Tüketici kanunu baştan aşağı değişiyor
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, tüketicinin korunması hakkındaki kanunun hemen hemen bütün maddelerinde önemli değişikliklere gitti.
Hazırlanan tasarıda, kredi kartı üyelik ücretinden, konut alımındaki cayma hakkına, elektrik ve internette aboneliğe son vermekten, paket turlarda alınacak tazminata kadar çok önemli değişiklikler getiriliyor.
İŞTE HERKESİ İLGİLENDİREN O KARARLAR
KAPSAM TÜKETİCİLER LEHİNE GENİŞLETİLİYOR
Eser, taşımacılık, simsarlık vb. sözleşmeleri ile ilgili uyuşmazlıklarda da tüketici sorunları hakem heyetlerine başvurulabilecek.
KREDİ KARTI ÜYELİK ÜCRETİ, HESAP İŞLETİM ÜCRETİ VB. ÜCRETLER KALDIRILIYOR
Bankacılık sözleşmelerinde, hiçbir suretle tüketicilerden kredi kartı üyelik ücreti, hesap işletim ücreti, dosya ücreti, ipotek fek ücreti vb. isimler altında herhangi bir bedel alınamayacağı hüküm altına alınıyor.
TAKSİTLİ SATIŞLAR, ÖN ÖDEMELİ KONUT SATIŞLARI VE TÜKETİCİ KREDİLERİNE CAYMA HAKKI GELİYOR
Özellikle risk oranı yüksek olan işyeri dışında yapılan sözleşme, mesafeli sözleşme ya da devre tatil sözleşmelerinde cayma hakkı süreleri uzatılıyor. Örneğin devre tatillerdeki 10 günlük cayma hakkı süresi 14 güne, kapıdan satışlar ve mesafeli satışlardaki 7 günlük cayma hakkı süreleri de 14 güne çıkarılarak tüketicilere daha ileri düzeyde koruma sağlanıyor. Diğer taraftan mevcut düzenlemede cayma hakkının olmadığı ön ödemeli konut satışları ve tüketici kredilerinde de tüketicilere 14 gün, taksitli satışlarda ise 7 günlük sebepsiz cayma hakkı getiriliyor.
SÖZLEŞMELER BAKANLIK TARAFINDAN DENETLENECEK
Bankacılık alanındaki sözleşmeler, abonelik sözleşmeleri vb. çok geniş kitleleri ilgilendiren sözleşmelerde tüketici aleyhine hükümler yer alması durumunda bu sözleşmeler Bakanlık tarafından denetlenecek ve tüketicinin mağdur olması engellenecek.
SÖZLEŞMELER BAKANLIK TARAFINDAN DENETLENECEK
Bankacılık alanındaki sözleşmeler, abonelik sözleşmeleri vb. çok geniş kitleleri ilgilendiren sözleşmelerde tüketici aleyhine hükümler yer alması durumunda bu sözleşmeler Bakanlık tarafından denetlenecek ve tüketicinin mağdur olması engellenecek.
HATALI ÜRÜNDEN KAYNAKLI ZARARDAN İMALATÇI SORUMLU
Hatalı bir ürünün, bir kişinin ölümüne veya yaralanmasına veya kullanımdaki bir başka malın zarar görmesine neden olması halinde, bu ürünün imalatçısı doğan zarardan kusuru aranmaksızın sorumlu tutulacak.
AYIPLI MAL VE HİZMETTE HAKLAR TÜKETİCİ LEHİNE GENİŞLİYOR
30 gün içinde ayıbın müteşebbise bildirilmesi yükümlülüğü kalkarken, malın teslimi ya da hizmetin verilmesinden itibaren 6 ay içinde ortaya çıkan ayıpların teslim anında var olduğu kabul edilecek. Bir ürünün ayıplı çıkması durumunda tüketicinin ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi haklarından birini seçmesi halinde, müteşebbis, tüketicinin seçmiş olduğu bu hakkı 30 gün içerisinde yerine getirmekle yükümlü olacak
BANKACILIK SÖZLEŞMELERİNDE KORUYUCU YENİ DÜZENLEMELER GETİRİLİYOR
Kredi sözleşmesi imzalamadan en az 1 gün önce, banka, sözleşme şartları hakkında tüketiciyi yazılı olarak bilgilendirmek zorunda olacak. Tüketici 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin kredi sözleşmesinden cayma hakkına sahip olacak. Kredi verilmesi sigorta yaptırılması şartına bağlanamayacak. Konut ve otomobil gibi tüketici kredileri için hesap açılması halinde bu hesaptan herhangi bir ücret ya da masraf talep edilemeyecek.
