8,6 yıkıma neden yol açmadı?

Endonezya`da Sumatra adası açıklarında Hint Okyanusu`nun 33 kilometre derinliğinde 8.6 ve 8.2 büyüklüğünde depremler meydana geldikten sonra Pasifik Tsunami Uyarı Merkezi, başta Endonezya olmak üzere Hindistan, Tayland, Singapur, Sri Lanka ve hatta Afrika`nın doğu kıyıları için tsumani alarmı verdi. Söz konusu depremler sonrasında Hint Okyanusu`nda tsunami oluşturacak dalgalar da oluştu ancak bunlar kıyıya ulaştığında etkisiz kaldı.

İki büyük depremin yıkıma neden olmamasının birkaç nedeni vardı. İşte o nedenler:

HALK ZAMANINDA UYARILDI MI?

Bölgedeki ülkelerin yetkilileri ve tsunami uyarı merkezini kuran bilim insanları, dünkü depremler sonrasında tsunami uyarı sisteminin zamanında alarm verdiğini, bununla gurur duyduklarını belirten açıklamalar yaptı. Ancak gerçekte tsunami uyarı sisteminin zamanında alarm verip vermediğini tespit etmek pek mümkün değil. Uyarının kıyıya zamanında ulaşıp ulaşmadığı da henüz bilinmiyor. Dünkü depremlerin oluş biçimi de sistemin zamanında uyarı verip vermediğini tespit etmeyi zorlaştırıyor. Bilim insanları, Tsunami Uyarı Merkezi`nde meydana gelen aksaklıkların teknik sorunlardan kaynaklanmadığını, insan hatalarından kaynaklandığını belirtiyor. Örneğin birçok bölgede kablonun toprağın altına gömülmesi gerekiyorken, palmiye ağaçlarının üzerine asılmış durumda. Uyarıyı yapacak hoparlörlerin bir kısmı çalınmış. Uzmanlar, Hint Okyanusu`nda kurulan alarm sisteminin tam kapasiteyle çalışmasının yıllar alabileceğini belirtiyor.

TSUNAMİ ALARM SİSTEMİ ŞAMANDIRA OLMADAN NASIL ÇALIŞTI?

Şamandıralar, alarm sisteminin ilan tahtaları gibi. Dalgaların oluşması şamandıralar sayesinde tespit edildikten sonra bu veriler ölçüm aletlerine yükleniyor. Ancak söz konusu şamandıralar da yine hırsızlar tarafından çalınıyor. Ancak 8.6 gibi büyük depremlerde kurulan alarm sistemi, şamandıralar olmadan da çalışıyor. Ancak şamandıralardan gelen veriler her zaman daha sağlıklı.

NİÇİN DEPREM SÜREKLİ ENDONEZYA`DA OLUYOR?

Endonezya`nın güneyinde okyanusun dibindeki toprak yapısı milyonlarca ton ağırlıktaki mozaik kütlelerden oluşuyor. Söz konusu milyonlarca ağırlıktaki bu taş yığınları, güneyden sürekli baskı altında tutuluyor. Baskı sonrası mozaik şeklindeki bu taş kütleler kırılarak, depremlere neden oluyor. Endonezya`da depremlerin oluştuğu bölgede her yıl okyanusun dibi 5 santimetre kayıyor.

PEKİ BU KADAR BÜYÜK DEPREM NEDEN YIKIMA YOL AÇMADI?

Depremler 8.6 ve 8.2 büyüklüğünde olmasına rağmen, yıkıma yol açmamasının iki jeolojik nedeni var. En önemli neden depremin karadan 400 kilometre uzaklıkta ve 33 kilometre derinlikte meydana gelmiş olması. Depremlerin tsunami oluşturmamasının nedeni ise tamamen kırılma şekliyle ilgili. Deprem fayları 2004`teki gibi dikey olarak kırılmadı. Hindistan plakasında meydana gelen deprem yatay olarak kırıldı. Yatay yıkılma sonucu oluşan depremler suya fazla yük bindirmediği için tsunami oluşmadı.

BÖLGEDE BİR SONRAKİ DEPREM NEREDE OLABİLİR?

Depremlerin nerede olabileceğini tam olarak kestirmek çok zor. Endonezya`da Sumatra adası açıklarında dün meydana gelen depremin yeri, yine de bilim insanlarını şaşkınlığa uğrattı. Çünkü deprem uzmanları o bölgede 8.0 üzerinde bir deprem beklemiyordu. Sismologlar uzun zamandır Sumatra`nın başka bir noktasında deprem bekliyorlardı. Sumatra`nın güneydoğusunda milyonluk kent Padang`ın bulunduğu bölgede yüzyıldan fazla bir zamandır deprem meydana gelmiyor. Deprem uzmanları söz konusu bölgenin büyük bir baskı altında olduğunu belirtiyor. Yine Endonezya`da Java bölgesinde yüzyıldan uzun zamandır deprem meydana gelmedi. Orası da depremin beklendiği bölgeler arasında yer alıyor.

8,6 yıkıma neden yol açmadı?

Endonezya`da Sumatra adası açıklarında dün 8.6 ve 8.2 büyüklüğünde iki deprem meydana geldi. Depremin can ve mal kaybına neden olmamasının birkaç nedeni var.