Obama ve Romney arasındaki farklar
Amerikan seçimleri yapılıyor işte Obama ve Romney arasındaki farklar ve seçimin ilk sonuçları
13 Yıl Önce Güncellendi
2012-11-07 00:02:41
Bu yıl birçok eyalette erken oy verme hakkı tanınmıştı. Oy kullanması beklenen 120 milyon seçmenden 30 milyonu aşkın bir kesimin bu hakkı kullandığı ve bu alanda tarihi bir rekor kırıldığı bildiriliyor. Başkan Barack Obama da oyunu erken kullanmıştı. Bazı kamuoyu yoklamaları Demokratların erken oy verme işleminden yarar sağlayacağını ortaya koyuyor.
ABC ile Washington Post gazetesinde yer alan son bir kamuoyu yoklaması bugün Başkan Obama’yı %50 destek oranıyla, rakibi Mitt Romney’den üç puan önde gösterdi. Dünkü yoklamalarda her iki adaya verilen desteği %49 oranındaydı.
Bugünkü seçimlerde Amerika hem başkanla yardımcısını hem de Kongre üyelerini belirliyor. 11 eyalet ile iki özerk bölge de de valilik seçimleri var. Kongre’de 435 üyeli Temsilciler Meclisi’nin tamamı, 100 sandalyeli Senato’nun da üçte biri yenileniyor.
Ayrıca seçimlerde bazı eyaletler referandum yoluyla seçmenlere sosyal konularla ilgili tercihlerini soruyor. Bu konular arasında kürtaj, eşcinsel evlilikleri gibi ulusal çapta ilgi gören konular da var.
FARKLI SENERYOLAR
Amerika’nın kimin başkan olacağı konusunda neredeyse ikiye bölündüğü bu seçimlerde ilginç senaryolar da ortaya çıkıyor. Bunlardan biri başkanın halk oyuyla değil, delege oyuyla seçilebileceği yolunda.Bu senaryoya göre Başkan Barack Obama, tüm eyaletlerde halktan aldığı doğrudan oylar rakibinin gerisinde kalsa da Seçici Kurul veya Delege oyuyla başkan seçilebileceği yolunda. Hatırlayacaksınız Başkan George Bush da 2000 yılında, ilk dönemde rakibi Al Gore’dan daha az oy almasına rağmen delege oylarıyla seçilmişti.
KİLİT EYALETLER
Amerikan seçim sistemi bu ülkeye özgü bir sisteme sahip. Buna göre de son sözü delegeler belirliyor. Her eyalet Kongre’ye gönderdiği temsilci sayısına eş değerde delegeye sahip.Her eyalet Senato’ya iki üye, Temsilciler Meclisi’ne de nüfusunun büyüklüğü ölçüsünde milletvekili gönderiyor.İşte bu formülle belirlenen delegelerin toplam sayısı 538 ve Başkan seçilecek adayın bu üyelerden 270’inin oyunu alması gerekiyor. İşte bu yüzden de bu seçimlerde News Hampshire, Iowa gibi kilit eyaletler öne çıktı. Bu yüzden de Barack Obama ve Rakibi Mitt Romney dün gece yarısına kadar kampanya gezilerini bu kilit eyaletlere taşıdılar.
Seçim senaryolarında öne çıkan bir diğer alternatif ise kararsızlık boyutunun bu seçici delege noktasında da devam etmesi yani her iki adayın da 269 seçici delege oyunda kalması ihtimali. İşte böyle bir durumda da anayasaya göre, başkanı, Temsilciler Meclisi, başkan yardımcısını da Senato belirliyor.Son seçimlerde Kongre’deki siyasi tablonun değişmediği varsayılırsa bu durumda Cumhuriyetçilerin elindeki Temsilciler Meclisi’nin başkan olarak Mitt Romney’i, Demokratların elindeki Senato’nun da Joe Biden’i başkan yardımcısı olarak seçmesi mümkün. Bunlar siyasi analistlerin başabaş giden bir mücadelede ortaya çıkabilecek senaryoları, ancak adaylar daha net rakamlara ulaşırsa bütün bu alternatifler ortadan kalkabilir. Ama burada da yine bir unsur öne çıkıyor Ohio eyaleti.
