinden gerekse de İslami Özgür Şam Hareketi’nden amaç olarak bir farkı yok. Hepsi de Suriye’nin özgürlüğü için mücadele ederken, mantığı yakın olanlar bir birliktelik oluşturuyor.Herkesin kendi hedefleri var, gruplar asla birbirleriyle savaşmıyor. Çoğu yerde beraber hareket ediyorlar.
Nusret Cephesi
3-Nusret Cephesi: Nusret Cephesi kadrolarının birçoğu Ebu Musab el Zerkavi’nin cihat ağından geliyor. 2000’lerde kurulan bu ağ 2002’de Bağdat’a Zerkavi’nin Afganistan’dan İran yoluyla gelişinden sonra sağlamlaştı. 2000 yılında Zerkavi ile birlikte Herat’ta bulunan Suriyeliler, Suriye ve Lübnan’da şubeler açmak için gönderilirken Zerkavi Irak’tan grubu kontrol ediyordu. Bu cihatçılar Suriye’de potansiyel savaşçıları Irak’a göndermek için misafir evleri kurdular ve altyapı geliştirdiler. Nusret stratejistleri çok sayıda isyan ve silahlı mücadele stratejisine hâkimlerdir ve en çok gerilla savaşı, asimetrik savaş ve düşmanı uzun bir savaşa çekerek yıpratma taktiklerinden etkilendiler. Grubun stratejisi 4 farklı etki ile şekillenmiştir: Dini söylemlerin yorumlanması, Irak’tan alınan dersler, Arap Baharı fikirleri ve uluslararası camia ile olan karmaşık ilişkiler.
Tevhid Grubu
4- Tevhid Grubu: Suriye’deki en etkili direniş gruplarının başında geliyor. Sayıları 6ile on bin arasında olduğu ifade ediliyor. Bu grubun içerisinde Suriye’de yaşayan Kürt grupları da bulunuyor. Grup kırsal alanda ve özellikle Dera ve Halep taraflarında oldukça etkin.
Özgür Suriye Ordusu
5-Özgür Suriye Ordusu: Bu ordu Suriye’de direnişin ilk başlarından itibaren halka karşı savaşmak istemeyen askerlerin oluşturduğu bir yapı. Bu yapı ilk başlarda genel birlikteliği temsil ediyorken şimdi bütün grupların kendi oluşumlarını oluşturması ile beraber Esed’in ordusundan ayrılmış olan askerlerin elinde kaldı. Sayıları net olarak ifade edilmese de 3 bin ile 7 bin arasında değişen bir varlıkları söz konusu. Suriye’deki direnişte kamuoyunca en çok tanınan grubun başında geliyor
Köy ve Kasabalardaki Gruplar
6-Köy ve kasabalardaki küçük gruplar: Bunlar daha çok bir yapıya bağlı olmadan kendi köy ve kasabalarını savunmak için kurulmuş olan yapılardır. Bu yapıların sayısının netliği olmasa da sayılarının 2 bin ile 3 arasında olduğu ifade ediliyor. Bazen yurt dışından gelen irili ufaklı gruplarda herhangi bir köy yada kasaba da kontrolü sağlayabiliyorlar.
PYD Alternatifi Gruplar
7-PYD’ye alternatif olarak oluşturulan yapılar: Kürt Kartalları Tugayı, Özgürlük Yoldaşları Tugayı,Meş’al Temo Tugayları gibi yapılarda Kürt bölgelerinde aktif olan diğer direniş gruplarının başında geliyor. Bunların sayısının 700 ile 3000 rakamları arasında değiştiği ifade ediliyor.
Türkmen Tugayları
8-Türkmen Tugayları: Suriye'de Türkmenlerin bir çok direniş grupları olsa da özellikle Fatih Sultan Mehmet ve Sultan Abdülhami,Nurettin Zengi ve Selim Taburları öne çıkıyor…Türkmenler Suriye'de Esad rejimine karşı savaşırken bir kısmı da PYD’ye karşı bulundukları bölgelerde çatışmadan asayişi sağlıyor. Türkmen savaşçıların sayısı ile ilgili sağlıklı rakamlar ortaya konmasa da 5 ile 9 bin arası bir rakamdan söz ediliyor
Muhacirler
9-Muhacirler Grubu: Suriye dışından gelen yabancıların oluşturduğu bir birliktelik. Hareketin mensuplarının Çeçenler başta olmak üzere, çeşitli Kafkas halkları, Özbek, Tatar gibi Türk unsurlar ve diğer yabancı direnişçilerden oluştuğu ifade ediliyor. Yakın zamanda Suriye'de kurulan Necmettin Erbakan Tugayları hem muhacir unsurları hem de Suriyelileri kapsıyordu
Suriye’de sayıları 70 bin ile 100 bin arasında değişen direniş gruplarları iş birliği yapmaktan çekinmedikleri gibi, sınırlı sayıda olan cephaneliklerini de hedefe göre ortak hale getirebiliyorlar.
Bütün bu grupların ortak özelliği öncelikle hem dini davette bulunuyorlar, hem de var olan boşluğu doldurmaya çalışıyorlar. Bu bakımdan tebliğ ve dava dışında, insani yardım yapmak, ekmek, gaz ve battaniye dağıtmak, ihtiyaç sahiplerinin istismarını engellemek için sebze fiyatlarını denetlemek,yurt dışından gelen yardımalrı koordine etmek gibi görevlerde de bulunuyorlar. Idlib’den Deraa’ya, Halep’ten Deyr-i Zur’a kadar bir çok bölgede aktifler. Bu gruplar birçok stratejik savaşta işbirliği yapmaktadır. İdlip Hapishanesi Baskını ve Taftanaz Havaalanı’nın ele geçirilmesi ve Halep’teki Halep'te bulunan El-Cerrah Askeri Hava Üssü operasyonu bu iş birlikteliğinin en somut göstergesi
Aşağıdaki harita tam doğru olmasa da bize bir ipucu verebilir:
PYD neler yapıyor, diğer Kürt grupları ve Suriye Direniş grupları ile ilişkisini başka bir yazıda ele almaya çalışacağım