KONUTTA MAKET ÜZERİNDEN SATIŞA SIKI TEDBİR GELİYOR
Tüketici, ödemelerini banka üzerinden ve tarafların rızasıyla yapacak, dolayısıyla konutu inşa etmeyen firmalar tüketiciden ödeme alamayacaktır. Konut veya tatil amaçlı taşınmaz satışları resmi şekilde olmadıkça geçerli olmayacak. Taşınmazlara ilişkin teslim süresi 30 aydan 36 aya çıkarılacak. Ön ödemeli konut satışlarında 14 günlük sebepsiz cayma hakkı getirilecek. Konut veya tatil amaçlı taşınmazların tüketiciye teslim tarihine kadar tüketiciye sözleşmeden dönme hakkı getirilecek. Kampanyalı Satış İzin Belgesi kaldırılarak konut satışlarının devlet garantisinde olduğu yönündeki yanlış izlenimin önüne geçilecek.
KAPIDAN SATIŞLARA KARŞI YENİ TEDBİRLER
“Kapıdan satışlar” ismi “iş yeri dışında yapılan satışlar” şeklinde değiştirilecek. İş yeri dışında yapılan satışlarda 7 günlük cayma hakkı süresi 14 güne çıkarılmaktadır. İş yeri dışında yapılan satış sözleşmesinin tarihi tüketicinin kendi el yazısıyla attırılacak ve sözleşmenin bir örneği tüketiciye verilecek.
İNTERNET VE TELEFON ÜZERİNDEN SATIŞLARA YENİ ÖNLEMLER
Mesafeli satışlarda mal ya da hizmetin teslimi 30 günü aşamayacak. Mesafeli satışlardaki 7 günlük cayma hakkı süresi 14 güne çıkarılacak. Bankacılık, sigortacılık ve bireysel emeklilik gibi finansal hizmetlerin mesafeli satışına ilişkin yönerge ilk defa iç hukuka aktarılarak tüketicilere yeni haklar getiriliyor.
DEVRE TATİL İÇİN YENİ DÜZENLEMELER
Devre tatil ve uzun süreli tatillerde sözleşme kurulmadan önce ön bilgilendirme yükümlülüğü getiriliyor. Müteşebbis, tüketicinin, sözleşmeleri imzalamasını, sözleşme tarihini tüketicinin kendi el yazısıyla yazmasını sağlamak ve kurulan sözleşmelerin bir nüshasını tüketiciye vermekle yükümlü tutulacak. Devre tatillerde cayma hakkı süresi 10 günden 14 güne çıkarılacak.
PAKET TURLAR YENİDEN DÜZENLENECEK
Paket turda yaptırımlar artırılacak. Paket tur sözleşmesi kurulmadan önce ön bilgilendirme yükümlülüğü getirilecek. Tüketicilere paket tur sözleşmeden dönme hakkı getirilecek. Paket turu düzenleyen, sözleşme şartlarının gereği gibi yerine getirmezse tüketicinin uğradığı her türlü zarardan sorumlu olacak.
ELEKTRİK, SU, DOĞALGAZ, İNTERNET, TELEFON İÇİN YENİ DÜZENLEMELER
Hizmet sağlayıcı tüketicinin aboneliğe son verme isteğini, yönetmelikte belirlenecek süreler içinde yerine getirmek zorunda olacak aksi halde tüketici bundan sorumlu olmayacak.