OBAMA ÖNDE GÖZÜKÜYOR
Kilit öneme sahip bu eyalette Başkan Barack Obama kamuoyu yoklamalarında öndeydi. İşte bu eyalette seçmen kimliği tespit edilemeyenlere de geçici oy kullandırıldı. Seçimler bittikten sonra, yetkililer, kimlik tespiti yaparak bu oyların geçerli olup-olmadığını belirleyecek, bu da sayımların yerel saatle gece yarısını Türkiye saatiyle sabahı bulması anlamına gelebilir ve bu eyaletten alınacak sonuçlar da Amerika’nın yeni başkanını belirleyebilir.
İşte senaryolar bu kadar geniş olunca, adaylar da seçim kampanyalarını son dakikaya kadar sürdürdü. Başkan dün gece duygusal bir konuşma yaptığı Iowa’dan, seçim kampanyasının merkezi olan Chicago’ya geçti ve burada ülkenin çeşitli yerlerindeki radyolara demeçler vererek sürdürüyor kampanyasını. Romney ise hala kampanya gezilerini sürdürüyor. Cumhuriyetçi aday bugün iki eyalette daha seçim konuşması yapacak.
New Hampshire eyaletinin Dixville Notch ve Hart’s Location isimli iki beldede sonuçlar açıklandı. Dixville’da her iki aday beşer oy aldı. Hart’s Location’da ise Obama 23, Romney 9 oy aldı.
OBAMA
ROMNEY
Ekonomi
Ekonomiyi resesyondan çıkarmak amacıyla hazırlanan ve vergi kesintisi, altyapı, eğitim, enerji araştırmaları ve sağlığa 768 milyar dolar yatırım öngören bir canlandırma paketini imzaladı. ABD otomotiv sektörünün kurtarılması planlarını destekledi; Kolombiya, Panama ve Güney Kore'yle ticaret anlaşmaları imzaladı.
Vergi kesintileri öneriyor, Obama'nın 2010'da imzaladığı sağlık reformu yasası ile Wall Street/bankacılık sektörü düzenlemelerini iptal edeceğini söylüyor. Büyümeyi engellediğini söylediği başka yasaları da iptal etme niyetinde. Otomotiv sektörünün kurtarılmasına karşı çıktı; federal harcamaların ciddi oranda azaltılmasından yana. Ancak hangi programlarda kesintiye gideceği konusunda ayrıntıya girmiyor.
Vergiler
Amerikalıların büyük bölümünü etkileyen vergi kesintilerine gitti. Bush döneminde kabul edilen ve yıllık geliri 250 bin doların üzerindeki ailelere yapılan vergi indirimini geri alacağını, milyonerlerin ödedikleri vergiyi artıracağını söylüyor.
Bush dönemi vergi kesintilerini kalıcı hale getireceğini, bireylerin gelir vergisini düşüreceğini, yatırımlardan edinilen gelirlere uygulanan vergilerin ve arazi vergisinin
kaldırılacağını, kurumlar vergisi oranının düşürüleceğini söylüyor. Bağımsız bir kuruluş olan Vergi Politikası Merkezi'ne göre bu politikalardan en çok yüksek gelirliler yararlanacak. Romney vergi gelirlerindeki açığı, vergi yasalarındaki bazı boşlukları kapatarak telafi edeceğini vurguluyor.
İran
İran'ın nükleer silah geliştirmesini engelleme konusunda kararlı olduğunu, ancak ABD ya da İsrail'in İran'ın nükleer tesislerini kısa erimde vurmasına karşı olduğunu söylüyor. Diplomatik çözümden yana olduğunu vurguluyor fakat bu olanağın "giderek daraldığı" ve "bütün seçeneklerin masada olduğu" uyarısında bulunuyor. İran'ın merkez bankası, petrol gelirleri ve mali sistemine karşı yeni yaptırımlar imzaladı.
İran'ın nükleer silah sahibi olmasının kabul edilemez olduğunu ve askeri müdahalenin "seçenek olmaya devam ettiğini" söylüyor. Akdeniz'de ve Basra Körfezi'nde devriye gezmek için Amerikan donanmasından gemiler gönderilmesi ve İran'a daha sert yaptırımlar uygulanması gerektiğini vurguluyor. İranlı muhalif gruplara açıktan destek vereceğini söylüyor. Uzmanlar Romney iktidarında İran'a askeri tehdidin artacağı görüşünde.
