Güneş çocukken zarar veriyor

Güneş ışını insanlara sadece yarar sağlamıyor. Sayısız faydalarının yanında; cildimizde güneş yanığı, sıcak çarpması, ışık duyarlılığı, vücudun savunma sistemlerinde azalma, erken yaşlanma ve deri kanserlerine neden olma gibi zararlı etkileri de bulunuyor.

Günümüzde özellikle güneşe bağlı yaşlanma ve önemli bir sağlık problemi haline gelen deri kanserleri, güneşten korunmanın gerekliliğini tartışılmaz hale getiriyor. Amerikan Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Erkan Koyuncu, yaşam boyunca maruz kalınan güneş ışını dozunun yaklaşık yüzde 80'inin çocukluk çağında alındığını belirtiyor. Bu nedenle çocuk ve genç erişkinlerin güneşten korunması için gereken önlemleri almaları büyük önem taşıyor.

KANSER RİSKİNE DİKKAT!
Bebeklik veya çocukluk döneminde bir kez meydana gelen güneş yanığının bile ileriki yaşlarda en tehlikeli cilt kanseri olan melanomayı tetiklediğine dikkat çekiliyor. Buna karşın çocuklukta düzenli kullanılan güneş koruyucuları deri kanseri görülme sıklığını yüzde 78 oranında azaltırken, 6 aydan küçük bebeklerin alerjik reaksiyon ve irritasyon nedeniyle koruyucu ürün kullanımından çok gölge altında korunmaları gerekiyor. Çocuklarda bu önlemlere ek olarak, özel geliştirilmiş geniş spektrumlu güneşten koruyucu kremler sürülmesi öneriliyor. Dr. Koyuncu,"Çocukluk ve gençlik döneminde 3 kez şiddetli güneş yanığı geçiren bir kişinin, erişkinlik döneminde cilt kanserine yakalanma riski 3 kat artıyor" diyor.

GÜNEŞ SİZİ GÖLGEDE DE YAKABİLİR
Dr. Koyuncu güneş ışınlarının zararlı etkilerinden korunmak isteyen kişilerin dikkat etmeleri gerekenleri şöyle sıralıyor. Gün ortasında güneşte bulunma zamanını sınırlayın. Özellikle yaz aylarında 10.00-16.00 saatleri arasında dışarıya çıkmamaya çalışın. Güneşin beton, su ve kumdan yansıyarak sizi gölgede bile yakacağını bilin. Mümkünse sıkı dokunmuş güneşten koruyucu özellikli giysiler (UPF) giyin ve baş çevresini yaklaşık 10 santimetre genişliğinde çevreleyen geniş kenarlı şapkalar takın. Kataraktı önlemesi nedeniyle güneşten koruyucu gözlükler kullanın. Cildinize dışarıya çıkmadan 20 dakika önce, geniş spektrumlu (UVA/UVB) ve yüksek SPF (güneşten koruma faktörü) içeren koruyucu ürün sürün.

SAĞLIKLI BRONZLAŞMA YOKTUR
Dr. Erkan Koyuncu, "Bronzlaşma kişinin güneş hasarına karşı korunma cevabından başka bir şey değildir. Yani 'sağlıklı bronzlaşma' diye bir şey yoktur" diyor. Güneşin kişiyi sudan ve kumdan yansıyarak gölgede bile yakabileceğinin unutulmaması gerektiğine dikkat çeken Koyuncu, "Güneşsiz bronzlaşma sağlayan ürünler UV koruması sağlamıyor. Hergün yarım saat; baş, kol ve bacakları çıplak olarak güneşlendirilen bebek, vücudu için gerekli D vitaminini sentezliyor. Düzenli koruyucu kullanımı sonrasındaysa D vitamini yetmezliği geliştiğine dair her hangi bir laboratuvar bozukluğuna rastlanmıyor" diye konuşuyor.

YANIĞA YOĞURT SÜRMEYİN!
Dr. Koyuncu, güneş yanığıyla karşılaşıldığında yapılması gerekenleriyse şöyle sıralıyor:

"Öncelikle gölgeli bir yere geçilmeli ve yanan bölgeye soğuk suyla kompres uygulayıp sakinleştirici parfümsüz bir nemlendirici sürülmeli. Bol sıvı alımı da çok önemli. Güneş yanıklarında vücuda; yoğurt, diş macunu, limon gibi şeyler sürülmemeli. Vücut su toplarsa bir cilt hastalıkları uzmanına danışılmalı."

