Tarihte bugün

GÜNÜN OLAYI

Kırım’da Osmanlı Hakimiyeti Sona Erdi (1771)

Kırım’ın son kudretli hanı Kırım Han’ın zehirlenerek öldürülmesinden sonra halefleri onun yerini dolduramadı. Kırım ordusu Osmanlı ordusuna destek olmayınca Osmanlı birlikleri yetersiz kaldı ve 13 Temmuz 1771 tarihinde telim oldular. Ruslar Kırım’ı tamamen işgal ettiler. Bu işgal yaklaşık 300 yıllık Kırım’da ki Osmanlı egemenliğini sona erdirdi.

GÜNÜN ÖNEMLİ OLAYLARI

Rusya İle İstanbul Antlaşması İmzalandı (1700)

Osmanlı Devleti Viyana bozgunu sonrası Kutsal İttifak Devletleri ile yaptığı 16 yıllık savaşı kaybetmiş 1699’da Karlofça Antlaşmasını imzalamak zorunda kalmıştı. Bu antlaşma içerisinde Ruslar olmadığı için Ruslar ile 13 Temmuz 1700 tarihinde İstanbul Antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşma ile Azak Kalesi Ruslara bırakılmış olması nedeniyle Ruslar ilk kez Karadeniz’e ulaşmışlardır.

Boğazlar Konusunda İlk Kez Uluslar arası Bir Antlaşma İmzalandı (1841)

Rusya ile 1833 yılında yapılan Hünkar İskelesi Antlaşması, Ruslara Boğazlar konusunda büyük ayrıcalıklar veriyordu. Bu durum İngiltere ve Fransa’yı rahatsız etti. Hünkar İskelesi Antlaşmasının sekiz yıllık süresi dolunca konu ilk kez uluslar arası bir konferansda ele alındı ve 13 Temmuz 1841’de Boğazlar konusunda ilk uluslar arası sözleşme olan Londra Sözleşmesi imzalandı.

Ayestafanos Antlaşmasını Geçersiz Kılan Berlin Antlaşması İmzalandı (1878)

1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı tam bir felaket ile sonuçlanmıştı. Rusları baskısıyla imzalanan Ayestafanos Antlaşması daha büyük bir felaketti. II.Abdülhamit’in diplomasi dehası ile işin içerisine büyük devletler dahil oldular ve Ayestafanos’u geçersiz kılan Berlin Antlaşması uzun görüşmelerin ardından 13 Temmuz 1878 tarihinde imzalandı. Bu antlaşma Karlofça Antlaşmasından sonra ki en ağır şartlar içeren antlaşmadır.

İzmir Suikasti Davasında Karar Açıklandı (1926)

Mustafa Kemal’e İzmir gezisi sırasında suikast planladıkları iddiası ile İstiklal Mahkemesinde süren yargılamalarda 13 Temmuz 1926 tarihinde karar açıklandı. Kararın ardından o günün gecesi 13 idam gerçekleştirildi. Yargılananlar ve idam edilenler arasında bir çok milletvekili, paşa ve bürokrat bulunuyordu.

Yılmaz Güney 19 Yıl Ceza Aldı (1976)

Film çekimi için Adana’da bulunduğu sırada sol görüşlü aktör Yılmaz Güney Yumurtalık savcısını öldürmekten 13 Temmuz 1976 tarihinde 19 yıl hapis cezasına mahkum oldu. Cezasını tamamlamadan hapishaneden yurtdışına kaçan Yılmaz Güney Fransa’da 1984 yılında öldü.

GÜNÜN DİĞER ÖNEMLİ OLAYLARI

1793- Fransız Devrimi önderlerinden Jean-Paul Marat, muhalifi Charlotte Corday tarafından.

1927- Birinci ulusal mimarlık akımının önde gelenlerinden Mimar Kemalettin Bey 57 yaşında öldü.

1930- İlk Dünya Futbol Şampiyonası Uruguay’da başladı.

1934- Atletizm yarışmaları Taksim Stadyumu’nda başladı.

1936- Yazar Fatma Aliye 74 yaşında öldü.

1937- Fransa Hatay’ın bağımsızlığını resmen ilan etti.

1938- Toprak Mahsulleri Ofisi kuruldu.

1949- Papa Pius, Komünist Parti’ye üye olanların aforoz edileceğini söyledi.

1959- Trabzon’da bir Amerikan hava üssü kuruldu.

1959- ‘’Lüküs Hayat’’ operetinin yazarı Ekrem Reşit Rey 59 yaşında öldü.

1960- Said-i Nursi’nin mezarı açıldı; kemikleri Isparta civarında bilinmeyen bir yere gömüldü.

1965- Siyasi Partiler Kanunu kabul edildi.

1973- Bedelsiz otomobil ithaline izin verildi.

1977- New York’taki 25 saatlik elektrik kesintisi sırasında 2 bin mağaza yağmalandı, 400’ün üzerinde yangın çıktı, 3 bin 800 kişi tutuklandı.

1979- Mısır’ın Ankara Büyükelçiliği’ni basan 4 Filistinli, bir polisle bekçiyi öldürdü ve büyükelçi ile öteki personeli rehin aldı. 14 Temmuz’da elçilikten kaçmaya çalışan bir Mısırlı öldürüldü. Gerillalar, aynı gün FKÖ yetkilileriyle görüştükten sonra ikisi Türk üç rehineyi serbest bıraktı. İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş’in de bulunduğu operasyonda gerillalar, 45 saat sonra rehineleri bırakarak teslim oldular. Yargılama sonunda 23 Aralık 1980’de idama mahkum edildiler.

1985- Afrika’daki açlar için ‘’Live Aid’’ konseri düzenlendi.

1986- Öykücü ve romancı Mehmet Seyda 67 yaşında İstanbul’da öldü.

1993- Diyarbakır’da, Ergani çevresindeki kazılarda bulunan 9 bin yıl öncesine ait kumaş parçasının en eski kumaş kalıntısı olduğu açıklandı.

1994- Sinema ve tiyatro sanatçısı Ayfer Feray 66 yaşında öldü.

1995- Isparta’nın Senirkent İlçesi’ndeki sel felaketinde 74 kişi öldü.

2002- Şair Ece Ayhan, 71 yaşında İzmir’de öldü.

Tarihte bugün

Tarihte bugün yaşanan olaylar arasında; Kırım’ın Ruslar tarafından işgali,Berlin antlaşması,İzmir suikasti davasında karar var...