Olimpiyatlardan İngiltere'ye 13 milyar sterlin akacak
2012 Yaz Olimpiyatları Londra'nın uzun zamandan beri ev sahipliği yaptığı en büyük organizasyon olurken, oyunların ekonomiye ciddi katkıda bulunması bekleniyor.
13 Yıl Önce Güncellendi
2012-07-28 21:12:34
XXX. Olimpiyat oyunlarının resmi açılışı dün gece Kraliçe II. Elizabeth tarafından yapıldı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da töreni Kraliçe 2. Elizabeth, ABD Başkanı Barack Obama, Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande gibi liderlerle birlikte izledi. Açılış töreni için Oscar ödüllü yönetmen Danny Boyle'un hazırladığı etkinlikleri 1 milyar kişinin ekranları başında izlediği tahmin ediliyor.
17 gün sürecek olimpiyatları dünya çapında dört milyar kişinin izlemesi bekleniyor. Olimpiyatlar için 200 bin kişi çalışıyor, güvenliğin sağlanması için ise 23 bin 500 kişi görev yapıyor. Olimpiyatlarda yarışacak sporcu sayısı ise 10 bin 500.
3'üncü kez evsahipliği yapıyor
Londra 2012 Yaz Olimpiyatları şehrin uzun zamandan beri ev sahipliği yaptığı en büyük organizasyon ve oyunların ekonomiye büyük bir katkıda bulunması bekleniyor. Londra daha önce 1908 ve 1948'de de Olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yapmıştı. 2012 oyunları ile Londra, olimpiyatların üç kez düzenlendiği ilk modern şehir olacak. Şehirin oyunlara hazırlanmasının maliyeti tahminlerin çok üzerinde oldu. Sporcuları ağırlamak için, Olimpiyat tesisleri, ulaşım ve diğer altyapıyı yenilemek için dev bir bütçe ayrıldı. Başta inşaat olmak üzere birçok sektörde yüzbinlerce yeni istihdam yaratıldı. Hükümetin haziran ayında açıkladığı verilere göre, sadece Olimpiyat Stadı inşaasının maliyeti 486 milyon sterlin olurken, hazırlıkların toplam maliyeti 8.82 milyar sterline ulaştı. İlk maliyet tahmini ise 2.4 milyar sterlin civarındaydı. Başbakan David Cameron'a göre, ülke bütçesine yaklaşık 9 milyar sterline mal olan Olimpiyatlara ev sahipliği yapmanın ekonomiye önümüzdeki dört yılda yapacağı katkı ise 13 milyar sterlini bulacak.
Ancak, olimpiyatların öngörülenden çok daha pahalıya mal olması ve bunun da vergi mükelleflerinin cebinden çıkacağı eleştirileri yapılıyor. Harcanan büyük para halk arasında da tartışma yarattı. Olimpiyat Komitesini ateşli şekilde protesto edenler, "beş haftalık organizasyon için halkın parası heba ediliyor" eleştirisinde bulundu.
İlk kar elde eden Los Angeles oldu
Olimpiyatlar ve Dünya Kupası gibi spor etkinlikleri, milyarlarca dolarlık yatırım ve yıllar süren planlama süreci gerektiriyor. Peki bu yatırımların ev sahibi ülke ya da kentlere getirisi var mı? Daha önceki Olimpuyat Oyunları'na baktığımızda kazananlar kadar kaybedenler olduğunu da görüyoruz.
