Terör sebebiyle köyünü terk eden 188 bin kişi geri döndü (Özel)

Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde terör olayları sebebiyle köylerini boşaltmak zorunda kalan vatandaşların geri dönüşleri devam ediyor. Gönüllü olarak köyüne dönmek isteyenlere yönelik başlatılan Köye Dönüş ve Rehabilitasyon Projesi (KDRP) kapsamında şimdiye kadar 187 bin 861 kişi, eskiden yaşadığı köylerine geri döndü.

Doğu'daki terör olaylarından en çok köylerde yaşayan vatandaşlar zarar gördü. Özellikle 1984–1998 yılları arasında vatandaşlar, yaşadıkları yerleri terk etmek zorunda kaldı. KDRP ise "Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde terör ve güvenlik kaygılarıyla yaşadıkları yerlerden göç etmek durumunda kalan vatandaşlardan gönüllü olarak geri dönmek isteyenlerin geri dönüşlerinin kolaylaştırılması, geri dönülen yerlerde gerekli sosyal ve ekonomik alt yapının tesisi ile sürdürülebilir yaşam koşullarının oluşturulması, geri dönmek istemeyenlerin ise mevcut yaşadıkları yerlerde şehir hayatına uyumlarının geliştirilmesi, ekonomik ve sosyal durumlarının iyileştirilmesini" amaçlayan bir proje.

Proje, geri dönülen köylerde hayatın yeniden başlatılması ve kalıcı hale getirilmesi için gerekli köy altyapısının oluşturulmasına yönelik çalışmalar ile tarım, hayvancılık ve el sanatları gibi faaliyetlerin ıslahına yönelik gerekli çalışmaları, geri dönmek istemeyen ve şehirlerde yaşamayı tercih eden vatandaşlara yönelik iş ve meslek edindirme kursları, istihdamı geliştirici projeler ve özellikle kadın, genç ve çocukları hedefleyen sosyal içerikli proje ve çalışmaları içeriyor.

KDRP, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde bulunan Adıyaman, Ağrı, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Hakkâri, Mardin, Muş, Siirt, Şırnak, Tunceli ve Van olmak üzere 14 ili kapsıyor. Proje kapsamındaki 14 ilin verilerine göre 62 bin 448 haneden 386 bin 360 vatandaş, güvenlik nedenleriyle yaşadıkları köylerden göç etti. Bugüne kadar ise 28 bin 384 haneden, 187 bin 861 kişi, eskiden yaşadığı köylerine geri dönüş yaptı.

PROJE İÇİN 128 MİLYON TL ÖDENEK AKTARILDI

İçişleri Bakanlığı'nın genelgesi ile projenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yeniden belirlendi ve 'proje esaslı ödenek tahsisi' usulüne geçildi. Bu doğrultuda, 2009 yılında valiliklerce teklif edilen 32 projeye 16 milyon 578 bin lira, 2010 yılında valiliklerce teklif edilen 27 projeye 16 milyon 159 bin lira, 2011 yılında ise valiliklerce teklif edilen 28 projeye 16 milyon 500 bin lira ödenek aktarıldı.

KDRP çerçevesinde desteklenen projeler ağırlıklı olarak sosyal içerikli (toplum merkezi, gençlik merkezi, kadın ve çocuk eğitim merkezi vb), meslek edindirme ve istihdam, öğrenci yurdu, tarım ve hayvancılık ile altyapı projelerinden oluşuyor. Proje kapsamında 1999–2011 yılları arasında bakanlık bütçesinden KDRP kapsamındaki illere toplam 128 milyon 360 bin lira ödenek gönderildi. 2012 yılı genel bütçesinden ise KDRP için ayrılan ödenek miktarı 17 milyon 655 lira.

"Köye dönüş konusunda illerde görevli personelin büyük çoğunluğunun tayine tabi personel oluşu, valiliklerde bu konuda 'kurumsal hafızanın' oluşmasına engel oluyor. Bununla birlikte, bölgedeki kurumların personel yetersizliği, bu alanda çalıştırılacak sabit ve kalifiye eleman bulunmasını da zorlaştırıyor." tespitinde bulunan İçişleri Bakanlığı yetkilileri de bu nedenle KDRP'den sorumlu personelin mümkün olduğunca uzun süre o ilde görev yapacak personelden seçilmesinin tercih edilmesini istiyor.