PROMOSYONLARA SINIRLAMA
Herhangi bir süreli yayınla birlikte verilen promosyon uygulamalarında; Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek süreli yayıncılık amaçlarına uygun kültürel mal veya hizmetler dışında başka bir mal veya hizmet promosyon olarak verilemeyecek.
GERÇEĞİ YANSITMAYAN İNDİRİMLİ SATIŞLARA SINIRLAMA
İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimli satış fiyatı, indirimden önceki fiyatı ve indirim oranı, tarife ve fiyat listeleri ile etiketlerinde gösterilmesi zorunlu olacak. İndirimden önceki fiyatın geçerliliğinin ispatı müteşebbise ait olacak.
KULLANIM BİLGİSİ TÜRKÇE OLACAK
Örnek olarak 'emniyet kemerinizi takınız' gibi güvenlikle ilgili bilgilendirmenin yabancı dilde yapılması tüketicilerin can ve mal güvenliğini tehdit ediyor. Bu sakıncaların giderilmesi için tanıtım ve kullanıma ilişkin hususların, malın üzerinde de yer alması halinde, yazılı ve sesli ifadelerin Türkçe olması zorunluluğu getirilecek.
GARANTİ BELGESİYLE İLGİLİ ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER
“Garanti belgesi” ismi “Tüketici Hakları Belgesi” olarak değiştirilecek. Garanti uygulaması değiştirilerek tüketicilerin seçimlik haklarının önündeki engeller kaldırılacak. Bozulan ürünlerde tek seçenek servislere yönlendirilmek olmayacak.
Tamir edilemeyen ürüne rayiç bedelden ödeme getirilecek. Malın Bakanlıkça belirlenen kullanım ömrü süresi içerisinde arızalanması durumunda şayet o mal tamir edilemez ise tüketicinin malın rayiç bedelini imalatçı ve ithalatçıdan talep edebilecek.
RADYO VE TV'LERE UYARI PROGRAMI ZORUNLULUĞU
Yeni getirilen düzenlemeyle radyo ve televizyonlarda yapılan eğitimlerin çoğunluğun izleyebileceği 7-23 saatleri arasında yayınlanması ve bu programların süresinin aylık en az 10 dakika olması zorunluluğunun getirilecek.
ÖZEL ÖDÜLLER REKLAMLARDA KULLANILAMAYACAK
Bakanlık dışındaki kurumlar tarafından verilen tüketici ödüllerinin reklamlarda kullanılması yasaklanıyor.
HEMEN SİPARİŞ VERİN UYGUN FİYATA ALIN YASAKLANIYOR
Örnek olarak, televizyonlarda çok kısıtlı süreler dahilinde tüketicilerin sipariş vermesi halinde uygun fiyatlarla ürünleri temin edebileceğine ilişkin tanıtımlar haksız ticari uygulama olarak kabul edilecek ve gerekli yaptırımlar uygulanacak.
REKLAM KURULU YENİDEN YAPILANDIRILACAK
Kurul hem ticari reklamları hem de haksız ticari uygulamaları denetleyecek. Reklam Kurulun üye sayısı 29’dan 11’e düşürülecek. Kurul Başkanı tedbiren durdurmaya yetkili olacak. Sektörel alanlarda özel ihtisas komisyonları kurulacak.
HAKEM HEYETLERİ YENİDEN YAPILANDIRILIYOR
İhtiyaca göre hakem heyeti kurulacak. Tüketici sorunları hakem heyetlerine yalnızca tüketiciler başvurabilecek. Hakem heyeti kararlarına karşı mahkemeye itiraz edilmesi durumunda tüketici vekalet ücreti ödemeyecek.
TÜKETİCİ MAHKEMELERİNDE DAVA AÇMANIN ÖNÜNDEKİ ENGELLER KALDIRILACAK
Tüketicilerin Mahkemeye başvurmaları esnasında peşin olarak alınan mahkeme masraflarının (tebligat, tanık, bilirkişi vb.) Mahkeme kararı ile birlikte alınmasını sağlayan bir düzenlemeye yer verilecektir.
hürriyet