Olimpiyat tarihinin en büyük maddi felaketi, Kanada'nın Montreal kentini iflasın eşiğine getiren 1976 Olimpiyatları'nda yaşandı. 1976 Montreal Olimpiyatları Kanada'ya para kazandırmadığı gibi borçların ödenmesi 20 yıl aldı. Borçlar ancak 2002'de kapatılabildi. Dört yıl sonra ABD'nin Los Angeles kenti, Olimpiyatlardan kar eden ilk şehir oldu. Los Angeles, büyük şirketlerle yaptığı sponsorluk anlaşmalarından büyük paralar kazandı. Maddi açıdan başarılı bir diğer Olimpiyat, 1992'de İspanya'nın Barselona kentinde yapıldı. Barselona'nın bugünkü altyapısı ve güzelliğini tamamen Olimpiyatlara borçlu olduğu söyleniyor. 2000 Sydney Olimpiyatları görkemi yüzünden büyük övgü toplasa da, kentin turizm gelirleri bunu izleyen birkaç yıl boyunca düştü. Atina Olimpiyatları'nın bütçesi öngörülenin iki katına çıkıp, ülke ekonomisini büyük yük altına soktu. 2004 Atina olimpiyatlarının bilançosu da 9 milyar dolar zarar olarak bugün batık durumda olan Yunanistan'ın hanesine yazıldı. 2010 Vancouver Kış Olimpiyat Oyunları'nda Kanada hükümeti 9.6 milyar dolar gelir beklerken bu gelir 1 milyar dolarda kaldı. Aynı şekilde 1.5 milyar dolar olan harcama bütçesi de 5.6 milyar dolara kadar çıktı. 2006 Almanya Dünya Kupası'nda 2 milyon turist bu ülkeye giderken 400 milyon dolar turizm geliri ve 2.7 milyar dolarlık perakende satış oldu. Almanya bu organizasyon için büyük paralar harcadı. Kısacası geçmiş deneyimler bize Olimpiyatların bir para basma makinesi olabileceğini, ama bunun güvencesinin de olmadığını gösteriyor.
Olimpiyatlarda bilanço
1896'da Olimpiyat oyunlarının maliyeti 448 bin dolardı. 1980'deki Moskova Olimpiyat Oyunları'nın maliyeti bilinmiyor. 1984'te Los Angeles Olimpiyat Oyunları'nda 250 milyon dolar gelir elde edildi. Montreal'deki felaketten sonra yapılan en başaralı oyunlar olarak kabul ediliyor. Organizasyon 1.5 milyar dolara mal olmuştu. 7078 sporcunun katılımı ve 92 bin seyircinin katılımıyla açılış töreni yapıldı. Amerikan yayın kuruluşu MBC, yayın hakları için 302 milyon dolar ödedi. Avrupa yayın Birliği 28 milyon dolar, Doğu Avrupa yayın birliği de 3 milyon dolar ödedi. 1988 Seul Olimpiyat Oyunları 300 milyon dolar kazanç getirdi. Bu rakam, hükümetin kontrolünde yapılan bir Olimpiyat için rekor düzeyde bir gelir. 1992 Barselona Olimpiyat Oyunları'nda 5 milyon dolar gelir elde edildi. Oyunları'nın maliyeti 8.1 milyar dolar olurken, bu meblağın yüzde 53'ü kamu fonlarından karşılandı. Hazırlık aşamasında 1.8 milyar dolar harcanan 1996 Atlanta Olimpiyat Oyunları'ndaki kar 10 milyon dolarda kaldı. Her ne kadar kar elde edilse de, şirket sponsorluklarına fazla bağımlı olması oyunların çok ticarileştiği yönünde eleştirilere neden oldu. 2000 Sydney Olimpiyat Oyunları Organizasyon Komitesi 1 milyar 756 milyon dolar gelir elde edildiğini açıkladı. Sydney'de maliyet 2.5 milyar sterlini buldu. Sydney'de 110 bin kişilik Olimpiyat Stadı'nın inşası 402 milyon dolara mal oldu.
2002 Salt Lake Kış Olimpiyatları'nın faturası 2 milyar doları buldu. Sağlanan kar ise 101 milyon dolar oldu. 11 Eylül saldırılarından 5 ay sonra düzenlenen Salt Lake oyunların, yoğun güvenlik önlemleriyle dikkat çekti.
