İhracatçı, katılım bankalarından finansman desteği istedi

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, sektör olarak Eximbank kredilerini önemli gördüklerini belirterek, "Bu konuda katılım bankalarından destek talep ediyoruz. Teminat mektubu ve havale bağlamında da katılım bankalarından daha fazla gayret bekliyoruz. Havale için komisyon miktarının uygun olması ihracatçıyı olumlu etkileyecektir." dedi.

TİM, ihracatçıların kredi sorunlarını ele almak için Katılım Bankaları Birliği ve Eximbank yöneticilerini ağırladı. Bu minvalde yapılan yuvarlak masa toplantısına TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, Katılım Bankaları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ufuk Uyan, Yönetim Kurulu üyeleri Abdullah Çelik, Derya Gürerk ile Fahrettin Yahşi'nin yanı sıra Eximbank Genel Müdürü Hayrettin Kaplan ve yardımcıları katıldı.

Toplantıda yatırım ve ihracatın önemine değinen Mehmet Büyükekşi, "Finansman maliyetleri sorununu aşmadan ihracatçı firmaları yatırıma yönlendirmek güç. Onun için üretim ve yatırımda finansman maliyetini indirmeliyiz. 2023 için belirlenen 500 milyar dolar ihracat hedefi adına firmalar büyümeli, bunun için de finansman imkânları sunulmalı. Türkiye'de yatırımlar böyle artar, yeni istihdamlar böyle oluşur. " ifadelerini kullandı.

Yeni teşvik paketinin yakın dönemde devreye girdiğini hatırlatan Büyükekşi, şunları kaydetti:

"TİM olarak firmaların paketten yararlanmaları için önemli rol oynuyoruz. Bu çerçevede bayramın ardından Van, Mardin, Adıyaman ve Diyarbakır'a gideceğiz. Ama yatırım için finansman da gerekiyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu'yu içeren 6. bölgenin yanı sıra her yerde yatırımların canlanması için katılım bankalarından yararlanmayı umuyoruz. Katılım bankaları artık büyümede kaldıraç olan ihracata destek vermeli. Her bir kesim Türkiye'yi dünyanın ilk 10 ekonomisinden biri yapmak için çaba harcamalı.

Eximbank kredileri ihracatçılar için gayet önemli. Bu konuda katılım bankalarından ihracatçının ardında durmalarını talep ediyoruz. İhracatçıların teminat mektubu ve havaleleri ile ilgili katılım bankalarından daha fazla gayret bekliyoruz. Havale için komisyon miktarının uygun olması ihracatçıların olumlu etkileyecek. İhracatçılar da, katılım bankaları da aynı gemide. Onun içindir ortak hedeflere varma, ortak faaliyetler yürütme önemli. Bu anlamda TİM üyeleri olarak faizsiz ürünler ile ilgili altyapının güçlendirilmesini teşvik ediyoruz. Faizsiz ürünlerin toplumca iyi anlaşılması adına katlım bankalarının yanındayız."

İhracatçıların ve bankaların fonlama maliyetlerinin indirilmesinde hemfikir olduğunu aktaran Büyükekşi, "ABD ve Japonya sıfır maliyetle firmalarına para kullandırıyor. Buna mukabil Türkiye'de maliyetlerden dolayı fonu veren bankalar da fonu alan ihracatçılar da acı çekiyor." yorumunu yaptı.

Katılım bankalarının aktiflerde payını yüzde 4,6'ya çıkardığını duyuran Büyükekşi, bu oranın yüzde 10-20 seviyelerine gelmesinin Türkiye adına önemli olduğunu belirtti. İhracatçıların son senelerde yeni bölgelere eğildiğini anlatan TİM Başkanı, finansman imkânlarının güçlendirilmesini, ihracata daha fazla destek sunulmasını talep etti. 2023 için konulan 500 milyar dolar hedefi için tüm kesimleri el ele, kol kola vermeye çağırdı.

"MERKEZ BANKASI TL'NİN DEĞERLENMESİNE KAYITSIZ"

Toplantıda Türk Lirası (TL)'nın aşırı değerlendiğinden yakınan Mehmet Büyükekşi, bu sebeple maliyetlerinin arttığını, rekabet güçlerinin sekteye uğradığını vurguladı. Merkez Bankası'nın bu duruma kayıtsız kaldığından şikâyet etti. İhracatçının Avrupa bunalımından ve pariteden dolayı kayıplarının arttığından dert yanan Büyükekşi, rekabeti korumak için önemli ve etkili adımlar atılmasını önerdi.

