Mısır'daki askeri konseyin modeli 12 Eylül

Mısır'da generallerin, idareyi seçilmiş sivillere devretmeyi vaat ettiği günlerde aynı zamanda ellerine geçirdikleri yetkileri korumak için gizli planlar yaptıkları ve Mübarek rejimine ait Anayasa Mahkemesi'nin de onlara yardım ettiği ortaya çıktı. Anayasa Mahkemesi Başkan Yardımcısı Tahani el-Gebali, New York Times gazetesine yaptığı açıklama ile, askerlerin, geçen yıl hazırlanan anayasa hazırlık belgesine hukukçuların da yardımıyla 'bubi tuzakları' yerleştirerek, gerektiğinde parlamentoyu feshe kadar birçok yetkiye zemin hazırladıklarını ifşa etti.

Askerlerin otoriteyi ele geçirdikleri ilk günlerde kendilerini "Barışçı devrimin koruyucusu. Demokratik Mısır hedefine yardım etme amaçlı bir güç" gibi sunduğuna dikkat çeken gazete, o günlerde Tahrir Meydanı'nı dolduran ve "ordu-millet el ele" sloganları atan kalabalığa da, sivil yönetime hızlı geçiş vaat edildiğine vurgu yaptı. NYT, "Ancak o günden beri biriken göstergeler, askerlerin, demokratik seçimle gelmiş bir yönetimi kabullenmeyi başından beri düşünmediklerini gösteriyor." diye yazdı.

Gazete bazı Mısırlı politikacıların da generalleri desteklediğini aktarırken, bu politikacılardan biri olan Mısır eski devlet başkanı Enver Sedat'ın yeğeni Enver Sedat, "Uygar devleti garanti altına almak istiyorlar." dedi.

12 Eylül modeli askerî otorite

New York Times, Mısır'da hem konsey yanlılarının hem de karşı çıkanların, Askerî Konsey'in otoriteyi ele geçirme ve kendi otoritesini örtülü şekilde koruyacak anayasa hazırlama çabasını, Türkiye'de 12 Eylül darbesi sonrası Milli Güvenlik Konseyi'nin çabalarına benzettiğine de dikkat çekti. MGK'nın da "laik devleti koruma" gerekçesiyle seçilmiş hükümetler üzerinde askerin denetimini kolaylaştıran 'devlet içinde devlet' yapısı kurduğu kaydedilen haberde, bu durumun son yıllara kadar sürdüğü vurgulandı. Gazete, 'askerlere yakın' olarak nitelendirdiği Enver Sedat'ın "askerler de zaman içinde Türkiye'deki gibi etkilerinin azalabileceğini görüyor" sözlerine yer veren gazete, bunun için de otoritelerini kalıcı kılmaya çalıştıklarını belirtti. Bu sebeple de Mübarek rejiminden kalma Anayasa Mahkemesi'ne, yeni yazılacak anayasayı iptal yetkisi bile verildi.

Bağış: Türk modeli değil Baas modeli

Öte yandan Avrupa Birliği Bakanı Egemen Bağış, internet sitesi Huffington Post'ta yayımlanan makalesinde, Mısır'da askerî konsey yönetim tarzına 'Türk modeli' denmesine tepki göstererek, "Türkiye'nin gömdüğü bir geçmişin, Mısır'a bir gelecek olarak önerilmesi akıl dışıdır. Ordunun vesayeti altındaki kukla bir sivil hükümet, Türk modeli değildir." dedi. Bağış, bu model için bir isim aranıyorsa, "doğru kelimenin Türk modeli değil, Baas modeli" olduğunu yazdı. (Zaman)