Ulusal güvenlik ve savaş
Usame Bin Ladin de dahil olmak üzere El Kaide liderlerinin çoğu öldürüldü. ABD askerleri Irak'tan çekildi. Önümüzdeki 10 yılda savunma harcamalarının 487 milyon dolar azaltılması konusunda Kongre'deki Cumhuriyetçilerle anlaştı.
Askeri teçhizat için büyük harcama yapacak; füze savunma sistemine yatırım yapacak; bu amaçla Pentagon bütçesine 100 milyar dolar civarında ek kaynak aktaracak; sivil savunma bürokrasisi ise küçültülecek.
Afganistan
Başlangıçta Afganistan'daki asker sayısını artırdı. Şimdi Amerikan askerlerini ülkeden çekiyor ve savaş misyonunun 2014'ün sonunda biteceğini söylüyor.
2014 yılı sonuna kadar Afgan güvenlik güçlerine başarılı bir görev teslimi hedefini benimsiyor fakat askerleri çekme planını gözden geçireceğini ve "komutanların bölgedeki dair değerlendirmelerine" bakarak karar vereceğini söylüyor.
Sağlık
Geniş kapsamlı 2010 sağlık reformu yasası herkese sağlık sigortasını hedefliyor, başka güvencesi olmayanlara kendilerini sigortalatma zorunluluğu getiriyor. Sigorta şirketinin eski hastalıkları neden göstererek sigorta başvurusunu reddetmesi engelleniyor. Yasa yoksulların sigortaya kaydını teşvik için devlet yardımı verilmesini öngörüyor.
Her ne kadar kendisinin Massachusetts valisiyken uyguladığı bir programı temel almış olsa da, Obama'nın sağlık yasasını iptal edeceğini, sağlık politikalarını belirleme işinin eyaletlere devredileceğini, doktorlara açılan davaların sınırlanacağını, sigortasız kişilerin özel şirketlerden sigorta almasını teşvik edeceğini ve bu bağlamda daha düşük maliyetli başka eyaletlerde sigortalanmanın mümkün olacağını söylüyor.
Kaçak göçmenler
Kendi yetkilerini kullanarak, Kongre'deki Cumhuriyetçilerin itirazlarına rağmen küçük yaştaki bazı kaçak göçmenlere yasal statü verdi. Sınırdışı edilen kaçak göçmen sayısında büyük artış oldu.
Obama'nın küçük yaştaki kaçak göçmenlerle ilgili uygulamalarını "geçici önlem" olarak görüyor ve eleştiriyor fakat bu uygulamanın iptaline dair bir şey söylemiyor. Kaçak göçmenlerin hayatının zorlaştırılarak "kendilerini sınırdışı etmelerinin" sağlanması gerektiği görüşünde.
Kürtaj
Kürtaj hakkını destekliyor. Bu hakları destekler görünen iki Yüksek Mahkeme yargıcını göreve atadı.
"Benim başkanlığım yaşamı destekleyen bir başkanlık olacak" diyor. 2002'de Massachusetts valiliği için kampanya yürütürken kürtaj hakkını desteklemişti. Kürtajı yasal kılan ve bu konuda eyaletlere yetki veren yasanın kaldırılmasını destekliyor.
Enerji
Rüzgar türbinleri ve gelişkin otomobil aküleri gibi temiz enerji kaynaklarına yatırımı destekliyor. Otomobil yakıt verimliliği ve emisyon standartlarını yükseltti. Kanada'dan Meksika Körfezi'ne uzanması planlanan Keystone petrol boru hattının yapımını, çevre üzerindeki etkisini belirleyecek zaman olmadığı gerekçesiyle engelledi.
Kömürle çalışan enerji santrallerini, petrol arama çalışmalarını ve nükleer santral inşaatlarını engelleyen yasaların gevşetileceğini, Atlantik ve Pasifik'teki dış kıta sahanlığında petrol sondajının teşvik edileceğini, Keystone boru hattının inşası için yasaların gevşetileceğini söylüyor.
SON VİDEO HABER
Haber Ara