Korkutan araştırma: Kamu binaları depreme dayanıksız

SAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü, kentte 1998 yönetmeliği öncesi yapılan ve deprem sonrasında yapılan kontrollerde hasarsız gözüken 3 ve daha çok katlı binaların 2007 deprem yönetmeliğine uygun olup olmadığını belirlemek için geçen yıl ekim ayında çalışma başlattı. Üniversite, özel kişilere ve kamuya ait 50 binanın ücretsiz olarak test edileceğini duyurdu. Kamu binalarının müracaatlarını Sakarya Valiliği, özel konutlarınkini ise Sakarya Büyükşehir Belediyesi aldı. İl Özel İdaresi hizmet binası, Geyve Hükümet Konağı, maliye lojmanları, sağlık ve okul binalarının da aralarında bulunduğu 17 kamu binası için inceleme istendi. Vatandaşlar ise binalarının ücretsiz olarak test edileceği çalışmaya başvurmadı. SAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Kemalettin Yılmaz'ın başkanlığındaki 8 akademisyen, 6 araştırma görevlisi ve 40 öğrenci kamu binalarını tek tek inceledi. Binalardan alınan karot numuneleri ile yapının beton dayanımı tespit edildi. Korozyon hasarları, zemin özellikleri dikkate alınarak binaların '2007 Deprem Yönetmeliği'ne uygunluğu performans analizi yapılarak incelendi. Çalışmalar sonucunda 17 kamu binasından 15'inin güvenlik kriterlerini sağlamadığı belirlendi. Binalar ya yıkılacak ya da güçlendirilecek.

Prof. Dr. Kemalettin Yılmaz, 1998 yönetmeliği öncesi yapılan pek çok binada benzer sonuçların olacağını tahmin ettiklerini söyledi. Sonucun 1998 öncesi yapılan çok katlı birçok binanın o günkü yönetmeliği sağlasa da güncel yönetmeliği sağlayamayabileceğini ortaya çıkardığını ifade etti. Yılmaz, "Ülkemizdeki yapı stokuna baktığımızda 1998 öncesi yapılan betonarme binaların birçoğunda deprem güvenliğinin zayıf olduğu görülecektir. Van'da yaptığınız gözlemlerde de aynı sonuçları gördük. Beton kalitesi düşük. O tarihlerde hazır beton Türkiye'de yeterince kullanılmıyordu. Düşey taşıyıcı eleman olan kolon ve perdelerin boyutları küçük. Nervürlü demir kullanılmaması, birleşim bölgelerinde demirlerin teknik kurallara uygun yerleştirilmemesi ve ilerlemiş korozyon tehlikesi binada diğer önemli zayıflıkları oluşturuyor. Yıkımın en büyük sebeplerinden bir tanesi proje kusurları." diye konuştu.

VATANDAŞ, BİNASINI TEST ETTİRMİYOR

Kemalettin Yılmaz, hasarsız gibi gözüken 3 ve daha fazla katlı betonarme binaların deprem güvenliklerinin yeniden değerlendirilip sonuçlarının ortaya konulması gerektiğine dikkati çekti. Vatandaşın 'binam hasarlı çıkacak' korkusuyla dayanıklılık testini yaptırmaktan kaçındığını söyledi. Yılma, "Çalışmamız bina sakinlerinin yararına olmasına rağmen kimse başvurmadı. Testi yapılan bina dayanıksız çıkarsa ya yıkılacak ya da güçlendirilecekti. Belediyenin o binalarla ilgili işlem yapması gerekiyordu. Muhtemelen vatandaş bundan dolayı ilgi göstermedi. Yaptığımız incelemede gördük ki, 1998 yönetmeliği ile yapılmış olan yapıların gözden geçirilerek yenilenmesi veya güçlendirilerek iyileştirilmesi gerekmektedir."