Avrupa'nın ilk başörtülü belediye başkanı Amra Babiç ve ilk başörtülü belediye meclis başkanı Edina Gabela'nın ardından dünyaca ünlü Harvard Üniversitesi'ndeki ilk başörtülü akademisyen de Bosna-Hersek'ten çıktı. Üniversiteye misafir öğretim görevlisi olarak kabul edilen Dr. Zilka Spahiç Şilyak, Harvard'daki ilk baş örtülü akademisyen oldu.
Toplumsal cinsiyet araştırmaları alanında çalışan Şilyak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, eğitimin Bosna-Hersek'in en büyük sermayesi ve aynı zamanda başarılı olabilmesi için tek şansı olduğunu söyledi.
ABD'nin dünyaca ünlü Harvard Üniversitesi'ne gidiş nedeninin Bosna-Hersek'teki barışın inşasını tanıtmak olduğunu ifade eden Şilyak, "Son yıllarda aralıksız olarak barış inşası üzerine çalışıyorum. Çünkü ülkemizin dünyada savaşla, zulümle, mahkeme kararlarıyla tanınan bir imajı var. Benim Harvard'a gidişimdeki en büyük motivasyonum, son 20 yıldır insan olunabileceğini göstermek ve en zor zamanlarda dahi dini ve ırkı önemsemeksizin komşusunu korumaya hazır olan Bosna-Hersek kadının bu çabasını tanıtmak oldu" diye konuştu.
"Dinde kadın çalışmaları" konulu eğitim programında uzman Leila Ahmet ve Elizabet Schussler isimli akademisyenlerle birlikte çalışan Şilyak, başta bu iki isim olmak üzere Harvard'da birlikte çalıştığı diğer akademisyenlerin de Bosna-Hersekli bir akademisyenin barış ve barış çabalarıyla ilgili ders vermesini şaşkınlıkla karşıladıklarını söyledi.
"Savaş sırasında da savaştan sonra da ülkemi tercih ettim"
Eğitimin, Bosna-Hersek'te ihraç edilebilecek en önemli marka olduğunu vurgulayan Şilyak, "Eğitim, Bosna-Hersekliler olarak sahip olduğumuz en önemli toplumsal sermayedir. Eğitim sistemimizde bazı eksiklikler olmasına rağmen, yeterli sayıda genç ve yetenekli insana sahibiz" dedi.
Bosna Savaşı sırasında Saraybosna'dan göç eden ve kısa bir süre önce Harvard'da doktorasının tamamlayan genç bir Bosna-Hersekli bayanla tanıştığını ifade eden Şilyak, bugün bu kişinin Kanada'daki Toronto Üniversitesi'nde akademisyenlik yaptığını, bunun yanı sıra Harvard Üniversitesi'nde yüksek lisanslarını yapan çok sayıda Bosna-Hersekli öğrenci ile tanıştığını anlattı.
Avrupa'daki birçok eğitim kurumunda çalışma imkanı sunulmuşken kendisinin Bosna-Hersek'te kalmayı tercih ettiğini vurgulayan Şilyak, "Ben burada kalmaya karar verdim. Hem savaşta hem de bugün. Savaşın ardından yurt dışına gidip kariyer yapma imkanım vardı, ancak benim tercihim kendi ülkemde kalıp onun için bir şeyler yapmak oldu" diye konuştu.
Hem Bosna-Hersek'te hem de dünya genelinde kadınların toplumdan yeterli ilgiyi görmeyen kullanılmamış entelektüel potansiyele sahip olduklarını söyleyen Şilyak, "Kadınlar tüm toplumda gelişme kaydedebilecek bir kapasiteye sahip. Çünkü dünya nüfusunun yüzde 52'sini kadınlar oluşturuyor. Bu nedenle kadınların da kapasitelerini toplumla paylaşmaları gerek" dedi.
-"Önemli olan kafanın içindeki, üzerindeki değil"-
Başörtüsünü 1987 yılından itibaren taşıdığını ifade eden Şilyak, dünyanın birçok yerinde bulunduğunu ancak bugüne dek hiçbir zaman başörtüsüyle ilgili bir ön yargı hissetmediğini belirtti.
Dr. Zilka Spahiç Şilyak, "Hiçbir zaman başörtüm konusunda ön yargılı bir yaklaşımla ya da engelle karşılaşmadım. Başörtüm benim için öncelikliydi. Tanıştığım insanların hepsi bu konuda oldukça anlayışlı ve saygılı oldular. Bununla birlikte, başörtülü bir kadının toplumsal problemler üzerine çalışmasına hayran kaldılar. Öğrencilerime her zaman 'önemli olan kafanın içindeki, üzerindeki değil' diyorum. Çünkü insanın kişiliğini belirleyen şey bu..." ifadelerini kullandı.
Bosna-Hersekli gençlere her fırsatta çaba harcamaları, yoğun bir şekilde çalışmalarını ancak bu yolla hedeflerine ulaşabileceklerini öğütlediğini söyleyen Şilyak, "Her zaman bir yol vardır. Bugün hiçbir makam öylece kimseye verilmiyor. Bunun için uğraşmak, çalışmak ve mücadele etmek gerek" dedi.
1968 doğumlu olan Dr. Zilka Spahiç Şilyak, 2007 yılında Sırbistan'daki Novi Sad Üniversitesi'nin Arizona Üniversitesi ile yürüttüğü ortak program kapsamında doktora eğitimini tamamladı. Geçen yıl Harvard Üniversitesi'nden misafir akademisyen daveti ve bursu alan Şilyak en az bir yıl bu üniversitede çalışacak.