İhracatçı, bankalardan pozitif ayrımcılık istedi

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), ihracatçıların bankacılık sektöründe karşı karşıya kaldığı sorunları ele almak için Türkiye Bankalar Birliği (TBB) ve Eximbank yöneticilerini Dış Ticaret Kompleksi'nde ağırladı. Kredilerin ele alındığı toplantıda TİM, TBB'den ihracatçılar için pozitif ayrımcılık talebinde bulundu.

Toplantıya TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, TBB Başkanı Hüseyin Aydın, Eximbank Genel Müdürü Hayrettin Kaplan ve yardımcıları katıldı. Burada 500 milyar dolarlık 2023 ihracat hedefinin artık bir devlet siyaseti olduğunu aktaran Mehmet Büyükekşi'nin TBB üyelerine dile getirdiği kimi talepler şöyle;

* 2023'te 500 milyar dolar ihracat hedefine ulaşmak için ihracatçı firmaların büyümesi gerekiyor. İhracatçı şirketlerin karşılaştıkları sorunların başında finansman geliyor. Sevk öncesi ve sevk sonrası kısa/uzun vadeli finansman yetersizliği önemli bir sorun. Bu sorun, uluslararası rekabet ve diğer ülkelerin imkânlarıyla karşılaştırıldığında ihracatçının iş yapma imkânlarını kısıtlıyor. Bu bağlamda ihracatın finansmanının kolaylaştırılması, maliyetlerinin indirilmesi, hedeflerimize varma adına büyük önem taşıyor. Bankacılık sektörü, ihracatçılar için pozitif ayrımcılık perspektifini benimsemeli.

* Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) kararlarından dolayı bankaların kredi verme şartları ve karşılığında talep edilen teminatlar çok sıkı. Bu çerçevede ihracatçılar için esneklik yapılmalı. İhracatçıların geçmiş ihracat ve kredi performansları temel alınarak daha geniş kredi limitleri kullandırılmalı.

* İhracatta Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından uygulanan 'Onaylanmış İhracatçı' uygulaması bankacılar için iyi bir örnek. Bu uygulamada bakanlığın belirlediği belli kriterleri ve büyüklüğü karşılayan ihracatçıların ihraç malları gümrükten süratle geçmektedir. Burada temel unsur, belli kriterlere bağlanmış ve yaptırımı da olan güvendir. Benzer şekilde bankalar da üzerinde anlaşabileceğimiz belli kriterleri karşılayan ihracatçılara daha kolay ve süratli bir şekilde kredi desteğinde bulunabilirler. Bunların riskleri için ortak bir havuz oluşturulabilir. Veya başka mekanizmalar göz önünde bulundurulabilir.

* İhracat kredileri Merkez Bankası sınırlamalarından muaf tutulmalı. İhracat kredisinin belli bir oranda olması halinde munzam karşılıkların serbest bırakılması veya faiz ödenmesi gibi bir takım opsiyonlar ön plana çıkartılmalı.

* Eximbank kaynaklı ve finans kurumları kanalı ile kullandırılan kredilerde bankalar daha gayretli olmalı. Bankalar, Eximbank tarafından kendilerine sunulan limitleri sonuna kadar kullandırmalı ve komisyon oranları indirilmeli.

* Yeni yatırım teşvik paketi ile birlikte firmalara yeni imkanlar sunuluyor. Bu minvalde bankaların da bu sürecin içerisinde aktif olarak yer alması gerekiyor. Doğu ve Güneydoğu'da firmalara bölgesel ayrım yapılmadan kredi verilmeli.

* Basel 2 kararlarının uygulanmasına 1 Temmuz 2012 tarihinde geçildi. Böylelikle bankaların verdikleri kredi risk ağırlıkları da değişiyor. Artık işletmeler kredi notu alacaklar. Finansal göstergeleri yanı sıra yönetişim performansları da değerlendirilecek. Bu noktada da ihracatçılar için pozitif ayrımcılık yapılmalı. Basel 2 sisteminin ihracatçılarımızın finansman yönetimini olumsuz etkilememesi için önlem alınmalı.

* 2023 İhracat stratejisi için TBB ile ortak çalışma yapılmalı. Gerekirse bu tür toplantılar belirli aralıklarla yapılmalı.

* Bankaların kredilerini, yatırım süresini de hesaba katarak daha uzun vadelerde vermelerine imkan tanınmalı.