Tarihte bugün

GÜNÜN OLAYI

Karamanoğlu Mehmet Bey Türkçeyi Resmi Dil İlan Etti (1277)

Karamanoğlu Mehmet Bey Anadolu Selçuklu Devleti ileri gelenlerinin karşı koymasına rağmen 14 Mayıs 1277 tarihinde Konya’yı ele geçirdi. Beraberinde getirdiği ve Selçuklu soyundan olduğunu ilan ettiği Cimri lakaplı Alaaddin Siyavuş’u sultan ilan etti. Kendisi de vezir olan Karamanoğlu Mehmet Bey divan toplantısında ‘’bundan sonra divanda, sarayda ve resmi toplantılarda, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dil kullanılmayacağını’’ ilan etti. Bu olay tarihte ilk kez Türkçenin resmi dil ilan edilişi olarak kabul edilir. Daha sonra ki günlerde Karamanoğlu Mehmet Bey Moğollar tarafından katledildi.

GÜNÜN ÖNEMLİ OLAYLARI

Haçlı Donanması Cerbe’de Büyük Bir Yenilgi Aldı (1560)

Kaptan-ı Derya Piyale Mehmet Paşa ve Turgut Reis komutasında ki 120 gemilik Osmanlı Donanması 200 gemiden oluşan ve yine Andrea Doria komutasında ki Haçlı donanmasını 14 Mayıs 1560 tarihinde yine büyük bir yenilgiye uğrattı. Andrea Doria Preveze’den sonra burada da hezimete uğramayı hazmedemedi ve üzüntüsünden öldü. Bu zaferin arkasından 80 günlük bir kuşatma sonunda Cerbe Adası ele geçirildi. Arta kalan düşman donanması Sicilya Adasına güçlükle sığındı. Asıl darbeyi bu savaşa öncülük eden İspanyol donanması almıştı.

Yahudiler Tarihsel Amaçlarına Ulaştı Ve İsrail Devleti Kuruldu (1948)

Yahudiler ilk olarak Osmanlı Devleti zamanında Sultan II.Abdülhamit’ten Filistin’de bir Yahudi Devleti kurulması isteğinde bulunmuşlardı. Fakat bu istekleri reddedilmişti. İngiliz işgal dönemi Yahudiler için büyük bir fırsat oldu. Önce kademeli olarak bölgedeki Yahudi nüfusu artırıldı. Arkasından bağımsızlık için çalışmalara başlandı. İngiltere Filistin meselesini BM’ye taşıdı.BM Filistin’in bölünerek iki ayrı devlet kurulması önerildi. Araplar ile Yahudilerin çatışmalarının arttığı bir dönemde İngiltere manda yönetimine son verdi. Tel Aviv’de 14 Mayıs 1948 tarihinde toplanan Yahudi Milli Konseyi İsrail Devletinin kuruluşunu ilan etti. İlk tanıyanlar ise ABD ve SSCB oldu.

Seçim Sistemi Değişti CHP Hezimete Uğradı (1950)

Türkiye’de ilk defa seçimlerde gizli oy açık sayım yöntemi ile 14 Mayıs 1950 yılında milletvekili genel seçimi yapıldı. Bu seçimin galibi Demokrat Parti oldu. CHP’nin 27 yıl süren iktidar dönemi kapandı. Yapılan seçimlerde DP 396, CHP 68, MP 1 ve 7 bağımsız milletvekili TBMM’ye girmeye hak kazandı.

Varşova Paktı Kuruldu (1955)

Varşova'da sekiz sosyalist ülke tarafından14 Mayıs 1955'de Dostluk, İşbirliği ve Karşılıklı Yardım Antlaşması ile kurulan askeri ve siyasal birlik Varşova Paktı olarak kuruldu. Antlaşma ülkeler Arnavutluk, Romanya, SSCB, Demokratik Almanya, Bulgaristan, Polonya, Çekoslovakya ve Macaristan arasında imzalandı. Pakt'ın askeri kanadına Demokratik Almanya 1956'da katılmıştır.

Bülent Ecevit CHP Genel Başkanlığına Seçildi (1972)

CHP kurultayının ilk gününden itibaren İsmet İnönü’nün tüm çabalarına rağmen Bülent Ecevit ağırlığını hissettirmeye başlamıştı. Kurultay başkanlığı seçimi durumu iyice netleştirmişti. İsmet İnönü ikinci günü 7 Mayıs 1972 tarihinde parti meclisi için güvenoyu yaptırdı. Amacı güvensizlik oyu çıkması ve Parti Meclisini yeniden oluşturmaktı. Fakat istediği olmadı ve parti meclisi güvenoyu aldı. Artık Ecevit’in gücü iyice netleşmişti. Bu sonuç Karşısında İsmet İnönü istifasını açıkladı. Olağanüstü kurultaya giden CHP’de 14 Mayıs 1972 tarihinde Bülent Ecevit CHP Genel Başkanı seçildi. Böylece CHP’de milli şef dönemi kesin olarak sona ermiş oldu.

GÜNÜN DİĞER ÖNEMLİ OLAYLARI

- 1767. İngiliz hükümetinin ithal çaya vergi koyması üzerine Amerikan Bağımsızlık savaşı başladı.

- 1839. Askeri hekim yetiştiren Osmanlı öğretim kurumu Mektebi Şahane-i Tıbbiye açıldı. Tanzimat Fermanı’nın getirdiği reform düşüncesinden en çok etkilenen kurumlardan olan ‘’Mektebi Şahane-i Tıbbiye’’, 1909’da, Haydarpaşa’daki binasına (bugünkü Marmara Üniversitesi) taşındı.

- 1919. İzmir Limanı’nda bulunan İtilaf Devletleri donanması kumandanı Amiral Caltrop, Türk ordusuna İzmir’in Yunanlılar tarafından işgal edileceğini bildirdi.

- 1919. İzmirli yurtseverler, gece Yahudi Maşatlığı’nda toplanarak, ‘’Reddi İlhak’’ ilkesini kabul ettiler.

- 1924. Türkiye Taş Kömürü Kurumu Zonguldak’ta faaliyete geçti.

- 1948. Filistin’de İngiliz egemenliği sona erdi; İsrail bağımsızlığını ilan etti.

- 1968. Üniversite öğrencileri ‘’NATO’ya Hayır’’ haftası başlattı; 106 öğrenci gözaltına alındı.

- 1969. CHP Genel Başkanı İsmet İnönü, Celal Bayar’ı Pembe Köşk’te konuk etti.

- 1974. ‘’Genel Af’’ TBMM’de kabul edildi. 141. ve 142. maddeler kapsam dışı bırakıldı.

- 1987. TBMM, Anayasa değişikliğini kabul ederek, siyasi yasaklar için referanduma gidilmesi, milletvekili sayısının 450’ye çıkarılması ve seçmen yaşının 20’ye indirilmesini benimsedi.

- 1997. Güneydoğu’da sürdürülen operasyonlarda 30’u ölü, 32 ölü ele geçirildi. Türk Silahlı Kuvvetleri, Irak Kürdistan Demokrat Partisi’nin isteği üzerine Kuzey Irak’a girdi.

Tarihte bugün

Tarihte bugün yaşanan olaylar arasında; Karamanoğlu Mehmet Bey’in Türkçeyi resmi dil ilan etmesi, Cerbe Zaferi, İsrail’in kurulması, Varşova Paktının kurulması, Ecevit’in CHP Genel Başkanı olması var…