İsrail savaş uçaklarının hiçbir sorunla karşılaşmadan Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın sarayına 6.5 kilometre uzaklıktaki askeri tesisi vurması, Suriye'nin hava savunma sisteminin ne kadar güçlü olduğu sorusunu bir kez daha gündeme getirdi. ABD kaynaklı raporlara göre, "Suriye hava savunma sisteminde güçlü" tezi bir masaldan ibaret. Suriye ordusu konusunda uzman bir gazeteci de, Suriye'nin hava savunma sistemini "zehirli çöp" olarak nitelendiriyor.
ABD merkezli Savaş Çalışmaları Enstitüsü ile Washington'daki Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin ayrı ayrı hazırladıkları raporlarda, Esad'ın güçlü bir hava savunma sistemine sahip olduğu düşüncesinin bir masaldan ibaret olduğu ileri sürüldü.
Rusya Hava Savunma Komutanı Aleksander Leonov, kısa bir süre önce yaptığı açıklamada, Suriye hava savunma sisteminin dışarıdan yapılacak bir hava saldırısını önleyebilecek güçte olduğunu söylemişti. Leonov, "Suriye hava savunma sistemiyle oyun olmaz. Onun için kimse kolay kolay havadan saldırıyı göze alamaz" demişti.
Suriye'nin hava savunma sistemini masaya yatıran iki ABD düşünce kuruluş, Esad rejiminin hava savunma sistemindeki zayıf noktalarını 4 madde altında değerlendirdi.
- Radar: Suriye'nin radar sisteminde kullandığı ekipmanların büyük bir kısmı 10 yıldan daha eski olmasına rağmen oldukça iyi çalışıyor.
- Uçaksavar Topları: Suriye Hava Kuvvetler'nde bulunan uçaksavar topları, 14.5 ve 100 milimetre çapında Sovyet ve Rus yapımı. Uçaksavar topları, son teknolojiyle donatılmış savaş jetleri ve ani saldırılara karşı etkili değil. Geçtiğimiz Haziran ayında, Suriye hava sahasını ihlal ettiğini öne sürdüğü bir Türk keşif uçağını vurdu. ABD'li yetkililer, Türk uçağının uçaksavar toplarla vurulduğunu düşünüyor. Türk keşif uçağı, Akdeniz'de Suriye hava sahası olduğu tahmin edilen bir bölgede 4 dakika boyunca tur attı. Türk pilotunun 4 dakika bu bölgede niçin durduğu hala gizemini koruyor.
- Hava Savunma Roket ve Füzeleri: Suriye ordusu 900 adet büyük ve 4 bin adet küçük roket ve füzeye sahip. Söz konusu roketlerin hemen hemen hepsi Sovyet ya da Rusya yapımı. Suriye ordusunda çok sayıda sensörlü roket ve füze de bulunuyor. Ancak bunların etki gücü bir soru işareti olarak duruyor.
- Karadan Havaya Atılan Füzeler: Suriye ordusunda, yine Sovyet ve Rus yapımı karadan havaya atılan füzeler mevcut. Ancak Esad rejiminin elinde bu füzelerden kaç tane olduğu ise, tam olarak bilinmiyor.
Suriye'de 23 aydır devam eden çatışmalardan sonra Esad yönetimine ait uçaksavar toplar ve füzelerin bazıları muhaliflerin eline geçti. Suriyeli muhaliflerin, savaş uçakları ve helikopterlere karşı zaman zaman kendilerini bu uçaksavar toplar ve roketlerle koruduğu da biliniyor.
Amerikan New York Times gazetesinin Suriye ordusu alanında uzmanlaşmış savunma muhabiri C.J Chivers, Esad rejiminin hava savunma sistemini "zehirli çöp" olarak değerlendiriyor. Chivers'e göre, Suriye ordusundaki roket ve füzelerin büyük bir kısmı Sovyet Birliği döneminde satın alınmış ve bugün artık kullanılamaz durumda. ABD merkezli Savaş Çalışmaları Enstitüsü ile Washington'daki Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin raporlarına göre, Suriye hava savunma sisteminin modernizasyona ihtiyacı var. Suriye ordusu, söz konusu sistemi kullanabilecek eğitimli personel eksikliği de çekiyor.
İsrail, Esad rejiminin zayıflamasıyla birlikte Suriye'deki kimyasal silah ve füzelerin, Lübnan'daki Hizbullah ve İsrail karşıtı silahlı grupların eline geçmesinden endişe ediyor. Bu nedenle İsrail'in Suriye'ye yönelik hava saldırılarının devam edeceği iddia ediliyor.
İsrail, savaş uçaklarının radara yakalanmadan Suriye'nin başkenti Şam'da Beşşar Esad'ın sarayına yakın bir askeri üssü vurması dünya kamuoyunda geniş yankı buldu. ABD ve AB gibi ülkeler İsrail'in saldırısı sonrası sessizliğini korurken, Rusya ve İran tepki gösterdi.
srail, geçtiğimiz hafta, Suriye sınırına füze savunma sistemi "Demir Kubbe"yi yerleştirmişti.