Merkez Bankası'nın 2011 eylemlerinin ihracatı olumlu etkilediğini dile getiren Büyükekşi, şöyle devam etti:

"Ancak 2012 Ocak ayından bu yana TL'nin aşırı değerlenmesi sebebi ile rekabetçilikte sorunlar başladı. Çünkü 2012'ye Merkez Bankası'nın 'Doları yeneceğiz' sloganı ile girildi. Bu sıkı para politikası TL' nin değerlenmesini tetikledi. TL, ocak ayından bu yana sepet temelinde yüzde 10 değerlendi. Buna mukabil enflasyonun maliyet artışı yerinde duruyor. Kur artışlarının yarattığı kar etkisi tamamen kayboldu. Bu ortamda ihracata dayalı büyüme hedefi devam ettiğine göre TL'nin değerlenmesine karşı proaktif olunmalı. Yani 'Doları yenelim' derken ihracat engellenmemeli. Merkez Bankası faiz koridorunu aşağı genişletmeli. Çünkü faiz koridoru rekabet ettiğimiz ülkeler arasında en büyük seviyelerde. Yine fonlama maliyetinin fazla olması bankacılık sektörünün ihracatçı ihtiyaçlarına cevap vermeyi güçleştiriyor.

Öte yandan Merkez Bankası, kredi büyümesini yüzde 14 ile sınırlandırıyor. İhracatçı bu sınırlandırmanın dışında kalmalı. 2012 ilk 6 ayda bütün veriler yerli yerine oturdu. İhracat arttı, cari açık geriledi. Beklentiler iyileşme yönünde. Fedakârlık yaparak buralara getirdiğimiz ihracatın devamlı olmasını diliyoruz. İhracatın daraldığı, ithalatın arttığı dönemi tehlikeli buluyoruz. Sonuç olarak sepet kur müşteri ve piyasa kayıplarına yol açacak. Bu sebeple Merkez Bankası'nın TL'nin aşırı değerlenmesine karşı adımlar atmasını bekliyoruz."

UYAN: DIŞ TİCARETE SUNDUĞUMUZ KAYNAĞI ARTIRABİLİRİZ

Katılım Bankaları Birliği Başkanı Ufuk Uyan ise her daim reel sektöre ve ihracatçıya destek olmayı amaçladıklarını ifade etti.

27 senedir reel sektöre finansman sunduklarına temas eden Ufuk Uyan, 2011 ve 2012 ilk 6 ayı mali tablolarına dair şu açıkmalarda bulundu:

"2011'de katılım bankalarınnı aktif büyüklüğü yüzde 4,6 olup 56,1 milyar liraya ekabül ediyor. Bu yeterli değil, ileri taşınmalı. Bizim de yüzde 10 ve yukarısı hedefimiz var. Kullandırılan fonlarda 42,4 milyar lira büyüklüğümüz var. Bu da 5,9 paya tekabül ediyor. İlk 6 ayda da aktiflerde 4,8, fonlarda 5,9 kredilerde 5,9 payımız var. Topladığımız fonların yüzde 103'ünü sunuyoruz. Bu dönemde katılım bankalarının kredileri yüzde 13 büyüdü. 43,5 milyar liralık kredi arzı yaptık. "

Uyan, bölge ülkelerine ihracatı destekleyeceklerini taahhüt ederken, "28 milyar dolara varan ihracat, buralara yönleniyor. 24 milyar dolar gibi Ortadoğu'ya ihracat var. Buralarda desteğe açığız. Katılım bankalar birliği finansman desteğini giderek artırıyor. 2012 dış ticaret finansmanı 3,4 milyar TL'ye dayandı. Daha çok kaynağımız dış ticaret finansmanına sunduk. Bunu artırabiliriz, elimizde." dedi. Uyan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Enerji ve finans maliyetleri ihracatçılar bakımından önemli. Finans maliyetlerinde katılım bankaları adına ilerlemeler var. Biz, burada merkez kaynaklarına ve Exim kaynaklarına eriştiğimiz halde maliyetleri daha makul seviyelere indirebileriz. Bu konuda Hazine'den, devletten ciddi bir şekilde sukuk ihracı bekliyoruz. Biz bununla merkez kaynaklarına erişeceğiz, paçal maliyetleri indireceğiz. Böylece reel sektöre ve ihracata daha fazla destek olabileceğiz."

Ufuk Uyan, katılım bankalarının fonlar ve sukuk bir yana hedge ve forvard ürünlerinde aşama kat ettiğini, ayrıca kur riskine karşı ihracatçıları koruduğunu savundu. Teminat mektubunda Eximbank'ın katılım bankalarına uygun finansman modeli benimsendiği halde kaynakların ihracatçılara daha fazla yansıtılacağını sözlerine ekledi.

Eximbank Genel Müdürü Hayrettin Kaplan da kurum olarak ihracatçılara kolay ve etkin hizmet verme çabalarının devam ettiğini aktardı. Kaplan, katılım Bankaları Birliği ile çalışma şekilleri ile ilgili sorunları kaldırmaya odaklandıklarını bildirdi. Kaplan, bu bankaların ihracata daha fazla katkıda bulunmaları adına gerekeni yapacaklarını da vaat etti.