Cidde Suudi Arabistan’ın en önenli uluslararası giriş kapısı… Bir yandan Umre için, diğer yandan ticaret için dünyanın dört bir yanından yılda üç milyon insanın akın ettiği bir kent… Suudi Arabistan deyince insanın zihninde oluşan imaj Cidde gerçeğiyle örtüşmüyor aslında… Kadim Cidde yani şehrin eski mahallelerden oluşan kesimi; düzensiz dar sokaklarda, beyazken kirli sarıya dönmüş yanyana dizili dört-beş katlı binalardan oluşuyor… Söylendiğine göre her mahallede 15 - 20 cami var…
Cidde göçmen nüfusun kalabalık olduğu, dünyanın muhtelif yerlerinden bu topraklara savrulmuş binlerce insanın Suudi güvenlik birimlerinin kah müsamahasına sığınıp kah tepkisine katlanarak yaşadığı bir kent. Zannedilenin aksine liberal.. Yani uygulamada şer’i kuralların nisbeten geniş yorumlandığı bir kent.. Örneğin Suudi Arabistan ve plaj kelimelerini bölgede bir başka kentle ilgili olarak yan yana kullanamazsınız. Benzetmek doğru değil elbette ancak zihninizde bir katman oluşsun diye söyleyeyim, Cidde Suudi Arabistan’ın İstanbul’u… Üniversitelerde okuyan kızlı erkekli binlerce genç, birkaç bin yabancı şirkette çalışan onbinlerce insan ve Suudi Arabistan’ın zengin kesimi… İyi yemekten, iyi yerlerde gezmekten, kaliteli malların satıldığı lüks alış - veriş merkezlerinde dolaşmaktan hoşlanan kalabalık demek bu… Ve Cidde’de var olan bu… Suudi Arabistan’da Türklerin de yerleşik olduğu, iş tuttuğu bölge Cidde… Ne Mekke’de ne Medine’de Türk lokantalarında Cidde’deki kaliteyi bulmanız mümkün değil… Cidde’dekilere ise Araplardan yer bulup girmek mümkün değil… Yüksek kalitedeki Türk et lokantaları insan almıyor… Aynı şeyi tekstil ürünleri, özellikle kadın giyimine yölnelik mağazalar için de söylemek mümkün..
Şüphesiz Suudi Arabistan’da kadınların araç kullanması yasak. Bu kural Cidde’de de geçerli fakat Cidde’li kadınlar bundan pek de rahatsız değiller.. ‘Dışarıda arabayla gidilip yapılacak işleri erkekler üzerimizden alıp yapmak zorunda.. Yanı sıra bize soför tutmaları gerek, yani zannedildiği kadar sıkıntı yok..’ diyorlar.. Öte yandan Cidde’de çoğunluğu üniversite öğrencisi kızlardan oluşan 7 kadın basketbol takımı var.. Bunlar şehir içinde değişik yerlerdeki sitelerde açık sahalarda çalışıyor… Suudi yasalarına göre çalışmaları da maç yapmaları da yasak gibi ama aşırıya gitmedikleri sürece sistem tolere ediyor. Aynı şekilde üniversite kampüsü içinde cafelerde kız -erkek ayrımı uygulamasında geçmişteki katı yaklaşım artık yok…
Öte yandan Cidde son derece lüks kamu ve iş binalarıyla modern bir dünya şehri.. Suudi Arabistan’ın başkentindeki bürokratik çarkın bir kopyası burada mevcut… Ağır işleyen Suudi bürokratik çarkının hızlandığı anlamına gelmiyor bu ama çarkın durmasını engelliyor. Ve elbette Suudlu bakanların zamanlarının önemli bir kısmını Cidde’de geçirmelerine imkan sağlıyor…
Cidde, sayıları her geçen gün artan özel bazı mahallelerde, ultra - lüx sitelerde yer alan villalarda, yüzme havuzlu muhteşem yapılarda yaşayan Arap seçkinlerinin kenti… Sıradan Araplar için hareket alanını daralttığı söylenebilecek kısıtlamaların çoğu bu dar çevrede geçerli değil.. Hizmetlilerin, özel uçakların, sınırsız olmasa da serbest harcama rahatlığının, hayatı kolaylaştıran her imkanın mevcut olduğu alan manasına geliyor bu.. (Birleşikbasın)
