.jpg)
Orta ölçekli şehirlerde yüzde 90 olan eğitimdeki gelişme oranı, İstanbul ise yüzde 59'da kaldı. Meclis Araştırma Merkezi'nin 1980-2010 yılları arasındaki eğitim istatistiklerine ilişkin araştırması, dikkat çekici sonuçlar ortaya koydu. Buna göre, Türkiye geneli ile İstanbul ve orta ölçekli kentlerde tüm alanlarda yıllar içinde ortalama eğitim süreleri arttı. Türkiye'deki ortalama eğitim yılı 1980'de 3,29 yıl iken, 1990'da 4,71, 2000'de 5,30, 2010'da ise 6,23 yıla yükseldi. 1980 yılından bu yana hem Türkiye genelinde hem İstanbul'da hem de orta ölçekli kent merkezlerinde okuryazar olmayan nüfusun toplam nüfus içindeki payı da büyük oranda azaldı. Orta ölçekli kentler, 1980 yılında İstanbul ve Türkiye genelinin gerisinde kalırken 2010 itibariyle ortalama eğitim sürelerindeki yakınlık dikkat çekti.YALOVA BİRİNCİ SIRADA
Türkiye genelinde okuryazar olmayan nüfus oranı 1980 yılında yüzde 27,26 iken, 2010 yılında bu oran yüzde 3,89'a düştü. Okuryazar nüfusun toplam nüfus içindeki payı ise, özellikle orta ölçekli kent merkezlerinde yüzde 100'e yaklaştı. Araştırmada, "Orta ölçekli kent merkezleri 1980 yılında Türkiye genelinin ve İstanbul'un oldukça gerisindeyken, 2010 yılı itibari ile ortalama yüzdeler göz önüne alındığında büyük bir sıçrama göze çarpmaktadır. Kentler teker teker değerlendirildiğinde ise Yalova, okuryazar oranının en yüksek olduğu kent merkezi olarak karşımıza çıkmaktadır. Yalova'yı Aksaray, Çanakkale, Düzce, Karaman, Karabük ve Kırıkkale takip etmektedir. Siirt ise, 2010 yılı itibariyle okuryazar oranının en düşük olduğu kent merkezidir" sonucuna yer verildi. Araştırma, Çanakkale'nin 1980'den bugüne en gelişmiş kent olduğunu ortaya koyarken, Çanakkale'yi Aydın, Isparta, Yalova ve Karabük izledi.
ANADOLU SIÇRAMA YAPTI
Araştırmada, "Türkiye geneli ve orta ölçekli kentlerin 2010 yılında İstanbul'u yakalamasını son 30 yılda Türkiye genelinin ve orta ölçekli kent merkezlerinin İstanbul'dan daha büyük bir sıçrama yapmasına bağlayabiliriz. 1980 ile 2010 arasında Türkiye geneli ve orta ölçekli kentlerimiz yüzde 90 ve üzeri bir gelişme gösterirken, İstanbul yüzde 59'luk bir gelişim göstermiştir" ifadesi dikkat çekti.
Araştırmanın sonuç bölümünde, son 30 yıllık dönemde, orta ölçekli kentlerde İstanbul'a göre büyük ilerleme kaydedildiğine işaret edilirken, "1980'de birçok eğitim verisi açısından İstanbul, hem Türkiye genelinin, hem de orta ölçekli kent merkezlerinin önündeyken, 2010'a gelindiğinde Türkiye geneli ve özellikle orta ölçekli kent merkezleri eğitim açısından İstanbul'u yakalamıştır" denildi.
KADIN EĞİTİMİNDE YÜZDE 107'LİK DEĞİŞİM
1980-2010 yılları arasında kadın nüfusunun ortalama eğitimi 1980'de 2,69 yıl iken, bu sayı 1990'da 3,93, 2000'de 4,47, 2010'da ise 5,04 yıla yükseldi. Araştırmada, kadın nüfusu ile ilgili olarak, "Türkiye'nin ve orta ölçekli kentlerin kadın nüfusunun ortalama eğitim yılının yüzdelik değişimi İstanbul'dan genel olarak daha fazladır. Özellikle orta ölçekli kent merkezleri 1980 ile 2010 arasında yüzde 107'lik bir değişim göstermiştir ve bu durum İstanbul'daki değişimin iki katından fazladır" denildi.
Araştırma, Ağrı, Batman, Bingöl, Mardin, Muş, Siirt ve Van'ın, kadın nüfusunun eğitim verileri açısından geride kaldığını ortaya koyarken, Çanakkale, Edirne ve Isparta ise kadın nüfusunun eğitim verileri açısından en gelişmiş kent merkezleri olarak öne çıktı. Bolu, Trabzon, Tekirdağ ve Yalova da kadın okuryazarlığı açısından gelişmiş iller arasında yer aldı.
YÜZDE 6.5'A GERİLEDİ
Okuryazar olmayan kadın nüfusu 1980'de Türkiye genelinde yüzde 38,09 iken, 2010'da bu veri yüzde 6,5'a geriledi. Okuryazar kadın nüfusu orta ölçekli kent merkezlerinde 1980'de yüzde 30'lardayken 2010'da bu oran yüzde 90,73'e ulaştı. Araştırmada, "1980 yılında İstanbul yüzde 68 gibi bir oran ile hem Türkiye'nin hem de orta ölçekli kent merkezlerinin önündeyken 2010 yılında Türkiye geneli İstanbul ortalamasını neredeyse yakalamıştır" denildi. Lise mezunu kadın nüfusun toplam nüfus içindeki oranı 1980'de yüzde 0,90 iken 2000'de yüzde 12,35 ve 2010'da 15,72 olarak gerçekleşti. Yüksek öğretim mezunu kadın nüfusunun toplam nüfus içindeki oranı ise yıllara göre; 1980'de yüzde 0,98, 1990'da yüzde 2,36, 2000'de yüzde 4,76 ve 2010'da ise yüzde 6,37 oldu. İstanbul, her yıl için yükseköğretim mezunu kadın nüfusu açısından önde gelen kent merkezi oldu. Türkiye genelinde yükseköğretim mezunu kadın nüfusu yükselen bir seyir izledi. Yükseköğretim mezunu kadın nüfusu açısından en gelişmiş kentler Aydın, Çanakkale, Düzce, Manisa, Tekirdağ, Yalova ve Zonguldak oldu.
