İsrail, Mursi’ye karşı hangi kartları kullanacak?

Betül Akyüz / TIMETURK

Dr. Muhammed Mursi’nin Mısır Cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanmasının iki taraf arasındaki ilişkilerde yeni bir dönem başlatacağı hususunda Siyonist varlık dahilinde kimse arasında kesinlikle bir görüş ayrılığı bulunmuyor. Siyonist elitler, Mursi’nin devrik lider Hüsnü Mübarek tarafından otuz yıldır iyice yerleştirilip benimsenen stratejik ortaklığı durduracağı konusunda neredeyse hemfikir olsa da Tel Aviv’deki karar yapıcılar bu net gerçekliğe teslim olmak istemiyor ve Mursi’nin –zayıf noktası olarak gördükleri yönlerini kullanarak- hareket gücünü kısıtlama niyetini ortaya koyuyor. Bu noktalar arasında: İsrail’deki hakim kurumlarla yakın bağları bulunan Silahlı Kuvvetler’e tabi Askeri Yüksek Konsey’in sahip olduğu türden yetkilere sahip olmaması yer almaktadır.

Siyonistler aynı zamanda Mursi’nin Mübarek rejiminden devraldığı ekonomik krizin boyutuna ve yeni cumhurbaşkanının dış meselelerle ilgilenemeyecek düzeyde Mısır’ın iç konularına eğilmek zorunda oluşu üzerine oynuyor. Askeri kanadın İsrail’e, Mursi’nin seçilmesinin iki taraf arasındaki ilişkilerin kurallarının değişmeyeceğine dair güvence vermeye çabaladığını tekit eden göstergeler bulunuyor. Öyle ki İsrail Başbakanı Binyamin Netenyahu’nun özel danışmanı İsaac Molcho Mısırlı askeri yetkililerle görüştü. Askeri yetkililer de kendisine İsrail’le ilişkilerin, yeni cumhurbaşkanı seçilmesi durumundan etkilenmeyeceğini vurguladı. Bazı İsrail elitleri Mursi’nin Mısır için –durdurulması ekonomik koşulların kötüleşmesine yol açabilecek- yıllık Amerikan yardımlarına ihtiyaç duyacağını da başarıyla hatırladı! Bu da demek oluyor ki İsrail, Mursi’nin oyunun kurallarını İsrail’e karşı olacak şekilde değiştirmemesi için Amerika ile şantaj yapabilir.

Mursi zorlukları aşabilecektir

Ancak İsrail’de elitlerin büyük kısmı yukarıda bahsi geçen hususlara oynamanın gözlere kum fırlatmaktan başka bir şey olmayacağını, Mursi’nin karşısına çıkan zorlukların üstesinden gelebileceğini düşünüyor. İsrail güvenliğindeki elitler ise Mısır’daki askeri komutanların sonunun, Türkiye’de Adalet ve Kalkınma Partisi’nin yükselişiyle askeri komutanların karşılaştığı sondan farklı olmayacağına inanıyor. Hatta Mısır’dakilerin sonunun, iktidara sıkı sıkıya sarılmalarının nedeninin, özel maddi ayrıcalıklarının ellerinden gitmemesi için olduğunun ortaya çıkmış olmasından dolayı daha kötü olabileceğine işaret ediyor.
İsrail’de, Mısır kartopunun, askerin elinden tüm ekstra; özel yetkileri elinden alınana kadar yuvarlanmaya devam edeceğine dair izlenim giderek büyüyor. Aynı zamanda Tel Aviv’de bazıları da Amerikan yardımlarının, bu yardımlardan ilk etapta asker yararlanacağı gerekçesiyle Mursi için bir endişe kaynağı olmayabileceğini düşünüyor. Zira Washington yardımları kestiği takdirde bu, Mursi’nin menfaatine olabilir. Çünkü bu adım Mursi’yi değil askeri zayıflatacak.

Buna ek olarak Siyonist elitler Amerikan yönetiminin, İsrail’in Mursi karşıtı hamlesinde kendisiyle beraber hareket edip etmeyeceği hususunda da şüphe ediyor. Çünkü Amerika’nın –özellikle bölgede konumunun gerilemesi ve rolünün azalmasına yol açan zayıflama nedeniyle- Mursi’ye Mursi’nin Amerika’ya olan ihtiyacından kat kat fazla düzeyde muhtaç olduğuna inanıyor. Aynı zamanda Amerika, yaptırımla tehdidin dönüp kendi boynuna isabet eden bir ok olmasından çekiniyor.

Sorunlar

Mursi döneminde Mısır’la ilişkilere etki edecek iki sorun söz konusu. Bunlardan ilki uzun vadeli olup barış anlaşmasının iptal edilmesi olasılığıdır. İkincisi ise hemen olup Mısır ile İsrail arasındaki stratejik ortaklığın bozulmasıdır.
Bazı kesimler, Tel Aviv’deki karar vericilere, İsrail Hükümeti’nin Amerika’dan devrik cumhurbaşkanı Mübarek’in benimsediği politikalardan sapmamasını sağlayabilmek için Mısır’daki yeni rejime, maddi yardımlar sunsun diye Suudi hükümetine –bölgenin istikrarının Suudi Arabistan’ın menfaatlerinin de güvence altına alınması anlamına geldiği gerekçesi ortaya atılarak- baskı yapmasını istemesini tavsiye ediyor.

Siyonistlerin, Körfez sermayesini kullanarak menfaatlerini korumaya çalıştığı açıkça görülüyor. Amerika’nın özellikle ekonomisini etkileyen küresel ekonomik krizin gölgesinde Mısır’daki yeni iktidara daha fazla yardım sunamayacağının da farkındalar. Aynı şekilde Tel Aviv’deki karar vericiler Mısır-İsrail ilişkilerinin Mübarek’in düşüşünden sonra özellikle Gazze’yi yöneten Hamas Hareketi başta olmak üzere farklı kesimlerin etkisine açık hale geldiğini de idrak ediyor.

İsrail’in Hamas Hareketi’ne ve diğer direniş hareketlerine karşı askeri saldırılar gerçekleştirme kudreti azaldı. Çünkü Mısır kamuoyunu kışkırtmamak için en üst düzeyde kendini tutmak zorunda. Aksi takdirde Mısır kamuoyu İsrail’e müdahale etmesi için hükümetine baskı yapacaktır. Bununla birlikte İsrail Hamas’a karşı askeri bir saldırı düzenlemek zorunda kalırsa da Mısır’la sonuçlarını tahmin etmesi zor; diplomatik çatışma riskini göze alacak.

İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik herhangi bir saldırgan tavrına karşı Mısır’ın tahmini tepkisi İslami de olsa laik de olsa Kahire’de yönetimde bulunan seçilmiş kesimin partisel arka planından etkilenmeyecektir. Çünkü bu seçilmiş tabaka, İsrail’in Gazze’ye karşı sergilediği tavırlar hususunda hassasiyetini ortaya koyduğu tecrübe edilen Mısır kamuoyundan büyük ölçüde etkilenmiş olacak.