Kongre, Obama'dan 'öldürme iznini' nereden aldığını soruyor

Geçtiğimiz yıl düzenlenen özel operasyon ile öldürülen Amerikan vatandaşı Avwar al-Awlaki, Awlaki'nin 16 yaşındaki oğlu Abdulrahman ile Samir Khan için Kongre, Başkan Barack Obama'dan bu kimseleri yargısız-sualsiz öldürme emrini hangi kanuna dayandırarak verdiğini açıklamasını istedi. Bazı Kongre üyeleri Beyaz Saray'a gönderdiği mektup ile Başkan'a Amerikan vatandaşlarını hiçbir yargı, hukuk süreci güdülmeden öldürme yetkisini nereden aldığı soruldu.

El-Kaide'ye üye oldukları ve terör örgütünün üst düzey yöneticilerinden olduğu ileri sürülen Amerikan vatandaşı Awlaki, Abdulrahman ile Khan geçtiğimiz sene eylül-ekim aylarında insansız hava araçları ile düzenlenen operasyon sonunda Yemen'de öldürülmüştü. Olayın üzerinden yaklaşık bir yıl geçmesine rağmen Kongre dün Başkan'a tekrar Amerikan vatandaşını öldürme hakkını kendisine kimin verdiğini sordu.

Senato'daki Adalet Komisyonu'ndaki konuşmasında Cumhuriyetçi Senatör Chuck Grassley, Başkan Obama'ya gönderdikleri mektuba dikkat çekerek, 'Bizlerin Amerikan vatandaşını öldürme yetkimiz var mı? Ve böyle bir yetkinin yasal dayanağı nedir bilmiyorum... Başkan mektubumuza cevap vermedi' diye tepki gösterdi.

Iowa Senatörü Grassley, Obama yönetiminden deniz aşırı ülkelerde Amerikan vatandaşlarını sorgusuz-sualsiz öldürme yetkisini kendilerine kimin verdiğini açıklamasını istedi. Grassley hükümetten bu tür operasyonlar hakında Kongre'ye bilgi verilmemesini de eleştirdi.

Bu arada bir başka Cumhuriyetçi senatör Kongre'ye bundan sonra hükümetin öldürmeye yönelik operasyonları ile ilgili karar gerekçelerini seçilmişlerle paylaşmasını zorunlu kılan yasa teklifi getirdi. Texas Senatörü John Cornyn, Adalet Komisyonu'na sunduğu yasa teklifinde hükümetin öldürme operasyonu kararlarının gerekçeleri ile birlikte Kongre'yi bilgilendirmesini zorunlu kılıyor. Yasa teklifi gerekçesini Senatör Cornyn, Kongre'nin yalnızca hükümetin ihtiyaçlarını gideren bir kurum değil onun bir parçası olduğunu bilinmesini istediğini söyledi. Senatör, 'Özellikle rica ediyorum, Sayın Başkan ve Adalet Bakanı lütfen Senatoya Amerikan vatandaşlarını öldürme hakkı hangi yasaya binaen yapabiliyorsunuz?' diye sordu.

Amerikan Sivil Hakları Birliği (ACLU) Obama yönetimine karşı dava açma yolunda. Bu davanın açılmasında ise Kongre'nin yazmış olduğu mektup ACLU'nun işini kolaylaştırmış görünüyor.

Obama yönetiminden Adalet Komisyonu gibi Kongre'deki başka komiteler de öldürme izni konusunda Başkan'ın hangi yasal dayanağına binaen hareket ettiği konusunda açıklama istiyor. Geçtiğimiz ay Los Angeles Times gazetesine konuşan Senato'nun İstihbarat Komisyonu başkanı Demokrat Dianne Feinstein, Kongre'nin başkanın öldürme emirlerinin hangi şartlarda verdiği, yasal çerçevesinin ne olduğu konusunda dikkatle takip ettiğini söylemişti.

Amerika'da sık sık tartışılan ve sivil can kayıplarına neden olan insansız hava araçları Obama hükümetinin etkin şekilde Afganistan ve Pakistan'da sıkça kullandığı bir yöntem. Demokrat Parti'nin içindeki koyu liberal taban Başkan Obama'dan bu operasyonları durdurmasını istiyor.