GÜNEŞ KREMİ HEM UVA HEM UVB İÇERMELİ
Güneş koruyucunun üzerinde yazan koruma değerine ulaşmak için; ortalama bir yetişkinin bir seferde tüm vücuduna yaklaşık 35 ml. güneş koruyucu ürünü sürmesi gerektiği belirtiliyor. (2mg/cm) Uygulamanın; özellikle dudaklar, burun, yanaklar, kulaklar, boyun, sırt, eller, kolların dış yüzü, ayak üstleri, saçsız baş derisine yapılması, yüzme ve aşırı eforlardan sonra her 2-3 saatte bir tekrarlanması öneriliyor.

Bir güneş kreminin;
Yüksek SPF'ye sahip olması
UVA / UVB etkin koruma sağlaması
Kullanıcı tarafından iyi tolere edilmesi
Kozmetik olarak kabul edilebilirliği olması
Etkin maddelerin uygun konsantrasyonuna sahip olması
Su ya da yanıklılık özelliğinin bulunması gerekiyor.

GÜNEŞ ÇARPMASINA tuzlu ayranlı müdahale

AMERİKAN Hastanesi Dahiliye-İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sunay Sandıkçı, "Güneş çarpması; sıcak ve nemli havalarda, genellikle yeterli sıvı almadan yapılan egzersizler sonrasında oluşuyor" diyor ve aşırı su ve tuz kaybının, vücudun ısı-ayar sisteminin bozulmasına neden olduğuna dikkat çekiyor. Bu sorun yüksek ateşle birlikte; çarpıntı, bulantı, kusma, baş ağrısı, baş dönmesi, halsizlik, yorgunluk, kol-bacak kaslarında ağrılı kramplar, huzursuzluk, bayılma, havale, bilinç bulanıklığı, yürüme ve konuşma güçlüğü, halüsinasyon gibi semptomlarla ortaya çıkıyor. Zamanında müdahale edilmezse ölüme bile neden olabiliyor.

ŞİŞMANLAR VE HAMİLELER RİSK ALTINDA
Özellikle çocuklar, yaşlılar, kronik hastalıkları olanlar, depresyon ve akıl hastalığı bulunanlar, alkolikler, yalnız yaşayanlar, muhtelif ilaç tedavisi görenler, yatağa bağlı olanlar, hamileler ve şişman kişiler ile sıcakta ağır fiziki aktivitede bulunanların risk altında olduğuna dikkat çekiliyor. Sıcakta veya güneş altında olan birinde ateş, aşırı halsizlik, bayılma veya ciltte aşırı kuruma olduğunun fark edilmesi halinde; kişinin hemen serin ve hava akımı olan bir yere alınması, fazla giysilerinin çıkarılması, düz yatırılması, bacaklarının yukarı kaldırılması ve ciltten buharlaşma sağlayacak şekilde soğutulması gerekiyor. Bu nedenle kişinin cildinin vantilatörönün de ıslatılmasının, soğuk su banyosu yaptırılmasının veya koltuk altı ile boyun ve kalçalarına soğuk kompres uygulanmasının yararları oluyor. Kişinin bilinci açıksa; tuz içe ren bol soğuk sıvılar özelliklede tuzlu ayran içirilmesi, şuur bulanıklığı, havale geçirme gibi belirtiler olması halindeyse zaman geçirmeden hastaneye götürülmesi gerekiyor. Ayrıca kas kramplarının, serin bir yerde dinlenme ve bol sıvı alımına rağmen 1 saatten uzun sürmesi halinde yine doktora başvurulması öneriliyor.

İLAÇ TEDAVİSİ GEREKLİ DEĞİL
SICAK çarpmasında ilaç tedavisine gerek duyulmuyor. Prof. Dr. Sunay Sandıkçı, Paracetamol ve Aspirin gibi ateş düşürücülerin bu sorunda yararlı olmadığına hatta sakıncaları bile olabileceğine dikkat çekiyor. (Karaciğer ve böbrek bozukluğuna neden olabilir veya mevcut bozukluğu artırabilirler.) Ayrıca bu sorunda kişiye alkolle yapılan pansumandan da kaçınılması gerekiyor. (Fazla miktarda alkol, genişlemiş cilt damarlarından vücuda emilip zehirlenmeye neden olabilir.)

Güneş çocukken zarar veriyor

Güneşten korunmanın yolları..