ŞOFÖRE ANLIK TESPİT
SGK, 2012'nin ilk altı ayına kadar kayıt dışı istihdamla mücadele çerçevesinde Maliye ve Emniyet'le yapılan protokoller öne çıktı. Artık herhangi bir vatandaş ticaret yapma amacıyla kendisine bir vergi kaydı açıldığında, bu anında SGK'ya bildiriliyor. Yaklaşık 600 bin emeklinin prim ödemediğine ilişkin tespit de bu şekilde yapıldı. Emniyet ile yapılan çalışmalarda da ilginç yöntemler ortaya çıktı. Örnek olarak, ticari takside çalışan herhangi bir şoför trafikte ceza yerse bu şoförün sigortalı olup olmadığı anında SGK'ya bildiriliyor.
YENİ taktikler hemen sonuç vermeye başladı. Prim gelirlerinde bu kaçaklardan dolayı ortaya çıkan kayıpların kapatıldığını görüyoruz. Bu konudaki en bariz örnek spor kulüpleri.
YILDIZA ASGARİ ÜCRET
SİGORTA Primleri Genel Müdürlüğü geçtiğimiz yıl yaz ayları başlarında denetim elemanlarıyla beraber kulüpleri incelemeye aldı. Ortaya çıkan sonuçlar oldukça şaşırtıcıydı. Çok büyük kulüplerimizde, başta teknik adamlar olmak üzere, milyon dolarlara imza atan birçok profesyonel sporcunun asgari ücretten SGK'ya bildirildiği anlaşıldı.
ANCAK bu konuda SGK yetkilileri hemen işlem yapmadı. Yeni denetim anlayışının bir parçası olarak ilk önce kulüp yetkilileri uyarıldı. Ardından ilgili branşlardaki federasyon temsilcileriyle toplantılar yapıldı. O dönemde görüşmeleri yürüten genç genel müdür ve yardımcılarından aldığımız bilgilere göre, eğer işlem yapılsaydı bu kulüpler önümüzdeki birkaç yıl boyunca öyle büyük, flaş transferler yapamayacaktı. Çünkü ortaya çıkan tablo idari para cezaları açısından korkunçtu. Uyarıyı iyi değerlendiren kulüpler sigorta açısından neredeyse temiz bir duruma geldi.
BUNLARA DİKKAT!
SGK açısından kayıt dışılığı önlemede denetimlerin de yeri büyük. Sigorta müfettişlerinin yaptığı denetimlerde artık yöntem değişti. Artık, şikayetin yanı sıra 'risk odaklı' denetimlere başlandı. Kurum bünyesinde kurulan Risk Analizi Merkezleri tarafından kayıt dışı istihdamın yoğun olduğu sektörler tespit ediliyor, denetim elemanları bu sektörlere öncelikli olarak gönderiliyor. 2013 yılında özellikle perakende sektörü, tekstil, otel ve lokantalar müfettişlerin yoğun olarak gideceği sektörler.
Mayıstan beri 3 milyonluk fark
SGK verilerine göre; futbol ve basketbol kulüplerince Kuruma 2012 Mayıs ayında bildirilen tutarla 2012 Ekim ayında bildirilen tutar arasında brüt olarak aylık futbolda 1 milyon 737 bin TL, basketbolda ise 1 milyon 152 bin TL artış sağlandı. Ay bazında bu kadar artış sağlanması prim gelirlerini SGK açısından çok ciddi boyutta arttıracak. Yıl bazında prim gelirlerinde sağlanacak artış ise futbolda 20 milyon 836 bin TL, basketbolda ise 13 milyon 828 bin TL olacak. Yani toplamda devletin kasasına fazladan 34 milyon 664 bin TL girecek.
Doktorlara da yakın markaj!
SON olarak SGK'nın yeni Risk Analiz Merkezi çalışmaları kapsamında, Türkiye genelinde faaliyette bulunan ve özel muayenehanesi olan doktorlara ait 1080 işyeri denetlendi. Doktor muayenehanelerine yapılan bu denetimlerde 150 kişinin kayıt dışı çalıştığı belirlendi. Bu kişileri çalıştıran doktorlar hakkında yaklaşık 473 bin TL idari para cezası uygulandı.
Artık %90'ı üst sınırdan...
SGK yetkililerinden aldığımız bilgilere göre, özellikle basketbol ve futbolda, mayıs ayında, sporcuların asgari ücretten bildirildiğinin ortaya çıkmasının ardından, Federasyon yetkilileriyle toplantılar yapıldı. Altı ay sonra, yani ekimdeki bildirimlerde de, kulüplerin %90'ının sporcularını üst sınırdan bildirmeye başladığı görüldü.