Cumhurbaşkanı François Hollande’ın Eğitim Bakanı Vincent Pellion’un da değiştirmediği yeni düzenlemeye göre, bu sene okutulacak tarih-coğrafya kitapları yenilendi.
Kitaplardan Fransız generaller Foch ve Joffre çıkartılırken, Ermeni soykırımı, Cezayir’in bağımsızlığı ve 2. Dünya Savaşı sırasında Fransızlar tarafından esir alınan Alman muhalif ressam Otto Dix’e geniş yer verildi.
Yeni kitaplar, çeşitli yayınevleri tarafından farklı versiyonlar halinde basıldı.
HATIER YAYINLARI: AVRUPA’DA 20. YÜZYILIN İLK SOYKIRIMI
Kitapların Hatier yayınevinden çıkan versiyornunda, iki sayfada yer alan ‘Ermeni Soykırımı’ ünitesi, Kronoloji, Hükümetin telgrafı, Soykırım haritası, Tehcir konvoyu, Foto: Türk polisi ölen Ermenileri gömerken ve Tahmini Sayılarla Soykırım isimli başlıklar altında işleniyor.
Ünite girişinde, Amaç: “Ermeni soykırımını tanımlama ve açıklama” olarak belirtilirken, konu “Hristiyan inancına sahip çok sayıda Ermeni, Küçük Asya’da, Osmanlı İmparatorluğu’nun kuzeydoğusunda yaşıyordu. 1915 yılında, Türk Hükümeti, Ermenileri Rus ordusuna yardım ettikleri gerekçesiyle yok etme kararı aldı. Bu hükümet aynı zamanda 20. yüzyılın Avrupa’daki ilk soykırımını gerçekleştirdi” girişi ile sunuluyor.
Sayfalarda, Talat Paşa’nın sözkonusu tehcir emrini verdiği ileri sürülen telgraf, tehcir sonunda hayatta kalan Nvart Mahokyan’ın tanıklığı, ölen Ermenilerin defnedilişini gösteren bir fotoğraf ve tehcirin nasıl gerçekleştiğini gösteren bir harita bulunuyor.
Soykırım konusuna, kitabın son bölümünde yer alan ve ortaokul bitirme sınavlarına (Brevet) örnek sorular içeren tekrar bölümünde ise, “Ermeni soykırımının yer, tarih ve sorumlularını anlatın” diye bir kez daha değiniliyor.
HACHETTE YAYINLARI
Hachette Yayınevi tarafından basılan tarih kitaplarında ise 56 ve 57’nci sayfalardaki ders konusuna, “Osmanlı İmparatorluğu, hem Asya’da hem de Avrupa’da toprakları bulunan, Türk, Ermeni, Arap, Kürt ve Yunan halkı gibi pek çok farklı halkın yaşadığı dev bir devlettir. Osmanlı Hükümeti, 20. yüzyılın başında, Osmanlı’nın kültürel farklılıklarını kabul etmeyen milliyetçi Türkler tarafından yönetiliyordu. Birinci Dünya Savaşı boyunca, sistematik olarak Ermenilerin tehcir edilmesi politikası izlediler” şeklindeki giriş paragrafıyla başlanmış.
Hachette’ten çıkan ders kitabında, “soykırım” ile ilgili ünitenin planlanışı şöyle:
A) Soykırımın kaynağı ve uygulanması:
1. Savaşın önemi
2. Bir tarihçinin analizi
B) Ermeni Soykırımının biçimleri (harita eşliğinde)
3. Tehcir haritası (Rus saldırıları, toplama kampları, tehcir yolu, katliam alanları)
4. Foto: Türkler, Harput kökenli Ermenileri tehcir ederken
5. Terörün hakimiyeti (Halep’in Amerika Konsolosu’nun raporu)
6. Soykırımın insani bilançosu
KİTAPTAN BÖLÜMLER
KURBANLAR
1.200 bin Ermeni öldü, bunların;
- 600 bini kendi topraklarında öldü
- 600 bini’i ise tehcir sırasında yaşamını yitirdi.
KURTULANLAR:
- 200 bin Ermeni Kafkaslara sığındı
- 150 bini İstanbul, İzmir, Filistin ve Lübnan’a gitti.
- 10 bin kurban ya da öksüz ermeni çocuğu Türk yetimhanelerinde büyüdü.
- 150 bin kişi başkaları tarafından kurtarıldı, saklandı ya da kamplardan sağ çıkmayı başardı.
Sorular:
- Soykırımın kaynağı: Osmanlı imparatorluğu 1915’te hangi ülkeye karşı savaş halindeydi. Ermenileri neyle suçladılar? Osmanlı hükümeti Ermenilere karşı ne tür önlemler aldı?
- Soykırımın biçimi: Katliam hangi bölgelerde yoğunlaştı? Ermeniler nerelere tehcir edildiler?
- Hangi elemanlar tehcirin aşırı şiddetini belgeliyor? Hangi belgeler Ermeni halkının soykırım kurbanı olduğunu belgeliyor?
TÜRK AİLELERE SORUN OLABİLİR
Yeni düzenleme Fransa’da zaten gergin olan ‘soykırım tartışmasını’ daha da alevlendirme potansiyeli taşıyor.
Fransa’da yaşayan 500 bin Türk ailenin okula giden çocukları için sorun yaratabilecek nitelikte olan düzenleme daha okul kitaplarına girmeden tartışma yaratmıştı.
2009 yılı Kasım ayında Strasbourg yakınlarındaki bir ortaokulda ‘Ermeni soykırımı oldu’ başlıklı bir ödev hazırlanması istenen Türk genci Mustafa Doğan, ‘soykırım’ terimini kabul etmediği için okuldan atılma noktasına gelmiş, kamuoyu tepkisi nedeniyle okul yönetimi geri adım atmıştı.
Yeni uygulama ile buna benzer pek çok olayın yaşanmasından endişe ediliyor.
Fransızların Cezayir ikiyüzlülüğü
Kitapta 1915 olayları doğrudan “soykırım” olarak tanımlanırken, Fransa’nın sömürgesinden savaşarak çıkan Cezayir’de yaşananlar, “Cezayir’in sömürgecilikten çıkışı ve gelişimi” başlığıyla yer aldı. Fransız ordusunun 1945 Setif ve Guelma katliamlarını “bastırma” diye tanımlayan tarih kitabında bu olaylardan sonra başlayan bağımsızlık savaşına karşı Fransız ordusunun yaptıkları ise “katliam” olarak bile değerlendirilmiyor. Kitapta, Fransız ordusu ve devletinin sorumluluğu tanımlanmazken, yalnızca Ugo İannucci adlı bir Fransız askerinin tanıklığına yer veriliyor. Fransız asker, “Yöneticiler, Cezayir Savaşını ‘kamu düzenini sağlama operasyonu’ olarak tanımlıyor. Oysa Fransız ordusu, Cezayir’de ülkemin değerlerine aykırı ve utanç veren eylemler gerçekleştirdi. Karşıtlarımızın barbar yöntemi, Fransız ordusunun, insan hakları değerlerini yok saymasını, bir halkı tehcir etmesini, kolay yöntemlerle öldürmesini, tecavüz ve işkencelerini haklı kılmaz” diyor.(Hürriyet)