Atina Olimpiyatları net zararla sonuçlanmıştı
2004 Atina Olimpiyatları net zarar ile sonuçlandı. Hazırlık masrafları tam 15 milyar doları bulan oyunlar net zararla sonuçlandı. Atina Olimpiyatları'nın maliyeti ilk etapta planlanan 6 milyar doların çok üzerine çıkarak tam 15 milyar dolar olarak gerçekleşti. Atina'da güvenlik harcaması 700 milyon sterlin oldu. Bu rakam, 2000 Sydney Olimpiyatları'nın iki katı civarında. 2008 yılına gelinde, Olimpiyatlar için inşa edilmiş olan Velodrome ve Softball Stadyum'u kullanım dışıydı.
Pekin Olimpiyatları 43 milyar dolara mal oldu
2008 Pekin Yaz Olimpiyatları'nın maliyeti tam 43 milyar dolar olarak gerçekleşti. Yedi yıl boyunca Olimpiyatlara hazırlanan Pekin 2008'de fazladan 2 milyon turist ve oyunlar sırasında 18 bin gazeteci ağırladı. Oyunların Çin'e bıraktığı gelir 146.4 milyon dolar oldu.
Rakamlarla Londra Olimpiyatları
* 204 - Olimpiyatlarda yarışacak ülke ya da bağımsız bölge sayısı.
* 38 - Yarışılacak toplam olimpiyat dalı
* 8.8 milyon - Olimpiyat Oyunları için basılan bilet sayısı.
* 200.000 - Olimpiyatlar için çalışanların sayısı.
* 80.000 - Olimpiyat Stadı'nın izleyici kapasitesi.
* Olimpiyat Parkı'nın inşaasında 46 bin işçi çalıştı.
* 23.500 - Oyunların güvenliğinde görevli kişi sayısı.
* 21.000 - Olimpiyatlar'ı izleyecek medya mensubu sayısı.
* 10.500 - Olimpiyatlarda mücadele edecek sporcu sayısı.
* Olimpiyat meşalesini İngiltere'de toplam 8.000 kişi taşıdı.
* 5.000 - Olimpiyat Oyunları sırasında doping testleri için atletlerden alınacak örnek sayısı.
* 2012 Olimpiyatları'nda dağıtalacak madalyaların ağırlığı 400 gram. (Bu Londra madalyalarına, Olimpiyat tarihinin en ağır madalyaları özelliği kazandırıyor.)
* Londra'daki en yaşlı olimpiyatçı 71 yaşındaki Japon binici Hiroshi Hoketsu.
* 66 - Türkiye'yi temsil edecek kadın sporcu sayısı. (toplam 114 sporcu, 48'i erkek)
* 36 - Türkiye'nin 1936'dan bu yana katıldığı 13 olimpiyatta kazandığı altın madalya sayısı. (23 gümüş ve 22 bronz madalya)
* 34 - Ülke genelindeki müsabakaların yapılacağı tesis, stad, salon ve park sayısı.
* 19 - İngiltere'nin Pekin'de 2008 Olimpiyatları'nda kazandığı altın madalya sayısı.
* 18 - Tüm zamanların en fazla madalya kazanan Olimpiyat sporcusu Soveyt jimnastikçi Larysa Latyninanın kazandığı madalya sayısı.
* 16 - Amerikalı yüzücü Michael Phelps'in şu ana kadar kazandığı madalya sayısı.
* 2.5 kilometrekare - Olimpiyat Parkı'nın kapsadığı alanın büyüklüğü. Hyde Park'ın kapladığı ya da 357 futbol sahası büyüklüğünde bir alana eşit.
* 2- Suudi Arabistan'ı temsil edecek kadın sporcuların sayısı. Suudi liderler, ilk kez kadınların olimpiyatlarda yarışmasına izin verdi.
* Dünya çapında 4 milyar kişinin olimpiyat yayınlarını izlemesi bekleniyor.
* Yüzme yarışlarının düzenleneceği Aquatics Centre'deki havuzları doldurmak için 10 milyon litre su harcanacak.
SON VİDEO HABER
Haber Ara